کلیات
شورای امنیت ملل متحد یکی از ارکان سازمان ملل متحد است که وظیفه پاسداری از امنیت و صلح بینالمللی را به عهده دارد. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، حیطه قدرت شورای امنیت شامل اعزام نیروهای پاسدار صلح، تصویب تحریمهای بینالمللی، و اعطای اجازه استفاده از نیروی نظامی علیه کشورهای متخاصم است. تصمیمهای این شورا به صورتقطعنامههای شورای امنیت اعلام میشود.
اعضای شورای امنیت
شورای امنیت پنج عضو دائم و ده عضو انتخابی دارد. پنج عضو دائم این شورا در تصمیمها و رایگیریهای شورا حق وتو دارند. ریاست شورای امنیت نوبتی است (بهترتیب الفبای انگلیسی) و طول مدت آن یک ماه ریاست میباشد.
آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه اعضای دائم این شورا هستند.
۱۰ عضو انتخابی شورا توسط مجمع عمومی برای یک دوره دوساله (که از ۱ ژانویه آغاز میشود) انتخاب میشوند. با این حال در نخستین انتخاب اعضای غیر دائم پس از افزایش عده اعضای شورای امنیت از ۱۱ به ۱۵ عضو، ۲ عضو از ۴ عضو اضافه شده برای یک دوره یک ساله انتخاب شدند. عضوی که خارج میگردد بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود. هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمیتری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان مییابد، میسازد.
تاریخچه
اولین جلسه شورای امنیت در ۱۷ ژانویه ۱۹۴۶ در کلیسای وست مینستر لندن برگزار شد. از زمان اولین جلسه آن تاکنون، شورا بطور مداوم به کار خود ادامه داده و به صورت گستردهای در جهان اعتبار کسب کردهاست و جلساتی در بسیاری از شهرها مانند پاریس و آدیس آبابا داشتهاست. با وجود این بیشتر جلسات آن در مقر معاونت سازمان ملل متحد تشکیل میشود. اولین جلسات آن در اطراف دریاچه ساکسس در نیویورک برگزار شد، و جلسات بعدی در مقر کنونی آن در شهر نیویورک برگزار میشود.
تا کنون در تعداد اعضای شورای امنیت سه دوره تغییر صورت گرفتهاست. در سال ۱۹۶۵ با اصلاح مادههای ۲۳ و ۲۷ منشور سازمان ملل متحد، اعضای انتخابی شورا از ۶ کشور به ۱۰ کشور افزایش یافتند.
در سال ۱۹۷۱ مجمع عمومی و شورای امنیت کرسی نمایندگی چین را از جمهوری چین (تایوان)، که از سال ۱۹۴۹ فقط بر تایوان و جزایر اطراف آن اعمال حاکمیت میکرد، گرفته و به جمهوری خلق چین واگذار کردند.
هم چنین، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۹۱، هیچ تغییری بر ماده ۲۳ اعمال نشد و بدون هیچ اختلاف قابل توجهی، فدراسیون روسیه کرسی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را در اختیار گرفت.
اعضای دائم و دارای حق وتو [ویرایش]نوشتار اصلی: حق وتو شورای امنیت
نقش شورای امنیت
طبق ماده ۲۴ منشور، شورای امنیت از طرف تمامی اعضای سازمان ملل مسئول اصلی حفظ صلح و امنیت بینالمللی است و باید در اجرای این وظایف طبق اهداف و اصول ملل متحد عمل کند.
وظایف و اختیارات خاص شورای امنیت
مسئول اولیّه حفظ صلح و امنیت بینالمللی.
توصیه روشهای مسالمتآمیز حل و فصل اختلافات بینالمللی.
تأسیس ارکان فرعی که برای انجام وظایف خود لازم میداند.
توسل به قوه قهریه برای حفظ یا اعاده صلح در صورت لزوم؛
تنظیم برنامه برای تأسیس سیستمی برای هدفمندی استفاده از تسلیحات نظامی و نظارت بر آن.
تحقیق، تجزیه و تحلیل هر وضعیتی که باعث افت جهانی یا افزایش تنش شود.
فراخوانی اعضا برای اعمال کردن تحریمهای اقتصادی و سایر ابزارهایی که با توسل به زور ارتباطی ندارد در جهت جلوگیری یا توقف هر نوع تجاوز و عملی کردن تصمیمهای شورا.
بهکارگیری نظام قیمومت بینالمللی در صورت ضرورت در مناطق استراتژیک؛
تعیین وجود تهدید به صلح یا اقدام تجاوزکارانه و ارائهٔ توصیه دربارهٔ اینکه چه اقدامی باید صورت گیرد.
دعوت از طرفهای مربوطه برای پیروی از اقدامات موقتی که برای پیشگیری از وخامت اوضاع ضروری یا مطلوب به نظر میرسد.
وظایف و اختیارات مشترک شورای امنیت و مجمع عمومی
درخواست نظر مشورتی از دیوان بینالمللی دادگستری درباره هر مسئله حقوقی؛
ارائه توصیه به مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای انتصاب دبیرکل سازمان ملل متحد و انتخاب قضات دیوان بینالمللی دادگستری به اتفاق مجمع عمومی.
توصیه به مجمع عمومی در خصوص پذیرش اعضای جدید سازمان ملل
توصیه به مجمع عمومی در مورد سلب امتیازات یا تعلیق حقوق و مزایای عضویت کشوری که مورد توبیخ واقع شدهاست و توصیهٔ برقراری مجدد این امتیاز و حقوق.
توصیه به مجمع عمومی برای اخراج عضوی که بهطور دائم از منشور سرپیچی میکند.
طرز کار شورای امنیت
شورای امنیت بهطور دائمی مشغول به کار است در حالی که جلسات مجمع عمومی سازمان ملل بنابر جداول زمانی خاص یا برخی ضرورتها تشکیل میشود. مقررات مربوط به آییننامه داخلی شورای امنیت، نیز توسط خود شورا تصویب شدهاست.
سازماندهی کارهای شورای امنیت
شورای امنیت به نحوی سازمان یافتهاست که بتواند بهطور دائم انجام وظیفه کند و در زمانهای مشخصی اجلاس برگزار نمیکند. به محض اینکه شرایط ایجاب کند با درخواست رئیس شورا فوراً تشکیل جلسه میدهد. از این روی هر عضو شورای امنیت، یک نماینده دائمی انتخاب میکند که در مقرّ سازمان ساکن باشد تا شورا بتواند در مواقع لزوم تشکیل جلسه دهد.
نهادهای وابسته به شورای امنیت
کمیته های زیر را می توان از جمله نهادهای مرتبط و وابسته با شورای امنیت معرفی کرد. کمیته ستاد نظامی، کمسیون خلع سلاح، کمیته کارشناسان، کمیته پذیرش اعضای جدید.
از ۱۵ عضو شورای امنیت ۱۲ عضو به این قطعنامه رای مثبت و انگلیس و سوئیس رای ممتنع دادند. آمریکا با رای منفی خود این قطعنامه را وتو کرد.
کد خبر: ۱۲۳۲۷۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۱
وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه اکنون دفاع مشروع ایران پایان یافته است، گفت: باید رژیم صهیونیستی وادار شود تا از تکرار هرگونه ماجراجویی نظامی افزونتر علیه منافع ایران دست بردارد.
کد خبر: ۱۲۳۲۶۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۱
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، چهار روز پس از عملیات نظامی تنبیهی «وعده صادق» در پاسخ به حمله رژیم اسرائیل به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق سوریه، برای شرکت در نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره فلسطین وارد نیویورک شد.
کد خبر: ۱۲۳۲۵۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۰
نماینده ترکیه در سازمان ملل متحد روز چهارشنبه (به وقت محلی) در نشست شورای امنیت درباره تحولات غرب آسیا و فلسطین، هشدار داد که نوار غزه با وخیمترین فاجعه بشری مواجه است.
کد خبر: ۱۲۳۲۵۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۰
واسیلی نبنزیا نماینده دائم روسیه در سازمان ملل با اشاره به وضعیت فاجعهبار انسانی در غزه و عدم پایبندی رژیم صهیونیستی به قطعنامههای الزامآور شورای امنیت درباره برقراری آتشبس در غزه طی ماه مبارک رمضان، خواستار بررسی موضوع تحریم رژیم صهیونیستی از سوی شورای امنیت شد.
کد خبر: ۱۲۳۲۵۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۰
نشست اضطراری شورای امنیت درباره حمله ایران به رژیم صهیونیستی برگزار شد.
کد خبر: ۱۲۳۱۹۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
«ونسا فریزر» رئیس دوره ای شورای امنیت اعلام کرد که اعضای کمیته ویژه بررسی اعضای جدید در سازمان ملل قادر به اجماع بر سر عضویت کامل فلسطین در این نهاد بین المللی نشد.
کد خبر: ۱۲۳۱۳۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۴
سخنگوی کاخ کرملین با درخواست از همه طرفها در غرب آسیا جهت جلوگیری از تشدید تنش گفت: حمله (رژیم) اسرائیل به ساختمان کنسولی سفارت ایران در دمشق نقض تمام اصول حقوق بین الملل است.
کد خبر: ۱۲۳۱۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۳
کشورهای عربی در سازمان ملل روز جمعه از شورای امنیت خواستند تا با استناد به فصل ۷ منشور سازمان ملل، اسراییل را مجبور به اجرای آتش بس فوری در غزه کنند.
کد خبر: ۱۲۳۰۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۸
سفیر ایران در سازمان ملل در پی حمله تروریستی جیش العدل در سیستان و بلوچستان ایران از شورای امنیت سازمان ملل خواست این اقدامات شنیع را به شدت محکوم و تدابیر مناسب را اتخاذ کند.
کد خبر: ۱۲۳۰۴۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۸
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: مستشاران نظامی جمهوری اسلامی ایران بنا به دعوت دولت سوریه، با گذرنامه دیپلماتیک و در جهت مبارزه با تروریسم در سوریه فعالیت دارند.
کد خبر: ۱۲۳۰۱۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۶
زهرا ارشادی در جلسه شورای امنیت گفت: حمله به کنسولگری ایران در سوریه می تواند منتهی به تشدید تنش ها در منطقه شود و بالقوه جرقه درگیری بیشتر میان دیگر کشورها را به دنبال داشته باشد.
کد خبر: ۱۲۳۰۰۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۵
نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل درباره حمله اسراییل به کنسولگری ایران در سوریه با انتقاد شدید و صریح کشورها از اقدامات صهیونیستها برگزار شد.
کد خبر: ۱۲۳۰۰۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۵
نمایندگان کشورهای عضو در شورای امنیت سازمان ملل در نشست اضطراری این شورا، حمله رژیم اسرائیل به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در دمشق سوریه را محکوم کردند و درباره اقدامات این رژیم و آشوبهای بیشتر در منطقه هشدار دادند.
کد خبر: ۱۲۳۰۰۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۵
سفیر و معاون نمایندگی ایران در سازمان ملل در نامهای به رئیس شورای امنیت درخواست کرد نشستی فوری برای رسیدگی به حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری کشورمان در سوریه برگزار کند.
کد خبر: ۱۲۲۹۸۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۴
سخنگوی وزارت خارجه گفت: گام مهمتر از تصویب این قطعنامه، اقدام مؤثر برای اجرای آن و توقف کامل و پایدار حملات رژیم صهیونیستی علیه غزه و کرانه باختری و رفع کامل محاصره ظالمانه غزه است.
کد خبر: ۱۲۲۸۷۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۷
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پی تصویب قطعنامه برقراری آتش بس فوری در غزه در شورای امنیت سازمان ملل و خشم رژیم اسرائیل از تصویب این قطعنامه و رای ممتنع آمریکا به آن و در حالیکه همه خواستار اجرای فوری آن هستند، ادعا کرد: این قطعنامه الزام آور نیست.
کد خبر: ۱۲۲۸۷۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۷
بنی گانتس عضو کابینه جنگ رژیم صهیونیستی دوشنبه شب گفت: قطعنامه شورای امنیت برای ما فاقد هرگونه اهمیت است.
کد خبر: ۱۲۲۸۷۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۷
واشنگتن پیشنویس قطعنامه پیشنهادی خود درباره غزه را به اعضای شورای امنیت ارائه کرد.
کد خبر: ۱۲۲۸۱۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۲
واشنگتن پیشنویس قطعنامه پیشنهادی خود درباره غزه را به اعضای شورای امنیت ارائه کرد.
کد خبر: ۱۲۲۸۰۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۰۲