وقتی پای خام فروشی در میان است، چگونه بساط رانت خوراک پتروشیمی‌ها را جمع کنیم؟
به گزارش تابناک اقتصادی؛ تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، همواره محل بحث و نزاع زیادی بوده است. صاحبان شرکتها گلایه دارند که تولید با بالا رفتن نرخ خوراک برایشان صرفه‌ی اقتصادی ندارد و نمی‌توانند به کارشان ادامه دهند. دولت گلایه دارد، با نرخ‌های فعلی خوراک درآمدی کسب نمی‌کند و اگر گاز را به دیگر کشور‌ها بفروشد، عایدی بیشتری نصیبش می‌شود.
راهکار‌های مختلفی برای تعیین نرخ خوراک پتروشیمی‌ها مطرح شده که هر کدام مشکلاتی دارد. مثلاً برخی تعیین قیمت ریالی و ثابت را روشی مناسب برای ایجاد ثبات در نرخ مواد اولیه‌ی مورد نیاز شرکت‌های پتروشیمی می‌دانند؛ اما بسیاری از کارشناسان این روش را تماماً به نفع پتروشیمی‌ها و به ضرر مردم و کشور ارزیابی میکنند، زیرا شرکت‌های پتروشیمی با خوراک ارزان تولید میکنند و محصولات اولیه‌ی پتروشیمیایی تولیدشده را با قیمت‌های بالا و دلاری در بازار‌های بین المللی می‌فروشند. در حالی که دولت و مردم از درآمد‌های حاصل از فروش نفت به صورت آزاد بازمانده اند و بهره‌ی چندانی از فروش مواد پتروشیمی در بازار‌های بین المللی نمی‌برند.
برخی بر این باورند که باید شرکتها نرخ خوراک را به قیمت‌های جهانی، آزاد و واقعی بپردازند. این روش نیز خالی از نقص نیست، زیرا قیمت هاب‌های اروپایی و جهانی برای شرکت‌های پتروشیمی که به خوراک ارزان عادت کرده اند، قابل تحمل نیست و حیات آنها را به خطر می‌اندازد. در این میان، برخی کارشناسان راه میانه‌ای را پیشنهاد میکنند که عبارت است از: متصل کردن نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به قیمت‌های صادراتی. این عده می گویند، به جای اینکه قیمت هاب‌های اروپایی و جهانی بر نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تأثیرگذار باشد، قیمت‌های صادراتی ایران به کشور‌هایی مانند عراق و ترکیه باید ملاک قرار بگیرد. در ادامه نظریات رحمان سعادت را به عنوان استاد اقتصاد دانشگاه سمنان در این خصوص می‌خوانید.
سعادت در گفت‌وگو با تابناک اقتصادی ضمن اشاره به لزوم اصلاح نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به نحوی که منافع کشور نیز تأمین شود، تصریح کرد: اگر نتوانیم در اسرع وقت این موضوع را سامان دهیم، از یک طرف بنگاه‌های اقتصادی تضعیف میشوند و قدرت رقابتی در بازار‌های بین المللی نخواهند داشت و از طرف دیگر، منابع طبیعی کشور را هدر می‌دهیم و منافع خود را به خطر می‌اندازیم.
وی در ادامه گفت: وقتی خوراک با نرخ پایینی در اختیار پتروشیمی‌ها قرار می‌گیرد، آنها دیگر انگیزه‌ای برای نوآوری و تولید محصولات با ارزش افزوده‌ی بالا ندارند. در همین ارتباط می‌توانیم به تولید متانول در تناژ بالا و صادرات آن اشاره کنیم. به نحوی که گاه قیمت این ماده در بازار‌های جهانی از قیمت گازی که ما به عنوان خوراک به پتروشیمی‌ها می‌دهیم، ارزان‌تر است. تنها به دلیل ارائه‌ی خوراک ارزان است که تولید متانول و صادراتش برای پتروشیمی‌ها صرفه‌ی اقتصادی دارد.
سعادت خاطرنشان کرد: باید خوراک یارانه‌ای، کوتاه مدت و مشروط در اختیار صنایع قرار بگیرد تا به هدف نهایی مبنی بر تولید محصولات با ارزش افزوده‌ی بالا دست پیدا کنیم. بهره‌مندی از خوراک یارانه‌ای باید مشروط به توسعه‌ی زنجیره‌ی ارزش محصولات باشد.
این استاد اقتصاد دانشگاه تأکید کرد: ممکن است در درازمدت بر اثر بالا رفتن قیمت گاز، مزیت نسبی خود را در تولید برخی محصولات پتروشیمی که الان تولید می‌کنیم، از دست بدهیم و نتوانیم در بازار‌های جهانی به رقابت بپردازیم. تنها در صورتی می‌توانیم بازار صادراتی خود را در حوزه‌ی محصولات پتروشیمی حفظ کنیم که این بازار بر اثر نوآوری و تلاش بنگاه‌ها به دست آمده باشد. با توجه به تمامی آنچه گفته شد، لازم است به سمت اصلاح نرخ خوراک پتروشیمی‌ها برویم. به نحوی که ضمن امکان ادامه‌ی فعالیت این صنایع، منافع کشور هم تأمین شود.
سعادت گفت: در ارتباط با نرخ خوراک پتروشیمی‌ها دو موضوع مهم وجود دارد: نخست اینکه، خوراک را با قیمت بسیار پایینی در اختیار آنها قرار می‌دهیم و باید نرخ خوراک اصلاح شود. دوم، حتی اگر گاز را با قیمت خوبی به پتروشیمی‌ها بدهیم، از آنجایی که یک نرخ ثابت تعیین می‌کنیم، باز هم عامل تورم را در این نرخ دخیل نکرده ایم و منافع کشور صدمه می‌بیند. باید اولا نرخ خوراک به نسبتی از نرخ قیمت گاز صادراتی تبدیل گردد و همچنین اعطای قیمت خوراک گاز ارزان‌تر از گاز صادراتی، تنها منوط به تکمیل زنجیره ارزش و جلوگیری از خام فروشی متانول شود.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: از نظر من، بهتر است نرخ خوراک را با قیمت واقعی و صادراتی به پتروشیمی‌ها تحویل دهیم و سود آنها از طریق نوآوری و تولید محصولات با ارزش افزوده‌ی بالا تأمین شود. این پیشنهاد که گفته می‌شود، با ایجاد کف ۶۰ درصد و سقف ۸۰ درصد میانگین وزنی قیمت صادرات و وارداتی گاز ایران و اعطای گاز به نرخی بین این دو عدد به عنوان معیاری از قیمت هاب گازی منطقه خلیج فارس در نظر گرفته شود، منطقی به نظر می‌رسد. در این روش، از یک طرف از قیمت گذاری‌های سلیقه‌ای و دستوری اجتناب و از طرف دیگر، موضوع رانت خوراک پتروشیمی‌ها را حل می‌کنیم.
کی به کیه 
| 
باید دید که چه کسانی از مفت فروختن گاز به پتروشیمی ها سود می برند!! | باید گاز مفت از جیب مردم بگیرند که بتوانند حقوق های چهار صد ملیونی بدهند. همینجوری کلی سود و پاداش کلان میگیرن دیگه. با نرخ مفت گاز و صادراتی دلاری 
| دولت باید به این ویژه خواری ورود کنه زودتر وقتی دولت ارز پتروشیمی ها را زیر قیمت بر می دارد که دیگر قیمت جهانی معنا ندارد قیمت دو طرفه است به قیمت جهانی بدهد ارز را هم به نرخ جهانی آن دریافت کند در هر حال دود به چشم مردم میره.پول فروش گاز که به مردم نمی رسه.خوراک پتروشیمی که گرون بشه دوحال بیشتر ندارد یا تولید مواد پتروشیمی به صرفه نیست و متوقف میشه که در این صورت کمبود مواد پتروشیمی بوجود میاد و قیمتش بالا میره و رو همه چیز تاثیر میزاره و یا در حالت دوم به دلیل خوراک گران پتروشیمی ها قیمت های خودشون رو بالا میبرند و نتیجه اش گرانی مواد پتروشیمی برای صنایع و دودی که بلند میشه چشم مردم. با این نظریه های اشتباه فقط صنایع رو ورشکسته و تعطیل می کنید. چهار تا پتروشیمی هم که برای کشور ارزآوری دارند، دارید تعطیل می کنید. | کدوم ارزآوریاینا فقط به فکر پاداش دلاری هستن
| دولت خوراک گازی رو به اوره ساز با نرخ ۱۸.۵ سنت می ده ، ولی محصول اوره رو ازش ۲.۶ سنت می خره م می ده به کشاورز .پول شرکت رو هم بعد چند سال پرداخت می کنه این وسط سهامدار بدبخت که پولش رو نبرده تو کار دلالی ضرر می کنه دولت خودش مواد اولیه را گران می کند و با ارز بازار می فروشد، ولی برای محاسبه سود قیمت ارز را پایین لحاظ می کند. دولت دستش تو جیب سهامداران این شرکتها می کند و سودشان را بر نی دارد. دیگر نمی داند که اگر این چهار تا پتروشیمی نباشند، دیگر دولت ارزی ندارد. | بترسید از دولت بی پولی که کسری بودجه دارد وقتی صحبت از رانت و حذف رانت می شود برای مردم یک معنی دارد افزایش بیشتر و بیشتر قیمت ها تعجب داره؟؟؟؟؟ اتفاقا همه کارهای حساب شده و طبق نقشه ، مردم ساده لوح فکر میکنند پتروشیمی یا ایرانخودرو با بانک مرکزی خودسر هستند نرخ خوراک باید با نرخ جهانی و اندکی پایین تحویل پتروشیمی ها شود و مقابل آن هم باید محصولات آنها اندکی پایین تر از نرخ جهانی در داخل باشدبگونه ای که با جمع هزینه حمل و نقل و گمرکی آن یکسان شود یعنی نرخ فروش داخلی برابر نرخ جهانی منهای هزینه حمل و نقل جهانی و هزینه گمرک آن شود
بطور طبیعی هر اندازه ما به قیمت جهانی نزدیک تر شویم بهتر است و باید همه چیز را به سمت نرخ جهانی ببریم از جمله حقوق و دستمزدها را
مبحث یارانه یک موضوع جدا است و باید بطور جداگانه اعمال شود تا بتوان براحتی آنرا کم و یا زیاد و یا حذف و یا اعمال کرد و نباید وارد فرمول اصلی قیمت شود
| استدلالت جالب بود از جیب مردم گاز را مفت به پتروشیمی ها بدهند که حقوق های چند صد ملیونی بگیرند؟!!!! حجت الاسلام صدیقی : مردم ایران برای کشف حجاب بیشتر از گرانی نگران هستند! دولت وقتی یارانه به یک بخش می دهد باید به همان اندازه نظارت بر خروجی آن هم باشد و نگاه کند که آیا یارانه ای که می دهد در قیمت محصول با توجه به نرخ جهانی آن تاثیر گذاشته است یا خیرطبیعتا وقتی محصولی قیمت خارجی آن ارزان تر است چرا باید منابع دولت هدر برود و از محصول خارجی ارزان تر استفاده نکرد
و فاجعه ناک تر اینکه به خاطر آن دولت پول کم بیاورد و پول چاپ کند
چرا عاقل کند کاری که باز آرد پشیمانی
قصه دادن یارانه و تسهیلات یارانه ای کنترل نشده و بدنبال آن پول چاپ کردن آن مثل همان سیب دزدی است که ۵ سیب دزدید و سه تای آنرا صدقه داد و دو تای آنرا خودش خورد و گفت چون ثواب بخشش و صدقه(یارانه) ۱۰ برابر است و گناه دزدی (چاپ پول) یک برابر است پس نه تنها گناهان من بخشیده بلکه یک چیزی هم از خدا طلبکار هستم
دولت نباید مصالح مردم و کشور را فدای یک گروه رانت خوار کند
حمایت هم حدی دارد و هر جا دولت حمایت یارانه ای می کند باید در خروجی آن قابل محسوس باشد
اینطور نباشد که در خودرو حمایت کند و بعد خودرو داخلی با توجه به کیفیت و استهلاک گرانتر از خودرو خارجی باشد
اینطور نباشد که برای معنویت مردم هزینه کند و بابت آن پول چاپ کند و از پول حرام بخواهد معنویت مردم را افزایش دهد
بله اگر دولت پول چاپ نکند و اقتصاد و معیشت مردم درست باشد و همه در رفاه باشند اشکالی ندارد مقداری از آنهم صرف معنویت مردم شود اما در حد تعادل و منطق و با مشورت عقلای جامعه
یکی از اشتباهاتی که در اقتصاد ایران می شود عدم تفکیک موضوعات اقتصادی استاساسا هر محصولی یک قیمت واقعی دارد و این قیمت واقعی یک فرمول دارد که باید بطور جداگانه بررسی شود و اعمال شود و طبیعتا باید علمی و منطقی و بر اساس واقعیت جامعه و جهان باشد
موضوع یارانه و کمک های دولتی هم جدا است و باید برای خودش فرمول و پشت آن منطق وجود داشته باشد و نباید این دو فرمول با هم مخلوط و باعث شائبه شود
صحبت از اختصاص ارز به یارانه ها می شود اساسا یارانه ها چه ربطی به ارز دارد
چرا وقتی ارزش پول کاهش و روی مبلغ یارانه تاثیر می گذارد باید آنرا به ارز مرتبط کرد
ارز یک مبحث جدا و یارانه یک مبحث دیگر است و چرا باید برای اینکار یک نظام ارزی جدید در بازار ارز به نام دلار نیمایی و ارز ترجیهی درست کرد که تبدیل به یک مصیبت اقتصادی در کشور شود
دولت اگر می خواهد یارانه بدهد بسم الله بگوید فلان مقدار یارانه برای دارو و فلان مقدار یارانه برای نهاده های دام و کالاهای اساسی می دهد و ریالی است که هر سال بر اساس تورم افزایش می یابد و هر کس تولید و یا وارد کرد با یک شرکت خصوصی مطمئن و درستکار و دارای شفافیت مالی ویژه خریداری و در اختیار مردم قرار دهد و بر خروجی آنهم نظارت کند که به مصرف کننده واقعی برسد و سر از بازار آزاد و یا کشورهای خارجی درنیاورد همانطور که دولت می تواند کشف کند که چه مقدار نان توسط مردم خریداری شده می تواند بفهمد که چه کسی و چه مقدار از کالاهای یارانه ای می خرند
هر چند که این موضوع یک درمان موقت است اما چاره ای نیست تا وقتی که نرخ حقوق و دستمزد مردم بر اساس نرخ جهانی نیست باید اینکار را کرد و گرنه از لحاظ اقتصادی درست نیست و باید آنقدر حقوق و دستمزد بالا باشد که نیاز به یارانه نباشد و کمک ها در قالب اشتغال به افراد نیازمند داده شود مگر آنکه افراد بی بضاعت و ناتوانی باشند که نتوانند کار کنند
بساط رانت در همه جا باید برچیده شود فقط جنگ اینها درست میشه شما ها کاری بر نمی آید فقط صحبت خالی فقط حقوق مفت بیت المال آقای استاد تا زمانیکه با دنیا رابطه نداریم و خودمان را از تکنولوژیهای روز مانند تجهیزات -مدیریت و فاینانس تحریم کرده ایم هیچ اتفاق مهمی نخواهد افتاد .درچنین وضعیتی صنایع همواره در دوره ابتدایی باقی می مانند وهیچوقت بالغ نمی شوند این حرفها تکراری شده. ثانیا با تحریم به کدام کشور میتونید گار بفروشید. هنوز پول کاز عراق را نتونستید بگیرید. خلاصه با سیاست های غلط حسابی دست و پای اقتصاد و تولید را بستید. دولت به جاي اينكه دنبال رفع تحريم ها باشه داره ضربه به خود ميزنه اخه كجاي ما شبيه دنياييم كه خوراك گازمون قيمت جهاني باشه پتروشيمي تخت شديدترين تحريم هاست از قطعات يدكي تا مواد شيميايي تا فروش ودلارش هم به قيمت واقعي گرفته نميشه با اين كار بزرگترين ضربه را به منابع ارزي كشور درشرايط تحريم ميزنه استاد رحمان سعادت استاد دانشگاه سمنان ما بود. می گفت من میرم مصاحبه می کنم با رادیو و صدا پ سیما و... بعد خودشون زنگ میزنن که شماره حساب بده. خخخالان هم یه مصاحبه فرمایشی انجام دادید. با وجود اینکه خیلی استاد خوبی بودند و واقعا کلاس های جذابی داشتند اما عجیبه که در این مصاحبه این قدر غیرواقعی صحبت کردند. نرخ خوراک پتروشیمی ها در حال حاضر از نرخ های جهانی چه آمریکا و چه کشور های اطراف بالاتر هست. نرخ فروش محصول به دلیل تحریم پایین تر هست. نرخ تسعیر ارز هم به دلیل فشارهای بانک مرکزی از دلار بازار آزاد کمتر هست. احتمالا چندین شرکت پتروشیمی مثل زاگرس پردیس خراسان و خیلی های دیگه امسال ورشکست بشن. منتظر قیمت ارز بالای ۲۰۰ هزار تومن و کمبود کالا در کشور باشید.
همه طوری نظر می دهند انگار پتروشیمی ها واقعا خصوصی اند، قبل از اظهار نظر، نگاهی به تاریخچه آنها بیاندازید، در نهایت حاکم و صاحب اختیار همه پتروشیمی های بزرگ، دولت است. مثل بقیه جاهای کشور، این مدیریت دولتی است که در حال نابودی کشور است. جناب استاد اقتصاد هم به عمد یا به سهو مسئله را بسیار ساده فرض می کنند، در حالیکه در کشوری که تورم بالای 50 درصد، مدیریت دولتی ناکارآمد، هزینه بالای نقل و انتقال پول، هزینه بالا یا حتی عدم امکان دسترسی به فناوری روز دستگاهها و ماشین آلات و ... وجود دارد، راه حل به سادگی میانگین قیمت گاز صدراتی و وارداتی نیست، زیرا تعیین قیمت خوراک به نرخ جهانی حداقل به معنی قیمت گذاری محصول و ارز معادل قیمت واقعی ارز است. شوربختانه آنچه که در حال رخ دادن است، نابودی کشور بعلت تصمیمات غلط عمدی و سهوی و صد البته به کام افراد خاص در سطوح تصمیم گیری است. گاز خانگی متر مکعبی ۱۵۰ تا تک تومنی. گاز پتروشیمی متر مکعبی ۷۰۰۰ تومن. باز هم می گن رانت. گاز پیشنهادی قطر به پتروشیمی های ایران ۹ سنت معادل ۳۵۰۰ تومان با ارز ۳۸ تومنی. وقتی اعداد اعشاری بلد نباشی یک مملکت رو به فنا میدی. فعلا دماسنج بورس نشان می دهه که نرخ خوراکی که دولت تعیین کرده به ضرر صنایع پتروشیمی است و اکثر سهامداران پتروشیمی در این مدت از سهامداران پتروشیمی فرار کرده اند و یا فرار می کنندبرای دولت بورس پشیزی ارزش ندارد و اگر ارزش داشت به خروجی ها و آلارم های آن توجه می کرد
دولت متوجه نیست که تا وقتی بورس درست کار می کند به این معنا است که اوضاع تولید و توسعه خوب است
درست کار کردن بورس به معنای خوب بودن تولید است و خوب بودن تولید به معنای درآمد بیشتر دولت از مالیات حاصل از آن است
حالا یک عده معکوس فکر می کنند و ظاهرا می خواهند با ضربه زدن به تولید کسری بودجه را جبران کنند در حالی فکر نمی کنند که دنباله این تصمیم باعث می شود که درآمد مالیاتی دولت هم کم شود و هم صندوق های بازنشستگی که سهام پتروشیمی دارند دچار کسری و دولت باید آنها را جبران کند
دولت پتروشیمی ها را به همین قیمت امروز بورس از مردم بخرد و خوراک را به هر قیمتی که می خواهد به پتروشیمی ها بفروشد و پتروشیمی ها از بورس خارج شوند شاید بقیه بورس نفسی بکشند چرا روزی که پتروشیمی ها را به قیمت بالا به مردم فروختید صحبتی از رانت نکردید اگر بورس نبود اقتصاد ایران هم شبیه اقتصاد شوروی می شد و اجناس قحطی می شدند و دلار به جای 10 برابر 50 برابر می شد الان دولت آقای ریسی می تواند بورس را نابود کند اما بورس ضریه گیر قیمت دلار است و اگر بورس از بین برود ایران دچار ابرتورم خواهد شد دولت بر اساس یک قاعده ثابت و معقول و واقعا کارشناسی عمل کند والا بازار را در اوضاع کنونی به رقبای دشمن قسم خورده مثل امریکا و عربستان و امارات و ... واگذار می کنیم. مزیت ایران در پتروشیمی ها خوراک ارزان باید باشد و الا از صحنه حذف میشویم و علی خواهد ماند و حوضش.برخورد و ارکان حکمرانی کشور با پتروشیمی ها بعد معدنی و فلزی ها مثل جنگ و حملا ناجوانکرانه هردمبیلی است هیچ نوع نفعی این نوع برخوردهای خصمانه با ارکان تولید و مزیت های واحدهای تولیدی ارز آور در این برحه وجود ندارد فقط دشمنان کشور مانند ترکیه و اعراب و غرب خوشحال میشوند که در ایران دولت و مجلسی روی کار است بدون اینکه مزدی از ما بگیرند در خدمت ما هستند
صدمه زدن به تولید کشور آن هم واحدهای تولیدی ارز آور در شرایط تحریمی حتی غیرتحریمی نوعی خصومت نابخشودنی با منافع ملی است خواه این برخوردهای غیرضروری و هزینه آور از سوی دولت باشد یا مجلس هر نهاد دیگر.این نوع دخالتهای بی رویه فقط خدمت به رقبای ما در منطقه و جهان است خواه ناخواه این شائبه را ایجاد می کند که برهم زنندگان نظم موجود عملا و واقعا از رقبای ما حقوق می گیرند . جای تعجب است با نوع مداخلات خارج از نرم های شناخته شده برخوردی از سوی نهادهای فرادستی نمیشود
| بترسید از دولت بی پولی که چشم طمع به جیب سهامدارها دوخته پتروشیمی ها مانند سایر شرکتها مانند فلزات و معادن از افتخارات کشور است فقط باید دشمن کشور باشی که بخواهی به جنگ گل های سرسبد تولید و اقتصاد کشور بروی. واقعا جای تاسف است که نرخ خورک در امریکا شاید یک سوم ایران باشد ما بخواهیم مرغ تخم طلا را بکشیم که چی یک جنازه مرغ تحویل بگیرییم. در تجمع حجاب و عفاف حمله به پتروشیمی ها و فولاد بود واقعا این تجمع کنندگان که یک روز به سفارت انگلیس حمله می کنند یک روز به سفارت عربستان حمله می کنند و قیمت دلار را دو برابر می کنند روز دیگر به پتروشیمی حمله می کنند و شاخص بورس را پایین می کشند یک روز به بی حجاب حمله می کنند و موج مهاجرت از کشور را به وجود می آورند یک روز دیگر دنبال انتقال کارون به اصفهان هستند و خوزستان را ویران می کنند به کجا وصل هستند گاز مفت را ملت ایران با مصرف غیر بهینه نابود کردند خودتون رل گول نزنید ۷۰ درصد مصرف گاز خانگی عزیز دل اشتباهی گرا میدید این استاد شما این حرفها رو وقتی گفته که هر ۲۸٫۳متر مکعب گاز ۹دلار بود ،نه الان که ۲٫۵دلار هست ...دولت برای عرضه پلیمر در بورس بیش از شش سال هست الگو محاسبات داره ..اما در مورد پتروشیمی‌ها خیر ...یعنی دستور رو جایگزین محاسبه عاقلانه و نظام مند کرده