کلیات
اردن کشوری در غرب آسیاست که در شرق رود اردن قرار دارد و پایتخت آن شهر اَمّان است. جمعیت این کشور حدود ۱۰ میلیون نفر است و ۹۸ درصد مردم آن عرب هستند. نوع حکومت آن پادشاهی مشروطه و پادشاه کنونی آن ملک عبدالله دوم است. واحد پول اردن دینار اردن است.
جغرافیا
اردن از شمال با سوریه، از شمال شرقی با عراق، و از شرق و جنوب با عربستان سعودی و از غرب با اسرائیل و کرانه باختری رود اردن همسایهاست، که مجموع خطوط مرزی اردن با این کشورها به ۱۶۱۹ کیلومتر میرسد. این کشور از جنوب به خلیج عقبه مماس است و از آن رو حدود ۲۶ کیلومتر نیز مرز آبی دارد؛ و این در میان کشورهای عربی کمترین مرز آبی بهشمار میرود. از آنجا که بخش بزرگی از اردن صحراست آب و هوای آن نیز خشک و بیابانی است. این در حالی است که نواحی غربی کشور در طول سال، (از نوامبر تا آوریل) شاهد بارش نسبی است.
تقسیمات کشوری
اردن از لحاظ اداری و اجرایی به ۱۲ استان تقسیم میشود. کشور اردن به دوازده استان (به عربی: محافظة) تقسیم میشود: هر یک از استانهای دوازدهگانه تحت هدایت و رهبری استانداری است که توسط پادشاه منصوب میشود. همچنین برای هر یک از استانها و پروژههای توسعه و آبادانی در مناطق متبوع آنها مقامات خاصی نیز در نظر گرفته میشوند. استانهای اردن/ استانها به حدود ۵۲ ناحیه تقسیم میشوند.
ساختار سیاسی
در این کشور ملک عبدالله دوم پس از فوت پدرش در فوریه ۱۹۹۹ جانشین وی شد. عبدالله به سرعت به تأیید مجدد پیمان آشتی اردن-اسرائیل با اسرائیل و تقویت روابط اردن با ایالات متحده آمریکا پرداخت. عبدالله در اولین سال حکومتش ایجاد اصلاحات اقتصادی را در دستور کار خود قرار داد. تداوم مشکلات ساختاری اقتصاد اردن، جمعیت روبه رشد و بازتر شدن فضای سیاسی، باعث شدهاست احزاب سیاسی گوناگونی در این کشور تشکیل شوند. در عین حال که شاه عبدالله همچنان قدرت مطلقه را در اردن در اختیار دارد، پارلمان نیز در این کشور نقش مهمی ایفا میکند.
قانون اساسی
اردن یک کشور پادشاهی مشروطهاست که قانون اساسی آن در ۸ ژانویه ۱۹۵۲ به تصویب رسیدهاست. قوه مجریه در اختیار پادشاه اردن و هیئت وزیران وی است. شاه کلیه قانونها را امضاء و تصویب میکند. دوسوم از هر دو مجلس مجلس ملی اردن میتوانند رای وتو پادشاه را لغو کنند. پادشاه میتواند با ارائه حکم کلیه قضات را نصب و خلع کند، اصلاحیه قانون اساسی را تصویب کند، اعلام جنگ نماید و به نیروهای مسلح فرمان بدهد. تصمیمات کابینه، احکام دادگاهها و واحد پول ملی به نام وی صادر میشوند. هیئت وزیران به ریاست نخستوزیر، توسط شاه تعیین میشود، او همچنین میتواند بنا به درخواست نخستوزیر هر کدام از اعضای کابینه را اخراج کند. کابینه باید در مورد موضوعات مربوط به سیاست کلی، در برابر مجلس نمایندگان اردن پاسخگو باشد و این مرجع میتواند با رای «عدم اعتماد» دوسوم از اعضایش، کابینه را ناچار به استعفاء کند.
در قانون اساسی سه دسته دادگاه پیشبینی شدهاست دادگاه مدنی، مذهبی و ویژه. اردن از نظر اجرایی به دوازده حوزه فرمانداری تقسیم میشود که هر یک از این حوزهها توسط یک فرماندار منصوب از طرف پادشاه اداره میشود. آنان در کلیه ادارات دولتی و طرحهای توسعه مناطق تحت اختیار خود، قدرت انحصاری را دارند. نیروهای مسلح سلطنتی و اداره کل اطلاعات اردن تحت کنترل پادشاه هستند.
وضعیت اقتصادی
اردن کشوری کوچک با منابع طبیعی محدود است. این کشور در حال حاضر راههایی برای گسترش تأمین آب محدود خود مییابد و به ویژه از راه همکاریهای منطقهای از منابع موجود خود استفاده بهتری میبرد. همچنین اردن در تأمین بخش اعظمی از نیازهای انرژی خود به منابع خارجی وابسته است. در خلال دهه ۹۰، نیازهای نفت خام این کشور از وارداتی که از عراق و دیگر کشورهای همسایه میشد تأمین میگردید. از اوایل سال ۲۰۰۳، نفت مورد نیاز اردن توسط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تأمین میشده است. علاوه بر آن، خط لوله انتقال گاز عرب از مصر به شهر بندری عقبه واقع در جنوب اردن در سال ۲۰۰۳ تکمیل شد. دولت اردن در حال حاضر در نظر دارد این خط انتقال گاز را به شمال و تا منطقه امان و مناطق ورای آن گسترش دهد.
میزان رشد جمعیت اردن بالاست که البته در سالهای اخیر با کاهشی مواجه شده و در حال حاضر به ۸/۲٪ رسیدهاست. یکی از مهمترین فاکتورها در ارتباط با تلاش دولت برای بهبود رفاه اجتماعی شهروندان، ثبات اقتصاد کلان این کشور است که از دهه ۹۰ به این سو محقق و میسر شدهاست. با وجود این، میزان بیکاری در این کشور بالاست. رقم رسمی اعلام شده برای بیکاری در اردن ۵/۱۲٪ و رقم غیررسمی آن حدود ۳۰٪ است. میزان تورم قیمتها پایین است و در سال ۲۰۰۳ به ۳/۲٪ رسید. گردش پول نیز در اردن با ثبات بوده و نرخ ارز آن از سال ۱۹۹۵ با دلار آمریکا تعیین میشدهاست.
هر چند که اردنیهای در صدد انجام اصلاحات اقتصادی و افزایش میزان بازرگانی کشور خود هستند، با این حال اقتصاد اردن کماکان در برابر شوکهای خارجی و ناآرامیهای منطقهای آسیبپذیر است. اگر در منطقه آرامش نباشد، چنین به نظر میرسد که رشد اقتصادی محکوم به قرار گرفتن زیر ظرفیت و توان بالقوه آن است. اما در خصوص جنبه مثبت و خوشبینانه اردن میتوان از گنجایش و توانایی آن در انرژی خورشیدی یاد کرد که مرهون صحراهای این کشور است. این انرژی خورشیدی نه تنها برای تولید الکتریسیته عاری از آلودگی، بلکه برای انجام کارهای جانبی از قبیل: شیرینسازی آب دریا تعاونی فرامدیترانهای انرژی قابل تجدید (TREC). به کار میآید.
سیاست خارجی
اردن همواره سیاست خارجی هواداری از غرب را اتخاذ کرده و از دیر باز پیوند نزدیکی با آمریکا و بریتانیا داشتهاست. این روابط نزدیک در خلال جنگ خلیج فارس اول به سبب بیطرفی اردن و حفظ روابط آن با عراق به هم خورد. اردن به سبب اتخاذ سیاست خارجی پراگماتیستی و مبتنی بر اجتناب از درگیری و برخورد شهرت یافته و در نتیجه روابط خارجی خوبی با کشورهای همسایه داشتهاست. حاکمان اردن اکنون به دلیل وابستگیهای شدید جغرافیایی و نیز محدودیتهایی که در تأمین امنیت خود دارد، به شدت به کشور آمریکا و نیز عربستان سعودی در استمرار حاکمیت نیازمند هستند. بر این اساس همراهی آنها با این بازیگران جنوب غرب آسیا در شکل دهی به هر نوع ائتلافی چندان عجیب به نظر نمیرسد.
"عبدالله دوم در دو دهه سلطنت خود تقریباً به طور دائم با چالشهایی در زمینه ثبات روبهرو بوده؛ درست مانند پدرش که در نیم قرن حکومت خود با این چالشها دست و پنجه نرم کرده بود. جان سالم به در بردن در منطقهای خطرناک مشخصه بارز خاندان هاشمی است. عبدالله امروز از سوی طرفهایی از جمله متحدان باسابقه خود، با تلاقی خطرات و تهدیدات روبهرو است."
کد خبر: ۹۰۵۷۱۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۲۵
وزیر خارجه آلمان پس از دیدار با مقامات عراق در بغداد امروز (یکشنبه) وارد امان شد و با همتای اردن ی خود درباره مسائل منطقه گفتوگو کرد.
کد خبر: ۹۰۴۳۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۱۹
پادشاه اردن به مشاور و داماد رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که در کنفرانس بحرین شرکت نمیکند.
کد خبر: ۹۰۲۴۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۹
داماد و مشاور دونالد ترامپ امروز (چهارشنبه) به اردن سفر خواهد کرد.
کد خبر: ۹۰۲۱۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۸
کد خبر: ۹۰۲۱۳۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۷
وزیر خارجه اردن اعلام کرد، درگیری فلسطینی – اسرائیلی اساس درگیریهای موجود در منطقه بوده و راهحل آن پایان دادن به اشغالگری و پیامدهای آن است؛ درگیریای که منجر به ایجاد ناامیدی و ممانعت از رشد و توسعه شده و کل منطقه را به سمت تنش و درگیریهای بیشتر میکشاند.
کد خبر: ۹۰۱۸۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۳/۰۶
سفیر فلسطین در مسکو از اعلام آمادگی مشروط رهبران فلسطینی برای اجرای طرح کنفدرالی با اردن خبر داد.
کد خبر: ۹۰۰۰۰۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۸
نشست طرفهای یمنی در اردن درباره اجرای بندهای اقتصادی توافقنامه حدیده بینتیجه به پایان رسید.
کد خبر: ۸۹۹۷۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۲۷
عضو کمیسیون انرژی پارلمان اردن اعلام کرد که توافق نامه گازی میان این کشور و رژیم صهیونیستی ملغی به حساب می آید.
کد خبر: ۸۹۷۰۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۶
آخرین تحولات خاورمیانه؛
پیام کتبی محمد جواد ظریف به امیر قطر، محل اختفای «البغدادی» از زبان «دیلی تلگراف»، رایزنی هند با آمریکا درباره تحریم نفتی ایران و پیشنهاد ۱۰ میلیارد دلاری«بن سلمان» به «عباس» برای پذیرش معامله قرن از جمله مهم ترین خبرها و رویدادهای مرتبط با خاورمیانه در 24 ساعت گذشته بوده اند. در این میان، باید به پیشنهاد عربستان برای تشکیل «کشور واحد اسرائیل» نیز اشاره کرد.
کد خبر: ۸۹۵۸۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۱
نحوه اجرای طرح صلح خاورمیانه توسط دولت دونالد ترامپ و احتمال اجرایی شدن تصمیم بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی مبنی بر الحاق برخی از مناطق کرانه باختری به فلسطین اشغالی پیامدهای بسیاری برای اردن به همراه خواهد داشت.
کد خبر: ۸۹۳۷۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۰۲
ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن در دیداری پشت درهای بسته با نمایندگان کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا در ماه گذشته، گفته که کاخ سفید هیچ اطلاعاتی در مورد بخش های مهم صلح اسرائیل و فلسطین از جمله چگونگی تقسیم مرز میان فلسطین و اسرائیل در اختیار او قرار نمی دهد.
کد خبر: ۸۹۱۹۰۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۶
وزارت خارجه اردن اعلام کرد که از سفارت سوریه در امان یادداشت رسمی را درخصوص تصمیم مقامات سوریه مبنی بر آزادی هشت شهروند اردن ی در این کشور دریافت کرده است.
کد خبر: ۸۹۰۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۲۰
دبیرکل سازمان ملل متحد با پادشاه اردن در منطقه بحرالمیت این کشور دیدار و گفتوگو کرد.
کد خبر: ۸۸۹۶۹۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۱۸
پادشاه اردن با تاکید بر اینکه موضعگیری کشورش درباره قدس ثابت است، گفت: قدس و آینده فلسطین خط قرمز ماست.
کد خبر: ۸۸۸۰۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۱/۰۷
کد خبر: ۸۸۴۸۴۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۲۰
کد خبر: ۸۸۳۸۹۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۷
عبدالله دوم پادشاه اردن تلفنی با نارندرا مودی نخست وزیر هند و عمران خان نخست وزیر پاکستان گفتگو کرد.
کد خبر: ۸۸۲۱۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۱۱
کد خبر: ۸۸۰۵۰۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۴
این داور در فصل گذشته لیگ قهرمانان هم قضاوت های خوبی نداشت و در جام ملتهای آسیا هم با اشتباه عجیبش خیلی زود از مسابقات کنار رفت.
کد خبر: ۸۸۰۲۳۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۱۲/۰۲