کلیات
موسیقی سنتی ایرانی که با نام موسیقی اصیل ایرانی، موسیقی کلاسیک ایرانی و موسیقی دستگاهی نیز شناخته میشود، شامل دستگاهها، نغمهها و آوازها، از سالها پیش از میلاد مسیح تا به امروز سینه به سینه در میان مردم ایران گشته است و آنچه دلنشینتر، سادهتر و قابل فهمتر بودهاست، امروز در دسترس است. بخش بزرگی از آسیای میانه، افغانستان، پاکستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و یونان متأثر از این موسیقی است و هرکدام به سهم خود تأثیراتی در شکلگیری این موسیقی داشتهاند. از میان موسیقیدانها یا به عبارتی نوازندگان موسیقی در ایران باستان میتوان به «باربد»، «نکیسا» و «رامتین» اشاره کرد. موسیقی اصیل ایرانی، جزو کهنترین سبکهای موسیقایی از دوران باستان تا به امروز است. همچون گذشتههای دور، مشاهیر صاحب سبک بسیاری در تاریخ ایران معاصر سر برآورده و هر یک، گامی مؤثّر در اعتلا و پویندگی این موسیقی اصیل برداشتهاند.
همچنین «ردیفهای موسیقی اصیل» بهعنوان نخستین پروندهٔ مستقل ایران در فهرست میراث ناملموس جهانی در مهرماه ۱۳۸۸ ثبت شد.
تاریخچه موسیقی ایرانی
از مهمترین مُهرنگارههای خُنیا (:موسیقی) در جهان؛ باید از آنچه که در «تپه چغامیش» شوش برجای مانده، یاد کرد که در سالهای ۱۹۶۱–۱۹۶۶ میلادی، یافت شدهاست. این مهرنگاره ۳۴۰۰ ساله؛ سیمایی از بزم رامشگران را نشان میدهد. در این بزم باستانی، دستهای خُنیاگر(:نوازنده) دیده میشوند که هر کدام، به نواختنسازی سرگرم هستند. چگونگی نواختن و نشستن این رامشگران، نشان میدهد که آنها، نخستین دسته خُنیاگران(:ارکستر) جهان هستند. در این گروه رامشگران، میبینیم که نوازندهای «چنگ» و دیگری «شیپور» و آن دیگر «تنبک» مینوازد. چهارمین رامشگر در این میان، خوانندهای است که «آواز» میخواند. همچنین در این بزم کهن، آزادهای را میبینیم که بر فرشی نشسته و از او پذیرایی میشود. ما همانند این خنیاگران را در ایلام و در سده ۲۷ پیش از میلاد و از زمان پادشاهی «پوزوز این شوشیناک» در شوش میشناسیم. از همین گاه، مُهر و نشانههایی در دست است که نشان میدهند، خنیاگران بسیاری در ایران میزیستند. در این هنگام، نواختن چنگ بسیار گسترش داشتهاست و این ساز از ساختههای ایرانیان است. ما، نگارهای را در دست داریم و میدانیم که در پادشاهی «شوکال ماه هو» و از سده ۱۷ پیش از میلاد در ایران، تار نواخته میشد. با یافتن یک کنده کاری در ایلام بازهم آگاهی داریم که خنیاگران ایرانی؛ دَف را همراه چنگ مینواختند. در این کنده کاری همچنین دیده میشود که از میان ۱۱ تن خنیاگر؛ ۸ تن چنگ، ۲ تن نی و یک تن دهل مینوازند. ۱۵ زن خواننده، در میان رامشگران دیده میشوند که در حال کف زدن هستند. باید افزود که از این نمونهها در سراسر ایران بسیار دیده شدهاست. ما به یاری باستانشناسی از لرستان مانند ایلام آگاهی داریم که در این بخش از ایران هم از سده ۹ پیش از میلاد، تار نواخته میشدهاست. در بخشهای دیگری از ایران و از سال ۵۵۹ پیش از میلاد، سفالهایی در تپه سیلک کاشان و مرودشت پیدا شده که سیمایی از پایکوبی و دست افشانی بر آنها نگارگری شدهاست.
پس از ورود آریاییان، از آنجا که در برپا داشتن آیینهای کیشی آریاییان رقص و موسیقی به کار بسته نمیشد و چندان ارجی نداشت، این دو هنر چنانکه بایست در میان آنان پیشرفت نکرده و در آثار و نوشتههای آن روزگاران جای پایی از خود باز نگذاشتهاست.
اصطلاح «خنیای باستانی ایرانی» حروفنویسی خالص کلمات ایرانی است که ترجمه آن عبارت از «موسیقی ایران باستان» یا به عبارت دیگر «موسیقی سنتی ایران» است. این اصطلاح ایرانی امروزه به خوبی قابل درک است ولی در مقایسه با اصطلاح پر مصرف «موسیقی اصیل» که معنای آن نیز همان است، به ندرت استفاده میشود. با استفاده از شواهد کاویده شده، مانند تندیس کشف شده در ساسا، سوابق موسیقی به خوبی به دوران امپراتوری ایلامی (۶۴۴–۲۵۰۰ قبل از میلاد) برمی گردد. بهطور مشهود، اطلاعات کمی در خصوص موسیقی این دوره در دسترس است. تنها استثناء ابزار باقیمانده موسیقی مانند گیتارها، عودها و فلوتهایی که ابداع و نواخته شده، هستند. گفته میشود ابزار موسیقی مانند «باربت» ریشه در این دوران یعنی حدود سال ۸۰۰ قبل از میلاد داشتهاست.
از هردوت نقل است که در دوران امپراتوری هخامنشی که به «امپراتوری پارسی» نیز معروف است، موسیقی نقش مهمی بهخصوص در دربارها داشتهاست. او میگوید که وجود موسیقی برای مراسم مذهبی پرستش خداوند، بسیار ضروری بودهاست. بعدها یعنی پس از ابلاغ دین پیامبر زرتشت، میترا، شخصی که به عنوان "داواً یک خدای دروغین یا شیطان و همچنین بتان دیگر بیشتر و بیشتر مقبول واقع شدند.
اصطلاح «خنیای باستانی ایرانی» اصطلاحی مربوط به عصر پس از هخامنشیان است. فارسی (فارسی) زبان مورد استفاده در دربارها به همراه زبان پهلوی، زبان رسمی دوران امپراتوری ساسانی (۶۴۲–۲۲۴ میلادی) بوده و در برگیرنده اکثریت همان کلمات و همان گرامر زبان پهلوی بودهاست؛ بنابراین کلمه مورد استفاده برای موسیقی در دوران ساسانی و در دوران ناب فارسی معاصر در واقع کلمه 'خنیا است. اگر چه اصلیت مدل موسیقی ایرانی هنوز نامشخص است، تحقیقات باعث آشکار شدن جوانب جدیدی از آن شدهاست. باربد که یکی از موسیقی دانان دربار امپراتوری ساسانی بود نخستین سیستم موزیکال خاورمیانه که با نام سلطنتی خسروانی شناخته میشود را ابداع نموده و آن را به شاه خسرو (خسروان) تقدیم نمود. همچنین بسیاری از نامهای فعلی مدهای موسیقی، در موسیقی سنتی ایران نیز وجود داشتهاند» دستگاهها از زمانهای باستان زبان به زبان به امروز رسیدهاند اگرچه بسیاری از مدها و ملودیها احتمالاً به دلیل تهاجم اعراب که موسیقی را مسئلهای غیراخلاقی میدانستند از بین رفتهاند.
موسیقی سنتی ایرانی نوعی بدیهه گویی بوده و اساس آن یک سری از مدلها قیاسی است که باید حفظ شوند. هنر آموزان و استادان دارای ارتباطی سنتی بودهاند که این ارتباط در قرن بیستم و به موازات حرکت تعلیم موسیقی به دانشگاهها و هنرستانها رو به زوال نهادهاست.
یک نمایش مرسوم این موسیقی از «پیشدرآمد» (مقدمه اولیه)، «درآمد» (مقدمه)، «تصنیف» (آهنگ، وزن دار به همراه آواز خواننده)، «چهار مضراب» (وزن دار) و تعداد انتخابی «گوشه» (حرکات) تشکیل میشود. به صورت غیر مرسوم، این قسمتها را میتوان تغییر داده یا حذف نمود. با نزدیک شدن به پایان دوره صفویه (۱۷۳۶–۱۵۰۲)، نواختن گوشههای پیچیده ۱۰، ۱۴ و ۱۶ ضرب متوقف شدند. امروزه قطعات در حالت ۶ یا حداکثر ۷ ضرب نواخته میشوند که مایه تاسف است. بسیاری از ملودیها و مدهای این موسیقی در مقامها ترکی و موسیقی عربی میشوند. تفصیل اینکه باید به صورت مشخص اظهار کنیم که اعراب پس از تهاجم به امپراتوری ایران، سرزمینهای تسخیر کرده را با نام «جهان اسلام» معرفی نمودند. اگر چه اکثر حاکمان عرب فعالیتهای مرتبط با موسیقی را ممنوع اعلام کردند، دیگران به موسیقیدانان ایران دستور دادند که قطعاتی را به صورت کتاب تصنیف کنند که به عربی آن را «کتاب موسیقی کبیر» بمعنای کتاب فراگیر موسیقی میخواندند. بیش از تأثیرات امپراتوری ساسانی، این دلیل دیگری بر این واقعیت است که ملودیهای موسیقی سنتی ترکیه، سوریه، عراق و مصر شامل اسامی مقیاسها و مدهای ایرانی هستند.
در طول تاریخ؛ موسیقی سنتی بیشتر با صوت در ارتباط بودهاست؛ و حتی سرایندگان نقشی اساسی را در خلق و اجرای آن داشتهاند: او تصمیم میگیرد چه حالتی جهت ابراز مناسب بوده و اینکه چه دستگاهی مرتبط به آن است. در خیلی از موارد، سراینده مسئولیت انتخاب شعری که باید با آواز خوانده شود را نیز بر عهده دارد. چنانچه برنامه نیاز به یک خواننده داشته باشد، خواننده باید با حداقل یک آلت بادی یا سیمی و حداقل یک نوع آلت ضربی همراهی گردد. البته میتوان یک مجموعه از آلات موسیقی را یکجا داشت ولی سراینده اصلی نقش خود را ابقاء نماید. زمانی لازم بود که نوازندگان خواننده را با نواختن چندین قطعه به صورت تکی همراهی کنند. به صورت سنتی، موسیقی در حال نشسته و در محلهای مزین شده به پشتی و گلیم نواخته میشد. گاهی در این محلها شمع روشن میکردند. گروه نوازندگان و سراینده نوع دستگاه و اینکه کدام گوشهها اجرا شوند را با توجه به شرایط زمانی و مکانی و… مشخص مینمودند.
قبل از حمله مغولها و اعراب، ملودیهائی که در آن نغمه هائی از "اوستا کتاب دینی پیامبر زرتشت مذهب مزدیسنا، زمزمه با نواخته میشد که با آن حال و هوا همخوانی داشت. واژه «گاه» دو معنی دارد: در زبان پهلوی هم به معنای «گاث» (عبادتکننده اوستائی) و همچنین «زمان». حالات «یک گاه، دو گاه، سه گاه چهار گاه، پنج گاه، شش گاه و هفت گاه» را جهت بیان داستان هائی کاثها از یک تا هفت زمزمه مینمودند. اخیراً کشف شده که حالت «راست» (ادبی. حقیقت) جهت بیان داستان هائی در خصوص افراد یا کارهای درستکار و «شکسته» (ادبی. شکسته) برای بیان داستانها دربارهٔ خطا کاران استفاده میشدهاند. حالت «همایون» در هنگام نماز صبح اجرا میگشت. اکثر این حالتها، بجز احتمالاً «شش گاه» و «هفت گاه» هنوز در سیستم امروزی مورد مصرف دارد. علیرغم وجود این شواهد، نوازندگان هنوز تمایل به نسبت دادن مستقیم معنی «گاه» به «زمان» یا «مکان» حرکت یک آلت موسیقی دارند.
حکومت چند صد ساله مغولها در ایران و قتل و غارت و تجاوز مستمر آنها باعث شد که به نوعی شادی هم از جامعه رخت بربندد. از آنجا که موسیقی به سبک سینه به سینه آموزش داده میشد و دستگاهها و تجهیزات امروزی برای ضبط موسیقی وجود نداشت، باعث شد تا طی چند صد سال ملودیهای شاد فراموش شوند.
شایان ذکر است که چند تحرک احتمالاً باستانی محسوب نشده و فقط خیلی قدیمی هستند. همانگونه که در طول تاریخ سابقه داشت، موسیقی سنتی ایرانی به عملکرد خود به عنوان ابزاری روحانی ادامه داده و کمتر به عنوان وسیله تفریح به آن نگاه میشد. آثار موسیقی امکان تغییر گسترده از آغاز تا پایان و معمولاً به صورت تغییر بین قطعات پایین، تفکری، نمایش پهلوانی نوازندگی با نام تحریر را داشتند. تعامل متون مذهبی به عنوان غزل جایگزین غزلهای بزرگی شد که شاعران صوفی قرون وسطی خصوصاً حافظ و جلال الدین رومی سروده بودند. علاوه بر این موسیقی ایرانی دریافتی از دردها رنجها خوشیها یک تمدن چندین تکهٔ یک پارچهاست که امروزه بسیاری از یادبودهای آن مانند گوشهها (حسینی جامه دران شبدیز…)گواه این مدعاست.
در دورهٔ صفوی و قاجار موسیقی به عنوان هنر اجرایی تحت حمایت دربار و اشراف قرار گرفت؛ به طوری که سیستم کنونی موسیقی بر پایه دستگاهها در دورهٔ قاجار صورت گرفت. در اواخر قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم که ارتباط با اروپا شکل گرفت موسیقی به مردم نزدیکتر شد و تحصیل و پژوهش موسیقی شکل جدیدی پیدا کرد.
کد خبر: ۱۲۳۳۳۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۳
ریتم؛
بیا نزدیکتر قطعهای از سهراب پورناظری آهنگساز، نوازنده و خواننده موسیقی سنتی ، بر اساس شعری از شیوا فضلعلی است. موزیک ویدیو این قطعه را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۳۱۲۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۵
ریتم؛
استاد ابوالحسن صبا موسیقیدان، آهنگساز، نوازنده، سازنده ساز و آموزگار موسیقی اهل ایران بود. او در طولِ چهل سال فعالیت حرفهایاش به آهنگسازی، طراحی شیوههای نوین نوازندگی، گردآوری ردیف، تألیف کتابهای آموزشی و تربیت شاگردانی سرشناس پرداخت و از این رو هنرمندی تأثیرگذار در رشد جریانهای موسیقی در ایران شناخته میشود. صبا با اصول علمی موسیقی غربی آشنایی کامل داشت و در عین حال بر گسترش و پیشرفت موسیقی سنتی و محلی ایران تمرکز داشت. از صبا بهخاطر نوآوریها و تحولاتی که در موسیقی ایران پدید آورد، با عنوانِ «نیمای موسیقی ایرانی» یاد میشود و مدتی که در این عرصه حضور داشتهاست را «دوران طلایی موسیقی» نام نهادهاند. فرامرز پایور، علی تجویدی، همایون خرم، حسین دهلوی، مهدی خالدی، پرویز یاحقی و... از جمله شاگردان صبا بودند. این مستند کوتاه درباره صبا را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۲۹۴۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۴/۲۷
ریتم؛
«خراسان بزرگ» قطعهای از علی قمصری آهنگساز، نوازنده و خواننده موسیقی سنتی است. در اجرا که گروه بزرگی از نوازندگان تار، تمبک، دو تار و دف، علی قمصری را همراهی میکنند، دوبیتیهای خیام خوانده میشود. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۱۱۸۷۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۴
ریتم؛
گوشه یا مایه یا آواز شوشتری یک گوشه در موسیقی سنتی ایرانی است که در دستگاه همایون طبقهبندی میشود. شوشتری در کنار آواز اصفهان، هر دو از مهمترین ملحقات دستگاه همایون تلقی میشوند. اگرچه در تقسیمبندی دستگاهی متداول، شوشتری معمولاً جزو آوازهای پنجگانه طبقهبندی نمیشود، اما برخی آن را یک آواز محسوب کردهاند و برخی نیز آن را یک دستگاه کوچک جداگانه برشمردهاند. ریشههایی از موسیقی در مایه شوشتری را میتوان در آثار خیام یافت. نام شوشتری به منطقه شوشتر اشاره میکند و بهنظر میرسد که شوشتری ابتدا در منطقه اصفهان و فارس رواج داشته اما بعداً در موسیقی دیگر مناطق ایران نیز رواج یافتهاست. در استانهای استان بوشهر و فارس، ترانههایی در مراسم عروسی رایج است که در شوشتری خوانده میشوند. با این حال شوشتری دارای حسی غمانگیز نیز توصیف میشود و در تعزیه به کار گرفته میشود. کیهان کلهر نوازنده کمانچه با همراهی نوید افق نوازنده تنبک یک بداهه نوازی در شوشتری داشتهاند. این اجرای متفاوت را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۸۷۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۸
کارتون؛
انیمیشن «سیم ششم» به کارگردانی بهرام عظیمی و نویسندگی مهناز عادلی است. این انیمیشن روایتی از زندگی درویشخان با نام اصلی غلامحسین درویش از هنرمندان نامی و استادان موسیقی سنتی ایرانی در اواخر دوره قاجاریان است که از افراد صاحب سبک و تاثیرگذار بر موسیقی ایرانی در این دوره به شمار میرود. از او آثار مشهوری مانند تصنیف بهار دلکش، تصنیف ز من نگارم و چند رنگ و پیشدرآمد بهجا مانده است. از او دو صفحه با همکاری چند نوازنده و خواننده دیگر نیز بهجا مانده است. او را از ایجادکنندگان و گسترشدهندگان پیشدرآمد در موسیقی ایرانی میدانند. همچنین درویشخان به عنوان نخستین قربانی سوانح رانندگی در ایران شناخته میشود. درویش خان نوازنده شخصی بود که سیم ششم را به تار اضافه کرد که عنوان این انیمیشن کوتاه سهبعدی هم دقیقاً به این موضوع اشاره دارد. لیلا شعبانی نژاد تصویرسازی این اثر را برعهده داشته و احسان عظیمی این اثر را تدوین کرده است. قطعات اجرا شده مشتمل بر بداهه نوازی تار بر اساس قطعات درویش خان توسط علی قمصری و فانتزی ایرانی برای ارکستر ایرانی اثر فردین خلعتبری است. این انیمیشن کوتاه را در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۱۰۶۲۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۴/۲۹
وبسایت و اپلیکیشن لنز ایرانسل، پنجشنبه دوم بهمنماه، میزبان کنسرت آنلاین «شوق بهار» به خوانندگی مشترک «وحید تاج» و «رشید وطندوست»، خوانندگان موسیقی سنتی ایرانی است.
کد خبر: ۱۰۲۹۲۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۰۱
ریتم؛
کنسرت سیمرغ نام یک آلبوم تصویری موسیقی سنتی ایرانی است با صدای همایون شجریان و اجرای ارکستر سیمرغ و آهنگ سازی حمید متبسم مربوط به کنسرتی در سال 1390 در تالار وحدت تهران است که در ادامه در دیگر کشورها از جمله هلند نیز اجرا شد. گزیدهای از این اجرا که در شش بخش بر اساس داستان زال شاهنامه اثر فردوسی متشکل از دیباچه، زادن زال، سام و زال، سیمرغ و زال، بازگشت زال و رودابه و زال ساخته شده را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۰۱۹۴۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۹/۲۷
مدیرعامل بیمارستان جم تهران اعلام کرد که شایعههای مطرح شده درباره وضعیت استاد شجریان صحت ندارد و شرایط وی همانند صبح امروز بوده و در بخش ویژه این بیمارستان بستری و تحت مراقبت است.
کد خبر: ۹۹۷۲۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۷
هوشنگ ظریف از سال ۱۳۴۲ به مدت ۱۷ سال به تدریس تار در هنرستان موسیقی پرداخت و از جمله شاگردان برجستهاش میتوان به حسین علیزاده، داریوش طلایی، ارشد طهماسبی را اشاره کرد.
کد خبر: ۹۶۴۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۷
ریتم؛
محمدرضا لطفی ردیفدان، موسیقیدان، آهنگساز، نوازنده برجسته تار و سهتار و کمانچه همچنین پژوهشگر و مدرس موسیقی سنتی ایرانی بود. او از چهرههای تأثیرگذار موسیقی ایرانی بود و با خلق آثاری چون «ایران ای سرای امید»، «کاروان شهید»، «برادر بیقراره» و «عشق داند» به میان توده مردم راه یافت. یک تک نوازی تار از مجموعه اجراهای خصوصی این استاد موسیقی را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۲۰۲۳۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۶
ریتم؛
گروه شمس در جریان دفاع مقدس به جبهه رفت و برای رزمندگان به اجرای موسیقی سنتی پرداخت. تصاویر نادری از این اجرا برجای مانده که در آنها کیخسرو پورناظری (سرپرست گروه، تنبور)، سیدخلیل عالی نژاد (تنبور)، علی اکبر مرادی (تنبور)، سید مرتضی شریفیان (آواز) قابل تشخیص هستند. در این اجرا دو قطعه «حیلت رها کن عاشقا» از غزلیات دیوان شمس مولوی و قطعه کردی «یاوَران مَسِم» ثبت تصویری شده که در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۲۰۲۳۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۶
ریتم؛
«بشنو ای نی چون حکایت میکند» یکی از اشعار مشهور مولوی در دفتر اول مثنوی معنوی است. نورالدین رضوی سروستانی خواننده برجسته موسیقی سنتی ایران این قطعه را با همراهی سهتار داریوش صفوت اجرا کرده بود که اکنون این اجرای قدیمی را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۲۰۰۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۵
ریتم؛
«سرشک نیاز» یکی از غزلیات هوشنگ ابتهاج است که مجتبی عسگر خواننده موسیقی سنتی با همراهی گروه خورشید با رهبری مجید درخشانی اجرا کرده است. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۱۹۹۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۴
ریتم؛
احمد عبادی استاد برجسته موسیقی سنتی ایران و نوازنده توانمند سهتار، فرزند میرزا عبدالله فراهانی فرزند آقا علی اکبر فراهانی بود. احمد عبادی در سال 1285 در تهران به دنیا آمد و از هفت سالگی مشق سه تار را نزد پدرش شروع کرد. سیزده سال بیشتر نداشت که پدرش میرزا عبدالله درگذشت و پس از آن، او مشق سه تار را پیش خواهرانش ملوک و مولود و برادرش جواد ادامه داد به گونهای که در هجده سالگی توانایی نواختن قابل قبول ساز را پیدا کرد. با اینکه احمد عبادی پسر میرزا عبدالله بود نوازندگیش هیچ شباهتی به نوازندههای هم دوره خود که اکثراً از شاگردان میرزا عبدالله بودند نداشت و با نوازندگی هنرمندان قدیمیتر از خودش نیز متفاوت بود. او در دورهای که سه تار به خاطر حجم کم به خلوت افراد رفته و در غبار فراموشی فرورفته بود این ساز را در رادیو معرفی کرد. عبادی علاوه بر تربیت نسلی از برجستهترین موسیقیدانهای تاریخ ایران، ابداعات در موسیقی داشت. به عنوان نمونه او مبدع روش کوک نوینی برای سهتار است و سبک نوازندگی منحصر به فردی از نظر برخی کارشناسان متفاوت و ویژه است. عبادی با موسیقیدانهای مطرحی چون همچون رضاقلیمیرزا ظلی، غلامحسین بنان، حسین قوامی، محمدرضا شجریان، فرامرز پایور، حسن کسایی، علی تجویدی و شهرام ناظری همکاری داشت. محمدرضا شجریان از او به عنوان بزرگترین استادش در موسیقی ایرانی یاد میکند. همه شاگردانش از قلب رئوف عبادی حکایت میکنند. اینگونه بود که او سه تار را از خلوت بیرون آورد و معرفی کرد. داریوش پیر نیاکان میگوید: «به همین دلیل است که میبینیم اکثر نوازندههای هم دوره من که در زمان استاد عبادی شاگرد بودند و سازشان سه تار نبود سه تار را به عنوان ساز دوم خود انتخاب کردند و به آن گرایش پیدا کردند» که میتوان به حسین علیزاده و پرویز مشکاتیان و پیرنیاکان و سيدخليل عالي نژاد اشاره کرد. آنطور که برخی نقل میکنند، او فردی معتقد و متدین بود، قبل از ساز زدن وضو میگرفت و در روزهای عزاداری و درگذشت امامان شیعه دست به ساز نمیزد. مستندی که اکنون تماشا میکنید در دوران حیات این استاد موسیقی از او ساخته شده و به خوبی عمق تخصص و پختگی او مشخص است. این مستند که اشارهای به زندگی پرفراز و نشیب عبادی را نیز دارد، در تابناک تماشا میکنید.
کد خبر: ۹۱۹۹۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۴
ریتم؛
«توبه کنم که بشکنم» قطعهای از پرواز همای است که این خواننده موسیقی سنتی ایران در کنسرت واشنگتن اجرا کرد. این اجرای زنده را با این توضیح در تابناک میبینید و میشنوید که کیفیت تصاویر در دسترس مطلوب نیست.
کد خبر: ۹۱۹۹۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۴
ریتم؛
«شهره شهر» یکی از قطعات موسیقی است که نورالدین رضوی سروستانی خواننده موسیقی سنتی ایران بر اساس غزلی از دیوان حافظ با همراهی سنتور داریوش صفوت اجرا کرده و از خود بر جای گذاشته است. این اجرا را در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۱۹۷۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۳
ریتم؛
«آمد بهار جان ها ای شاخ تر به رقص آ» یکی از غزلیات مولوی است که در دیوان شمس آمده است. وحید تاج خواننده موسیقی سنتی این قطعه را اجرا کرده که در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۱۹۷۶۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۳
گفتوگو با هنگامه اخوان، بانوی خواننده
کد خبر: ۹۱۷۳۴۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۲۰
ریتم؛
«لیلا در واکن مویم» یکی از قطعات موسیقی سنتی خراسان است. اسماعیل ستارزاده این قطعه را با دو تار اجرا کرده که در تابناک میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۹۱۴۴۵۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۰۷