کلیات
شورای امنیت ملل متحد یکی از ارکان سازمان ملل متحد است که وظیفه پاسداری از امنیت و صلح بینالمللی را به عهده دارد. بر اساس منشور سازمان ملل متحد، حیطه قدرت شورای امنیت شامل اعزام نیروهای پاسدار صلح، تصویب تحریمهای بینالمللی، و اعطای اجازه استفاده از نیروی نظامی علیه کشورهای متخاصم است. تصمیمهای این شورا به صورتقطعنامههای شورای امنیت اعلام میشود.
اعضای شورای امنیت
شورای امنیت پنج عضو دائم و ده عضو انتخابی دارد. پنج عضو دائم این شورا در تصمیمها و رایگیریهای شورا حق وتو دارند. ریاست شورای امنیت نوبتی است (بهترتیب الفبای انگلیسی) و طول مدت آن یک ماه ریاست میباشد.
آمریکا، بریتانیا، چین، روسیه و فرانسه اعضای دائم این شورا هستند.
۱۰ عضو انتخابی شورا توسط مجمع عمومی برای یک دوره دوساله (که از ۱ ژانویه آغاز میشود) انتخاب میشوند. با این حال در نخستین انتخاب اعضای غیر دائم پس از افزایش عده اعضای شورای امنیت از ۱۱ به ۱۵ عضو، ۲ عضو از ۴ عضو اضافه شده برای یک دوره یک ساله انتخاب شدند. عضوی که خارج میگردد بلافاصله قابل تجدید انتخاب نخواهد بود. هر سال، مجمع عمومی، پنج عضو جدید را انتخاب و جایگزین اعضای قدیمیتری که دوره عضویتشان در ۳۱ دسامبر پایان مییابد، میسازد.
تاریخچه
اولین جلسه شورای امنیت در ۱۷ ژانویه ۱۹۴۶ در کلیسای وست مینستر لندن برگزار شد. از زمان اولین جلسه آن تاکنون، شورا بطور مداوم به کار خود ادامه داده و به صورت گستردهای در جهان اعتبار کسب کردهاست و جلساتی در بسیاری از شهرها مانند پاریس و آدیس آبابا داشتهاست. با وجود این بیشتر جلسات آن در مقر معاونت سازمان ملل متحد تشکیل میشود. اولین جلسات آن در اطراف دریاچه ساکسس در نیویورک برگزار شد، و جلسات بعدی در مقر کنونی آن در شهر نیویورک برگزار میشود.
تا کنون در تعداد اعضای شورای امنیت سه دوره تغییر صورت گرفتهاست. در سال ۱۹۶۵ با اصلاح مادههای ۲۳ و ۲۷ منشور سازمان ملل متحد، اعضای انتخابی شورا از ۶ کشور به ۱۰ کشور افزایش یافتند.
در سال ۱۹۷۱ مجمع عمومی و شورای امنیت کرسی نمایندگی چین را از جمهوری چین (تایوان)، که از سال ۱۹۴۹ فقط بر تایوان و جزایر اطراف آن اعمال حاکمیت میکرد، گرفته و به جمهوری خلق چین واگذار کردند.
هم چنین، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی در سال ۱۹۹۱، هیچ تغییری بر ماده ۲۳ اعمال نشد و بدون هیچ اختلاف قابل توجهی، فدراسیون روسیه کرسی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی را در اختیار گرفت.
اعضای دائم و دارای حق وتو [ویرایش]نوشتار اصلی: حق وتو شورای امنیت
نقش شورای امنیت
طبق ماده ۲۴ منشور، شورای امنیت از طرف تمامی اعضای سازمان ملل مسئول اصلی حفظ صلح و امنیت بینالمللی است و باید در اجرای این وظایف طبق اهداف و اصول ملل متحد عمل کند.
وظایف و اختیارات خاص شورای امنیت
مسئول اولیّه حفظ صلح و امنیت بینالمللی.
توصیه روشهای مسالمتآمیز حل و فصل اختلافات بینالمللی.
تأسیس ارکان فرعی که برای انجام وظایف خود لازم میداند.
توسل به قوه قهریه برای حفظ یا اعاده صلح در صورت لزوم؛
تنظیم برنامه برای تأسیس سیستمی برای هدفمندی استفاده از تسلیحات نظامی و نظارت بر آن.
تحقیق، تجزیه و تحلیل هر وضعیتی که باعث افت جهانی یا افزایش تنش شود.
فراخوانی اعضا برای اعمال کردن تحریمهای اقتصادی و سایر ابزارهایی که با توسل به زور ارتباطی ندارد در جهت جلوگیری یا توقف هر نوع تجاوز و عملی کردن تصمیمهای شورا.
بهکارگیری نظام قیمومت بینالمللی در صورت ضرورت در مناطق استراتژیک؛
تعیین وجود تهدید به صلح یا اقدام تجاوزکارانه و ارائهٔ توصیه دربارهٔ اینکه چه اقدامی باید صورت گیرد.
دعوت از طرفهای مربوطه برای پیروی از اقدامات موقتی که برای پیشگیری از وخامت اوضاع ضروری یا مطلوب به نظر میرسد.
وظایف و اختیارات مشترک شورای امنیت و مجمع عمومی
درخواست نظر مشورتی از دیوان بینالمللی دادگستری درباره هر مسئله حقوقی؛
ارائه توصیه به مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای انتصاب دبیرکل سازمان ملل متحد و انتخاب قضات دیوان بینالمللی دادگستری به اتفاق مجمع عمومی.
توصیه به مجمع عمومی در خصوص پذیرش اعضای جدید سازمان ملل
توصیه به مجمع عمومی در مورد سلب امتیازات یا تعلیق حقوق و مزایای عضویت کشوری که مورد توبیخ واقع شدهاست و توصیهٔ برقراری مجدد این امتیاز و حقوق.
توصیه به مجمع عمومی برای اخراج عضوی که بهطور دائم از منشور سرپیچی میکند.
طرز کار شورای امنیت
شورای امنیت بهطور دائمی مشغول به کار است در حالی که جلسات مجمع عمومی سازمان ملل بنابر جداول زمانی خاص یا برخی ضرورتها تشکیل میشود. مقررات مربوط به آییننامه داخلی شورای امنیت، نیز توسط خود شورا تصویب شدهاست.
سازماندهی کارهای شورای امنیت
شورای امنیت به نحوی سازمان یافتهاست که بتواند بهطور دائم انجام وظیفه کند و در زمانهای مشخصی اجلاس برگزار نمیکند. به محض اینکه شرایط ایجاب کند با درخواست رئیس شورا فوراً تشکیل جلسه میدهد. از این روی هر عضو شورای امنیت، یک نماینده دائمی انتخاب میکند که در مقرّ سازمان ساکن باشد تا شورا بتواند در مواقع لزوم تشکیل جلسه دهد.
نهادهای وابسته به شورای امنیت
کمیته های زیر را می توان از جمله نهادهای مرتبط و وابسته با شورای امنیت معرفی کرد. کمیته ستاد نظامی، کمسیون خلع سلاح، کمیته کارشناسان، کمیته پذیرش اعضای جدید.
مجید تختروانچی سفیر و نماینده ایران در سازمان ملل با اعلام حمایت جمهوری اسلامی ایران از مردم و دولت سوریه اظهار داشت: رژیم اسرائیل به نقض حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه ادامه میدهد در حالی که شورای امنیت همچنان در این زمینه سکوت میکند.
کد خبر: ۱۱۲۵۶۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۳۱
یک کارشناس ارشد روابط بین الملل در مورد تاثیر تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی بر مذاکرات وین گفت: مهمترین تاثیر تصویب این قطعنامه این است که آمریکا و غرب عملاً به یک اهرم دیگر برای اِعمال فشار به ایران بر سر میز مذاکره مجهز شدهاند.
کد خبر: ۱۱۲۳۹۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۲
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه درباره سرانجام پرونده هسته ای ایران اظهار می دارد: باید قطعنامه شورای حکام را یک گام تلقی کرد و اگر تا سه ماه آینده توافقی حاصل نشود و وضعیت عادی نگردد ممکن است گام بعدی ارسال پرونده ایران به شورای امنیت باشد و طبیعتا بازگشت پرونده ایران به شورای امنیت می تواند عواقب ناخوشآیندی به همراه داشته باشد.
کد خبر: ۱۱۲۳۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۱
شورای امنیت سازمان ملل ماموریت نظارت بر تحریم تسلیحاتی لیبی در سواحل این کشور را تمدید کرد.
کد خبر: ۱۱۲۲۶۴۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۵
آلبانی رئیس دوره ای شورای امنیت سازمان ملل در ماه جاری میلادی (ژوئن) شد.
کد خبر: ۱۱۲۲۱۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۱۱
روسیه و چین پیش نویس قطعنامه آمریکا را که خواستار گسترش دامنه تحریم ها علیه کره شمالی بود، وتو کردند.
کد خبر: ۱۱۲۱۰۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۶
شورای امنیت سازمان ملل متحد با صدور بیانیه ای مطبوعاتی ترور «شیرین ابوعاقله» خبرنگار فلسطینی شبکه خبری الجزیره توسط نظامیان صهیونیست را محکوم کرد.
کد خبر: ۱۱۱۸۵۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۲۴
سفیر آمریکا اعلام کرد که کشورش قصد دارد قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد اقدامات اخیر کره شمالی را در زمان ریاست خود بر شورا در ماه مه (اردیهشت- خرداد) پیش ببرد.
کد خبر: ۱۱۱۷۰۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۱۴
سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان ملل از سکوت و بی عملی شورای امنیت در قبال جنایات رژیم اسرائیل انتقاد کرد.
کد خبر: ۱۱۱۵۶۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۰۶
حسن هانی زاده در گفتوگو با تابناک
حمله موشکی پیشدستانه ایران به مواضع جاسوسی-اطلاعاتی رژیم صهیونیستی در اقلیم کردستان در ۲۲ اسفندماه سال گذشته بلافاصله با واکنش تند برخی مقامات عراقی و نخست وزیر این کشور قرار گرفت و خبرهایی مبنی بر احتمال شکایت عراق از ایران در شورای امنیت سازمان ملل منتشر شد. با وجود این، پایگاه خبری العربی الجدید اعلام کرده، دولت عراق از شکایت از ایران به دلیل حمله موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به اربیل (مقر موساد) صرف نظر کرده است.
کد خبر: ۱۱۱۳۴۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۳
نماینده روسیه در نشست شورای امنیت سازمان ملل، اوکراین را به آغاز کارزار تبلیغاتی ضد روسیه و مطرح کردن ادعاهایی چون حملات علیه غیرنظامیان متهم و تاکید کرد روسیه به غیرنظامیان حمله نمی کند.
کد خبر: ۱۱۱۳۳۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۳
نماینده روسیه در سازمان ملل روز سه شنبه به وقت محلی در نشست شورای امنیت درباره وقایع بوچا از نحوه ریاست انگلیس بر این شورا اعتراض کرد.
کد خبر: ۱۱۱۲۳۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۷
زلنسکی به شورای امنیت:
رئیسجمهور اوکراین در سخنانی در نشست شورای امنیت سازمان ملل گفت که روسیه میخواهد اوکراین را به بردهای ساکت تبدیل کند.
کد خبر: ۱۱۱۲۳۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۶
انگلیس به عنوان عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل ریاست دورهای این شورا را به مدت یک ماه در ماه آوریل بر عهده گرفت.
کد خبر: ۱۱۱۲۱۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۶
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل در نشست امروز (پنجشنبه) شورای امنیت در مورد تحولات سیاسی و بشردوستانه سوریه ضمن محکوم کردن تجاوزات رژیم صهیونیستی به سوریه و نقض تمامیت ارضی سوریه توسط رژیم اسرائیل اظهار کرد: حملات رژیم اسرائیل به غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی در سوریه در ۷ مارس ۲۰۲۲ نقض آشکار قوانین بین المللی بشردوستانه است.
کد خبر: ۱۱۱۰۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۵
رئیس سازمان جهانی بهداشت گفت: در حالی که نگاهها به بحران اوکراین است، دیگر بحرانها که منجر به رنج مردم شده است به فراموشی سپرده نشود.
کد خبر: ۱۱۱۰۱۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۷
در نشست امروز در شورای امنیت؛
سفیر و نماینده دائم کشورمان در سازمان ملل در نشست امروز در شورای امنیت در مورد سوریه اظهار کرد: سیاسی کردن اجرای کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی و بهرهبرداری از سازمان منع سلاحهای شیمیایی برای اهداف سیاسی، پیامدهای منفی عمدهای بر اقتدار و اعتبار کنوانسیون و سازمان مذکور به همراه دارد.
کد خبر: ۱۱۰۸۹۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۲۰
خبرگزاری فرانسه به نقل از دیپلمات های غربی گزارش داد که شورای امنیت سازمان ملل روز دوشنبه در مورد بحران بشری در اوکراین نشست اضطراری برگزار می کند.
کد خبر: ۱۱۰۷۷۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۴
سخنگوی نخست وزیر انگلیس گفت که طبق منشور سازمان ملل متحد امکان کنار گذاشتن و اخراج روسیه از شورای امنیت این سازمان وجود ندارد.
کد خبر: ۱۱۰۷۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۱۲
نشست اضطراری مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز دوشنبه به وقت محلی به ریاست عبدالله شهید و در پی رای مثبت شورای امنیت برای تشکیل آن درباره جنگ در اوکراین آغاز شده است.
کد خبر: ۱۱۰۷۲۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۲/۰۹