خود اظهاری و خودکنترلی بهداشتی اماکن عمومی؛ تکلیف برزمین مانده

تابناک :زهرا روحبخش ـ بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه، دستورالعمل‌ خودکنترلی و خوداظهاری بهداشتی که پیش از آن در سال ۱۳۹۱ در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی مصوب شده، ابلاغ شد و دستور کار مربوطه نیز در آیین نامه اجرایی قانون اصلاح ماده ۱۳ قانون مواد خوردنی، آرایشی و بهداشتی ابلاغ و تصریح شده است.

یکی از مباحث مهم در قانون برنامه پنجم توسعه واگذاری "فرآیند" به صاحبان فرآیند بود، به این منظور جهت ارتقای شاخص‌های بهداشتی در مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اماکن عمومی، بحث خودکنترلی مطرح شد و در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی نیز مصوب و ابلاغ گردید.

بر مبنای این ابلاغیه دستورالعمل‌های مربوطه و دستور کار آن نیز ابلاغ شد. به این ترتیب مقرر گردید تا بر اساس قانون تا پایان برنامه پنجم توسعه در 50 درصد مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و مراکز و اماکن عمومی بحث خودکنترلی و خود اظهاری بهداشتی پوشش داده شود.

بر مبنای دستورالعمل‌ها و دستور کارها، متصدیان و مدیران مراکز مربوطه باید با تواتر اعلام شده اظهارنامه بهداشتی را پر کرده و به مرکز بهداشت مربوطه اعلام کند. امکان پر کردن این اظهارنامه بهداشتی توسط خود افراد بدون تایید صلاحیت فنی وجود ندارد؛ چرا که این امر مستلزم برخورداری از یکسری مستندات است؛ مگر آنکه خود فرد، دانش انجام این کار را داشته باشد که در این صورت باید در آزمون تعیین صلاحیت شرکت جسته و در صورت قبولی در آزمون مربوطه، می‌تواند به انجام این کار اقدام کند.

در غیر این صورت بخش‌ خصوصی متشکل از دفاتر خدمات سلامت می‌توانند با مجوز فعالیت از وزارت بهداشت در این قضیه فعال شده و به عنوان مشاور مدیر و متصدی مراکز تهیه و عرضه مواد غذایی و همچنین اماکن عمومی، اقدامات خودکنترلی از جمله کنترل کارگرها، مواد غذایی، آب، محیط، آموزش چهره به چهره و ... را انجام دهند.

وزارت بهداشت نیز علاوه بر نظارت حاکمیتی، ممیزی خارجی را انجام می‌دهد. به این ترتیب در صورتی که تطبیق‌های انجام شده درست باشد، اظهارنامه مرکز مربوطه مورد قبول قرار می‌گیرد و وضعیت آن در سیستم ثبت می‌شود و در صورت عدم انطباق نیز برخورد قانونی لازم صورت می‌گیرد.

در مجموع مدیر و متصدی مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی و اماکن عمومی با استفاده از مشاور، خودکنترلی و خوداظهاری‌های بهداشتی را برای مرکز خود انجام خواهند داد و پیش بینی می‌شود با این روش از بسیاری نقایص مراکز مذکور کاسته شود.

دفاتر خدمات سلامت در سراسر کشور اصلی ترین مرجع انجام خودکنترلی و خوداظهاری مراکز و اماکن عمومی هستند و به رغم الزامات قانونی و توسعه ظرفیت دفاتر خدمات سلامت هنوز تا رسیدن به نقطه هدف برنامه پنج‌ساله پیشین راه بسیاری مانده است!