کلیات
عراق یکی از کشورهای جنوب غرب آسیا است که با کشورهایی، چون ایران، کویت، سوریه، ترکیه، اردن و عربستان سعودی مرز مشترک دارد. در این کشور جمعیتی بالغ بر ۳۷ میلیون نفر زندگی میکنند که ۷۵-۸۰ درصد آن‌ها عرب، ۱۵-۲۰ درصد کرد، ترکمن و آشوری و ۵ درصد را سایر قومیت‌ها تشکیل میدهند.
جغرافیا
مساحت تقریبی کشور عراق ۴۳۸٬۳۱۷ کیلومتر مربع است که این مساحت تقریباً یک چهارم مساحت ایران است و کشور عراق را از این لحاظ در رده پنجاه و هشتمین کشور پهناور جهان قرار داده است. به لحاظ جغرافیایی بیشتر سرزمین عراق پست و هموار و گرمسیری است. غرب عراق کویر است و شرق آن جلگه‌های حاصلخیز؛ ولی بخشی از کردستان عراق (شمال شرق) کوهستانی و سردسیر میباشد. همچنین عراق یکی از بزرگترین کشورهای دارای منابع نفت میباشد. این کشور دارای ۱۴۳ میلیارد بشکه ذخایر تاییدشده نفتی میباشد.
کرد‌ها در نواحی شمال و شمال شرقی عراق که به کردستان عراق مشهور است زندگی میکنند و از لحاظ فرهنگی، زبانی و طرز پوشش با عرب‌ها متفاوت هستند. کشور عراق از نظر ساختار اجتماعی-فرهنگی به سه حوزه کاملاً متفاوت تقسیم میشود، در حوزه مرکزی عراق اعراب سنی، در شمال کرد‌ها و در جنوب شیعیان سکونت دارند و هر کدام از این گروه‌ها دارای شاخصه‌های فرهنگی و اجتماعی خاص خود هستند. البته در کنار این سه گروه اصلی، هویت‌های فرهنگی اجتماعی کوچکتری نظیر ترکمنها، آشوری‌ها و یزیدی‌ها نیز وجود دارند که دارای فرهنگ و عقاید متمایزی هستند. با ما همراه باشید تا با آداب و رسوم مردم عراق بیشتر آشنا شوید.
مردم
شهروندان عراقی را از نظر مذهبی باید به دو گروه بزرگ اسلامی شیعه و سنی تقسیم کرد که به لحاظ ترکیبی حدود ۶۰ درصد مردم عراق شیعه، ۳۷ درصد سنی و ۳ درصد پیروان سایر ادیان (مسیحیان، یهودیان، آشوریان و...) هستند.
شیعیان که اکثریت جمعیت عراق را تشکیل میدهند، بیشتر در مناطق جنوبی و مرکزی عراق سکونت دارند. وجود مقبره امامان شیعی در شهر‌های مقدس عراق همچون کربلا و نجف، و همچنین وجود حوزه علمیه نجف و در نتیجه حضور دایمی علمای شیعی در این شهر‌ها باعث تقویت فرهنگ شیعی شده و این امر شیعیان عراق را از نظر فرهنگی به ایرانیان شیعیمذهب نزدیک کرده است. بعد از سرنگونی حکومت صدام، شیعه قدرت و نفوذ بیشتری پیدا کرده است و میتوانند خیلی آزادانهتر راجع به هویت مذهبی خود صحبت کنند.
در کنار مسلمانان شیعی مذهب، اعراب سنی بخش دیگری از ساختار فرهنگی اجتماعی عراق را تشکیل میدهند که براساس قومیت عربی و مذهب سنی ایجاد شده و به دلیل حاکمیت اقلیت اعراب سنی در طول دهه‌های گذشته در عراق تقویت شده است.
عربی و کردی زبان‌های رسمی مردم عراق است. البته زبان‌های دیگری نظیر ترکی آذربایجانی (ترکمن‌های عراق)، فارسی، لری فیلی، کلدانی نو (از زبان‌های آرامی)، ارمنی، آشوری، دوماری (زبان کولیها)، گورانی (از شاخه شمال غربی زبان‌های کردی) و ... نیز در این کشور صحبت میشود.
به لحاظ فرهنگی باید گفت: عراقی‌ها ارزش زیادی برای خانواده قائل هستند و خانواده‌های بزرگ یا قبایل بزرگ از قدرت سیاسی و اجتماعی برخوردارند. اعضای خانواده باید مسئولیت رفتار و کردار خود را بپذیرند و هر گونه خطایی باعث بیآبروی کل خانواده میشود.
وفاداری به خانواده قبل از سایر روابط اجتماعی و حتی کسب و کار قرار میگیرد. خویشاوندسالاری در بین مردم عراق به چشم میخورد و از آنجا که دیدگاه منفی نسبت به این قضیه ندارند، طبیعتا پیشنهادات کاری را به خانواده خود میدهند، زیرا افراد مورد اعتمادشان هستند. اغلب خانواده‌های بزرگ در یک خانه، محله یا روستا زندگی میکنند. در مناطق شهری مردم لزوما در یک خانه در کنار هم زندگی نمیکنند، هر چند که عموما در یک خیابان یا نزدیک به هم هستند.
نظام سیاسی
دولت مرکزی عراق که پیش از انقلاب اسلامی ایران و به واسطه قرار داد الجزایر با ایران اختلافاتی داشت، در نهایت پس از انقلاب اسلامی و در شهریورماه ۱۳۵۹ به مرز‌های غربی ایران حمله کرد؛ اقدامی که مقدمه یک جنگ طولانی و تمام عیار دو کشور همسایه شد و صد‌ها هزار نفر در این جنگ هشت ساله جان خود را از دست دادند.
حضور صدام در رأس هرم قدرتی عراق که در دهه ۷۰ میلادی قدرت را از نخسین رئیس جمهور عراق یعنی احمد حسن البکر گرفت، مقدمه نا امنی‌های فراوانی در عراق شد که جنگ هشت ساله علیه ایران تنها یک مورد آن بود.
با پذیرش قطعنامه ۵۹۸ توسط ایران و عراق و بازگشت دو کشور به مرز‌های مندرج در قرارداد الجرایز، صدام به کویت حمله و مقدمه آغاز جنگ خلیج فارس را فراهم کرد.
نوع حکومت داری صدام در عراق در نهایت سبب شد تا دولت آمریکا در اواخر زمستان سال ۱۳۸۱ به این کشور حمله نظامی کند و مقدمه سقوط دولت صدام را فراهم کند. یک روز بیشتر به نوروز ۱۳۸۲ (۲۰ مارس ۲۰۰۳) نمانده بود که آمریکا با تشکیل یک ائتلاف به عراق حمله کرد. این کشور دست نکشیدن عراق از برنامهٔ سلاح‌های کشتار جمعی که خلاف قطعنامهٔ ۶۸۷ شورای امنیت بود را به عنوان دلیل این تهاجم اعلام کرد.
درگیری‌ها در سال ۲۰۰۸ در عراق ادامه پیدا کردند و نیروهای مسلح تازه آموزشدیدهٔ عراقی با شبه نظامیان درگیر شدند. دولت عراق توافقی را با آمریکا امضا کرد که نیروهای مسلح آمریکا را ملزم به خروج از شهر‌های عراق تا ۹ تیرماه ۱۳۸۸ و خروج از کل خاک عراق تا ۱۰ دیماه ۱۳۹۰ میکرد.
جنگ داخلی
با خروج نیروهای آمریکایی در سال ۱۳۹۰ ناآرامی‌ها ادامه یافت و عراق دچار بیثباتی سیاسی شد. بهار عربی در بهمن ۱۳۸۹ به عراق رسید و مخالفت‌ها در شهر‌ها گسترش یافت، اما مخالفت‌های ابتدایی نتوانستند دولت را ساقط کنند. ائتلاف میهنی عراق که گفته میشود بزرگترین مجموعهٔ سنیان عراق است به دلیل آنکه دولت عراق را تحت سیطره شیعیانی میدانست که میخواهند سنی‌ها را کنار بزنند، مجلس عراق را به مدت چند هفته در ماه‌های پایانی ۱۳۹۰ تحریم کرد.
گروه‌های شبه نظامی سنی در سال ۲۰۱۳ حملات زیادی را علیه اکثریت شیعهٔ عراق انجام دادند تا اعتماد عمومی نسبت به دولت نوری المالکی را زیر سؤال ببرند. جنگ طلبان سنیمذهب عضو دولت اسلامی عراق و شام در سال ۱۳۹۳ کنترل بخش‌های وسیعی از عراق از جمله شهر‌های بزرگی، چون تکریت، فلوجه و موصل را به دست آوردند و باعث شدند صد‌ها هزار نفر از خانه و کاشانهٔ خود فرار کنند و در ادامه این گروه‌ها که اقدامات تروریستی خود را گسترش دادند به شکل گیری گروه تروریستی داعش کمک کرد؛ گروهی تروریستی که زمینه جنگ‌های داخلی طولانی در عراق را فراهم کرد و در نهایت با کمک‌های ایران و دیگر کشورهای متحد از پای درآمد.
مدیریت سیاسی عراق به شکل فدرالی است و دولت فدرال عراق تحت قانون اساسی فعلی به شکل یک جمهوری فدرالی دموکراتیک پارلمانی اسلامی تعریف میشود. دولت فدرال مشتمل بر قوای مجریه، مقننه و قضاییه و کمیسیون‌های مستقل متعدد دیگر است. جدای از دولت فدرال مناطق (مشتمل بر چند استان)، استان‌ها و بخش‌هایی وجود دارند که طبق قانون دارای اختیاراتی هستند.
عراق دارای هجده استان است که هر استان به چند شهرستان تقسیم شده است. کردستان عراق تنها ناحیه تعریفشده در قانون عراق است که برای خود دولت و ارتش نیمه رسمی به نام پیشمرگه دارد.
بغداد، صلاحالدین، دیاله، واسط، میسان، بصره، ذیقار، مثنی، قادسیه، بابل، کربلا، نجف، انبار، نینوا، دهوک، اربیل، کرکوک، سلیمانیه و حلبچه استان‌های عراق هستند.
اقتصاد
صادرات نفت از گذشته نقش اصلی را در اقتصاد عراق بر عهده داشته بهطوری که ۹۵٪ از درآمد خارجی این کشور را تشکیل می دهد. عدم توسعه در سایر زمینه‌ها باعث بروز بیکاری ۱۸ تا ۳۰ درصدی و درآمد سرانه ۴۰۰۰ دلاری شدهاست. در سال ۲۰۱۱ استخدام تمام وقت در بخش عمومی نزدیک به ۶۰ درصد از کل استخدام‌ها را شامل میشد. بخش صادرات نفت شغل‌های بسیار کمی برای عراقی‌ها ایجاد کرده است.
در مورد عراق در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق امروز(شنبه) در راس یک هیات دولتی و پارلمانی و نمایندگیانی از بخش خصوصی، بغداد را به مقصد آمریکا ترک کرد.
کد خبر: ۱۲۳۱۶۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۵
گروه مقاومت اسلامی عراق نسبت به پاسخ آمریکا و رژیم صهیونیستی به واکنش ایران هشدار داد.
کد خبر: ۱۲۳۱۵۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۴
« عراق نمی‌خواهد به طرفی در نزاع ایران و آمریکا تبدیل شود. تصمیمات جنگ و صلح باید منحصرا در دست حکومت باشد. حملات به منافع آمریکا را نمی‌پذیریم.»
کد خبر: ۱۲۳۱۴۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۴
منتظر محمد به دلیل مصدومت از ناحیه کشاله پا بعد از بازی مس برابر استقلال نتوانست با نارنجی‌پوشان تمرین کند.
کد خبر: ۱۲۳۱۳۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۳
با تحولات منطقه و جهان
پیام مهم آمریکا به ایران از طریق 4 کشور منطقه درباره حمله به اسرائیل، گفتگوی امیرعبدللهیان با وزرای خارجه کشورهای منطقه، تعلیق پروازهای شرکت لوفت‌هانزا در ایران، هشدار روسیه به شهروندانش درباره سفر به لبنان، اسرائیل و فلسطین و اعلام آماده باش رهبر کره شمالی برای جنگ از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۱۲۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۳
با تحولات منطقه و جهان
بازتاب اظهارات رهبر انقلاب در رسانه های خارجی درباره تنبیه اسرائیل، بیانیه ۱۲۱ عضو جنبش عدم تعهد در محکومیت حمله اسرائیل به کنسولگری ایران، حمله پهپادی مقاومت عراق به حیفا، تمدید وضعیت اضطراری در قبال روسیه توسط بایدن و اتهام‌زنی انگلیس و آمریکا به ایران درباره ارسال سلاح به یمن از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۱۱۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۲
مقاومت اسلامی عراق از حمله پهپادی به بندر نفتی حیفا در فلسطین اشغالی خبر داد.
کد خبر: ۱۲۳۱۱۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۲
مقامات نظامی آمریکا در کمیته نیروهای مسلح سنا با ابراز نگرانی از پیشرفت برنامه هسته ای ایران، ادعا کردند که واشنگتن بر «تضعیف تهدیدات ایران» متمرکز است.
کد خبر: ۱۲۳۱۱۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۲
نخست وزیر پیشین عراق تأکید کرد آمریکا با اشغال این کشور و تصمیماتی که بعدا درباره موسسات دولتی گرفت، عراق را ویران کرد.
کد خبر: ۱۲۳۱۰۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۱
مقاومت عراق از حمله به سه هدف حیاتی در سرزمین‌های اشغالی خبر داد.
کد خبر: ۱۲۳۰۹۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۱
منابع خبری بامداد دوشنبه از موافقت عراق برای ارسال سوخت به غزه و پذیرش مجروحان فلسطینی برای مداوا در این کشور خبر دادند
کد خبر: ۱۲۳۰۸۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۰
با تحولات منطقه و جهان
حمله گسترده انصارالله یمن به کشتی‌های آمریکایی، انگلیسی و اسرائیلی، طرح شورای امنیت برای عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل، درگیری شدید میان اعضای داعش در سوریه، اعلام هم‌دردی رهبر کره شمالی با پوتین و حمله پهپادی مقاومت عراق به پایگاه نظامیان اسرائیل، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۰۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۰
نبض خبر
شیخ محمد الدنبوس از سران عشایر عراق ، موضع گیری غیرمنتظره‌ای درباره ایران کرد. او در بخشی از موضع گیری‌اش درباره ایران گفت: «زمانی که آمریکا و روسیه به ما سلاح نمی‌دادند، ایران در کنار ما ایستاد، لطف ایران را انکار نکنید... کوچک‌ترین ایرانی شرف دارد به کل آمریکایی‌ها!» حرف‌های این شیخ را با زیرنویس فارسی می‌بینید و می‌شنوید.
کد خبر: ۱۲۳۰۷۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۹
با تحولات منطقه و جهان
هدف قرار گرفتن یک کشتی در دریای سرخ، اتهام زنی ترامپ به بایدن درباره استفاده از مواد مخدر، گشت دریایی و هوایی چین در دریای جنوبی همزمان با رزمایش نظامی آمریکا، سفر حسین امیرعبداللهیان به عمان و هشدار مقام نظامی انگلیس درباره آمادگی برای زمان جنگ، از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۰۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۹
نیروهای مقاومت اسلامی عراق از حمله پهپادی به برخی اهداف حیاتی در سرزمین های اشغالی خبر دادند.
کد خبر: ۱۲۳۰۶۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۹
با تحولات منطقه و جهان
آماده باش نظامی سطح بالای آمریکا برای حمله ایران، نامه ایران به شورای امنیت درباره حمله تروریستی سیستان و بلوچستان، تایید تبادل پیام بین ایران و آمریکا، رزمایش مشترک فیلیپین، آمریکا، استرالیا و ژاپن در دریای چین جنوبی و اتهام‌زنی متقابل ایروان و باکو درباره تنش‌های مرزی از مهم‌ترین خبرها و رویدادهای منطقه‌ای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۰۴۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۸
با تحولات منطقه و جهان
تخلیه هفت سفارتخانه اسرائیل در کشورهای مختلف، اعلام تحریم های جدید آمریکا علیه ایران، آزمایش موشک بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای توسط هند، استقبال پاکستان از پیشنهاد ایران برای تبادل زندانیان و کشته‌شدن مرد شماره ۲ تحریرالشام در سوریه از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
کد خبر: ۱۲۳۰۳۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۷
نبض خبر
تصاویری از یک شی نورانی در آسمان مناطق جنوب غربی ایران، از جمله اهواز و بهبهان و همچنین در مناطق عراق هم‌مرز با ایران توسط مردم بومی ثبت شده که همچون یک گلوله آتشین با حرکت سریع به سمت زمین است. برخی ناظران با توجه به فرم این شی، تاکید کردند که این شی احتمالاً یک شهاب سنگ است. مجموعه تصاویر ثبت شده از این شی نورانی را یک جا در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۲۳۰۳۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۷
مقاومت اسلامی عراق در بیانیه‌ای اعلام کرد که پایگاه هوایی «رامات دیوید» را بامداد امروز (پنجشنبه) با پهپاد هدف قرار داده است. دومین پایگاه متعلق به رژیم صهیونیستی نیز بامداد پنجشنبه در کمتر از چند ساعت از سوی نیروهای مقاومت عراق مورد هدف قرار گرفت.
کد خبر: ۱۲۳۰۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۶
منابع ترکیه ای از سفر رئیس جمهور این کشور به عراق پس از ۱۲ سال خبر دادند.
کد خبر: ۱۲۳۰۱۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۱۵
