در مورد مرتضی مطهری در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات


مرتضی مطهری متولد ۱۲۹۸ که در سال ۱۳۵۸شمسی به شهادت رسید، مشهور به شهید مطهری و استاد مطهری، متفکر و نویسنده شیعه در قرن ۱۴ و از شاگردان علامه طباطبائی و امام خمینی. او یکی از مؤثرترین روحانیان معاصر در تفسیر آموزه‌های اسلام مطابق با نیاز روز محسوب می‌شود.

نوع مواجهه شهید مطهری با تحجر و تحجرگرایی - تابناک | TABNAK

مطهری در کلام و فلسفه اسلامی ماهر بود و آثاری در این باب دارد. پیش از انقلاب اسلامی، مبارزات فکری مطهری در مقابله با جریانات فکری مارکسیستی در ایران نقش قابل توجهی در رویگردانی جوانان از این تفکرات داشت. او از بنیان‌گذاران حسینیه ارشاد است. روزآمدسازی و تبیین آموزه‌های اسلام و تشیع، از ویژگی‌های فعالیت‌های فکری مطهری است. مطهری، آموزه‌های اسلامی را که قبلاً در قالب بیاناتی پیچیده ارائه می‌شد، به سبک ویژه خود، به صورت آسان و با زبان روز در اختیار مخاطبان قرار می‌داد. کتاب‌های او در موضوعات مختلف دینی بار‌ها به زبان‌های مختلف منتشر شده است. مطهری از افراد تأثیرگذار و رهبران فکری انقلاب اسلامی ایران به شمار می‌رود. وی ریاست شورای انقلاب را تا روز شهادت بر عهده داشت.
سالروز شهادت مرتضی مطهری، در ایران روز معلم خوانده شده و آیین‌های بزرگداشتی در همین ارتباط برگزار می‌شود.

زندگی‌نامه


مرتضی مطهری در ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ش،  ۱۲ جمادی‌الاول ۱۳۳۸ق، در فریمان از توابع مشهد به دنیا آمد. او مقدمات را نزد پدرش محمدحسین مطهری که روحانی مورد احترام مردم در فریمان بود فراگرفت و از ۱۳ سالگی (سال ۱۳۱۱ش) در حوزه علمیه مشهد مشغول به تحصیل شد.

در سال ۱۳۱۶ش او به قم رفت و حدود ۱۵ سال در آنجا اقامت نموده از درس اساتید آنجا همچون آیت الله بروجردی،  امام خمینی و علامه طباطبائی استفاده نمود. پس از آن چنانکه همسرش تصریح کرده، به دلایل معیشتی،  قم را ترک کرده و به تهران مهاجرت کرد.

مرتضی مطهری در سال ۱۳۳۱ش ازدواج کرد. فرزندان او سه پسر و چهار دخترند. مشهورترین فرزند او علی مطهری است که دو دوره نماینده مجلس شورای اسلامی شده است. محمد مطهری دیگر فرزند مطهری، تحصیل‌کرده حوزه علمیه قم است و در دانشگاه تورنتوی کانادا تا دکترای فلسفه دین تحصیل کرده است.  علی اردشیر لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی در ایران، داماد مطهری است.

 

 

در مورد علی مطهری در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
استادان و چهره‌های تاثیرگذار


مهمترین استادان و چهره‌های تاثیرگذار بر مرتضی مطهری، عبارتند از:  امام خمینی،  علامه طباطبایی،  آیت الله بروجردی، و میرزا علی آقای شیرازی. مطهری، حضور در درس اخلاق امام خمینی را موجب سرمستی دانسته، علامه طباطبایی را از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و میرزا علی آقای شیرازی را نهج البلاغه مجسم خوانده است.
امام خمینی: مرتضی مطهری در فلسفه، به همراه حسینعلی منتظری،  حاج آقا رضا صدر،  مهدی حائری یزدی و چند تن دیگر، از شاگردان درس خصوصی اسفار امام خمینی بوده است.این درس که آخرین تدریس فلسفه امام خمینی بوده است، پیش از سال ۱۳۲۸ش آغاز شده و تا سه سال پس از آن ادامه یافته است.

مطهری، در مقدمه کتاب «علل گرایش به مادیگری» که پیش از پیروزی انقلاب اسلامی انتشار یافته، بی آنکه به صراحت از امام خمینی نام ببرد، حضور در درس اخلاق وی را موجب سرمستی دانسته و تصریح کرده که تاثیر درس اخلاق امام خمینی، تا چند روز بعد پابرجا بوده است.

مطهری بخش مهمی از شخصیت فکری و روحی خود را تحت تاثیر درس اخلاق و سایر درس‌هایی می‌داند که در طول ۱۲ سال از امام خمینی فراگرفته است.

علامه طباطبایی: مطهری، در الهیات شفا، شاگرد درس خصوصی علامه طباطبایی بوده که در میانه سال‌های ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۲ش، با حضور حسینعلی منتظری،  سید محمد حسینی بهشتی،  محمد واعظ‌زاده خراسانی و چند تن دیگر برقرار بوده است. او همچنین از حاضران جلسات هفتگی خصوصی‌ای بوده که علامه طباطبایی، مقالات فلسفی خود را در آن ارائه می‌کرده است. کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» با حواشی مطهری، حاصل جلسات مذکور بوده است.

مرتضی مطهری،  سید محمدحسین طباطبایی را یکی از خدمتگزاران بسیار بزرگ اسلام معرفی کرده و تصریح کرده که «سالیان دراز، از فیض پربرکت این مرد بزرگ، بهره‌مند» بوده است. استاد دیگر مطهری در فلسفه،  میرزا مهدی آشتیانی بوده است.

آیت الله بروجردی: شهید مطهری گرچه در فقه و اصول فقه، در درس‌های مختلف عالمانی از جمله حجت کوه‌کمری،  سید محمد داماد،  سید محمدتقی خوانساری،  سید احمد خوانساری،  سید محمدرضا گلپایگانی و سید صدرالدین صدر شرکت می‌کرد، اما مهمترین استاد او در فقه و اصول،  سید حسین طباطبایی بروجردی دانسته شده که بیش از ۱۰ سال در درس وی حضور می‌یافته است. مرتضی مطهری همچنین از ابتدا در اولین دوره درس خارج اصول فقه امام خمینی که تا سال ۱۳۳۰ برقرار بوده، حضور می‌یافته است.

میرزا علی آقای شیرازی: به گفته مطهری، واسطه آشنایی او با نهج البلاغه،  میرزا علی آقای شیرازی بوده است. مطهری در سفری تابستانی به اصفهان، و به پیشنهاد هم‌مباحثه‌اش،  حسینعلی منتظری، در درس نهج البلاغه او حضور یافته و در بخشی از کتاب عدل الهی، میرزا علی آقای شیرازی را نهج البلاغه مجسم خوانده و تاکید کرده که میرزا علی آقای شیرازی که با نهج البلاغه همدم بود و نبضش با نهج البلاغه می‌زد، دست او را گرفته و اندکی وارد دنیای نهج البلاغه کرده است.

همچنین برخی از دروس حوزه‌های علمیه مانند شرح منظومه، شرح مطالع الانوار فی المنطق، شرح تجرید در کلام و مکاسب و کفایه الاصول را تدریس کرده است.

 

فعالیت‌های دینی و اجتماعی


مرتضی مطهری سال ۱۳۳۱ش از قم به تهران مهاجرت کرد و در مدرسه سپهسالار (دانشگاه شهید مطهری فعلی) و مدرسه مروی تدریس کرد. نخستین اثرش یعنی شرح کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم (اثر استادش سید محمدحسین طباطبائی) را در سال ۱۳۳۲ منتشر کرد و از سال ۱۳۳۴ به تدریس در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران مشغول شد.

مطهری در طول این سال‌ها با گروه فدائیان اسلام ارتباط داشت. در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ و در پی اعتراضات مردم به نظام سلطنتی پهلوی که آیت الله خمینی را بازداشت کرده بود مطهری نیز به همراه عده‌ای دیگر از روحانیون، زندانی و پس از ۴۳ روز آزاد شد.

بعد از قیام ۱۵ خرداد همکاری با جمعیت‌های موتلفه اسلامی را آغاز کرد. در سال ۱۳۴۴ به خاطر انتشار دو جلد کتاب داستان راستان موفق به دریافت جایزه از یونسکو شد.

 

راه‌اندازی حسینیه ارشاد


اقدام به تأسیس حسینیه ارشاد به کمک چند تن از همفکران در سال ۱۳۴۶ شمسی، یکی از مهمترین کار‌های مطهری دانسته شده است. در عاشورای سال ۱۳۹۰ قمری برابر با اسفند ۱۳۴۸ شمسی در حسینیه ارشاد علیه صهیونیسم سخنرانی کرد که منجر به دستگیری وی شد.

او در سال ۱۳۴۹ش به خاطر دعوت به جمع‌آوری کمک برای آوارگان فلسطینی دستگیر شد و مورد بازجویی قرار گرفت و در سال ۱۳۵۰ به خاطر همکاری با حسینیه ارشاد به وسیله ساواک دستگیر و پس از بازجویی آزاد شد.

 

تدریس در حوزه علمیه قم و دانشگاه تهران


مطهری در طول سال‌های دهه ۱۳۵۰ شمسی به توصیه امام خمینی هفته‌ای دو روز به قم عزیمت کرده و به تدریس در حوزه علمیه قم‌ می‌پرداخت و همزمان در تهران نیز سلسله جلسات درسی در منزل و ... تشکیل می‌داد.

مطهری در سال‌های ۱۳۵۱-۱۳۵۳ش در مسجد الجواد،  مسجد جاوید و مسجد ارک و دیگر مراکز دینی تهران سخنرانی می‌کرد تا این که در سال ۱۳۵۴ش ممنوع المنبر شد. رژیم شاه در سال ۱۳۵۵ش مطهری را (به بهانه درگیری با یک استاد کمونیست دانشکده الهیات) از دانشکده الهیات بازنشسته کرد. وی در همین سال با همکاری چند تن از روحانیان تهران،  جامعه روحانیت مبارز تهران را بنیانگذاری کرد. همچنین با سفر به نجف اشرف، با امام خمینی دیدار کرد.

 

نقش‌آفرینی در انقلاب اسلامی


مطهری در سال ۱۳۵۶ در برگزاری چهلم شهادت مصطفی خمینی در مسجد ارک تهران نقش اصلی را داشت و امام خمینی در نامه‌ای از او خواست که از کسانی که در مسجد ارک حضور داشتند، تشکر نماید. بعد از اوج‌گیری مبارزات مردم ایران علیه نظام پادشاهی پهلوی در سال ۱۳۵۷ و استقرار امام خمینی در پاریس به آنجا رفت و مسئولیت تشکیل شورای انقلاب اسلامی را از طرف امام خمینی به عهده گرفت. وی هم‌چنین هنگام بازگشت امام خمینی از تبعید به ایران، عهده‌دار مسوولیت کمیته استقبال از ایشان بود و در روز ورود امام به ایران قبل از سخنرانی ایشان در بهشت زهرا سخنرانی کوتاهی ایراد کرد.

 

شهادت


مرتضی مطهری یازدهم اردیبهشت ۱۳۵۸ش، شب‌هنگام زمانی که از شرکت در جلسه‌ای در منزل دکتر سحابی بازمی‌گشت، به دست اعضای گروه فرقان ترور شده و به شهادت رسید.

 

آثار مکتوب


مرتضی مطهری، از سال ۱۳۲۵ش آغاز به تألیف آثاری در زمینه‌های مختلف فلسفی، اجتماعی، اخلاقی، فقهی و تاریخی کرد و بیش از ۷۰ اثر از او انتشار یافته است. برخی از آثار او در زمان حیات و برخی دیگر پس از درگذشت وی توسط انتشارات صدرا چاپ شده است. سخنرانی‌ها و درس‌های مطهری هم در مجلد‌های مختلف چاپ و منتشر شده است. علاوه بر موارد ذکر شده، نزدیک به سی هزار برگ یادداشت و فیش تحقیقی نیز از مطهری باقی مانده است. «مجموعه آثار شهید مطهری»، مجموعه‌ای ۲۸ جلدی حاوی تمامی آثار منتشر شده از وی است که کتاب‌های با موضوعات مشابه، در مجلدات پیاپی جمع‌آوری شده است. این آثار به تفکیک موضوع عبارتند از:
اصول عقاید، از جلد یک تا چهار: حاوی آثاری مانند عدل الهی، علل گرایش به مادیگری، جهان‌بینی توحیدی، جامعه و تاریخ، ولا‌ها و ولایت‌ها، مدیریت و رهبری در اسلام، و توحید.
فلسفه، از جلد پنج تا ۱۳: حاوی آثاری مانند سیر فلسفه در اسلام، شرح منظومه، اصول فلسفه و روش رئالیسم، مسئله شناخت، و نقدی بر مارکسیسم.
تاریخ، جلد ۱۴ و ۱۵: حاوی کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران، و همچنین فلسفه تاریخ.
سیره معصومین، از جلد ۱۶ تا ۱۸: حاوی آثاری از جمله سیری در سیره نبوی، جاذبه و دافعه علی (ع)، سیری در نهج البلاغه، صلح امام حسن (ع)، حماسه حسینی، و داستان راستان.
فقه و حقوق، از جلد ۱۹ تا ۲۱: حاوی آثاری از جمله نظام حقوق زن در اسلام، مسئله حجاب، اخلاق جنسی، امر به معروف و نهی از منکر، نظری به نظام اقتصادی اسلام، و اسلام و نیاز‌های زمان.
اخلاق و عرفان، جلد ۲۲ و ۲۳: حاوی آثاری از جمله حکمت عملی، فلسفه اخلاق، تعلیم و تربیت در اسلام، آزادی معنوی، احترام حقوق و تحقیر دنیا، و دعا.
اجتماعی-سیاسی، جلد ۲۴ و ۲۵: حاوی آثاری از جمله نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، آینده انقلاب اسلامی ایران، آزادی عقیده، مشکل اساسی در سازمان روحانیت، رهبری نسل جوان، و روابط بین‌الملل اسلامی.
تفسیر، جلد ۲۶ تا ۲۸: حاوی کتاب آشنایی با قرآن.

 

 

در مورد مرتضی مطهری در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

نبض خبر
گروه فرقان، نخستین گروه تروریستی بود که پس از انقلاب و در اردیبهشت 1358 ظاهر شد و سپهبد محمدولی قرنی، آیت الله مرتضی مطهری ، آیت الله محمد مفتح، مهدی عراقی از ترورهای موفق و عبدالکریم موسوی اردبیلی و آیت الله خامنه‌ای، حجت الاسلام هاشمی رفسنجانی و عباس امیرانتظام از ترورهای ناموفق آن بود و پیش از اقدام برای ترورهای بعدی شناسایی و دستگیر شدند. حجت الاسلام و المسلمین علی اصغر مجتهدزاده رئیس پیشین دادگاه ویژه روحانیت در قم و معاون سیاسی اجتماعی بسیج اساتید و نخبگان حوزه علمیه قم در گفت و گویی که با مخاطبان اسپانیایی زبان شیخ قمی داشته، درباره اکبر گودرزی تروریست مشهور و سردسته گروه فرقان جزئیاتی را گفته و از تاثیر شرکت او در کلاس درس موسوی خوئینی‌ها در گرایش به انجام این مجموعه ترور گفته است. در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۱۱۹۱۶۴۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۵

وقایع اتفاقیه؛
كاروان حج حسينیه ارشاد در سال 1349 مشتمل بر گروهی بود که اکنون بخش مهمی از تاریخ معاصر ایران را تشکیل می‌دهد. در این کاروان چهره‌هایی چون دکتر علی شریعتی و شهید مرتضی مطهری حضور داشتند که نقدهایی نیز به رویکردهای هم داشتند اما همچنان روابط ایشان برقرار بود. تصاویری که می‌بینید 16 و 17 بهمن ماه 1349 ثبت شده كه از روي نوار حلقه صامت فيلمبرداري تبديل شده است. بر روی این فیلم صامت، صدای دکتر شریعتی قرار داده شده است.
کد خبر: ۸۰۹۴۶۲   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۲۹

نبض خبر؛
مسلمانان انگلیس با انتشار کلیپی که در آن از سخنان شهید مرتضی مطهری استفاده شده، مردم لندن را به شرکت در راهپیمایی روز قدس دعوت کردند.
کد خبر: ۸۰۵۱۵۹   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۱۳

وقایع اتفاقیه؛
با اوج‌گیری تظاهرات مردم، در سال 1357 خورشیدی، اندیشه تأسیس «شورای انقلاب اسلامی» مطرح شد که با سفر دکتر مرتضی مطهری به پاریس، این اندیشه، با امام خمینی در میان گذاشته شد. امام خمینی در 22 دی 1357 تشکیل شورای انقلاب را اعلام نمود. محمد بهشتی، مرتضی مطهری ، اکبر هاشمی رفسنجانی، محمدجواد باهنر، سید عبدالکریم موسوی اردبیلی هسته اولیه شورای انقلاب اسلامی بودند و طالقانی و منتظری به واسطه آنکه احتمال آزادی شان نمی‌رفت، در هسته اولیه نبودند اما در ادامه علاوه بر این دو چهره مهم، آیت الله سید علی خامنه‌ای، محمدرضا مهدوی کنی، ابراهیم یزدی، مهدی بازرگان، احمد صدر حاج سیدجوادی، مصطفی کتیرایی، ولی الله قرنی و علی اصغر مسعودی به این ترکیب افزوده شدند. در ادامه نیز حسن حبیبی، عزت الله سحابی، ابوالحسن بنی صدر، عباس شیبانی، صادق قطب زاده به جای برخی از اعضا به این ترکیب اضافه شدند. تصاویری که می‌بینید متعلق به جلسه این شورا در ششم خرداد 1359 است که در جماران برگزار شده و در آن سیداحمد خمینی، محمدرضا توسلی محلاتی (رئیس دفتر امام خمینی)، مهدی بازرگان، شهید بهشتی، موسوی اردبیلی، صادق قطب زاده، موسوی خوئینی ها و... مشاهده می‌شوند. در تابناک می‌بینید.
کد خبر: ۸۰۳۹۹۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۷/۰۳/۰۹

انقلاب اسلامی به روایت متفکران آن؛ نوبت ششم شهید مطهری؛
اگر انقلاب ما در مسیر برقراری عدالت اجتماعی پیش نرود، مطمئناً به نتیجه نخواهد رسید و این خطر هست که انقلاب دیگری با ماهیت دیگری جای آن را بگیرد؛ اما نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که در این انقلاب اساس کار بر اخوت اسلامی باید بنا نهاده شود؛ یعنی آنچه دیگران با خشونت و فشار تأمین می‌کنند در این انقلاب باید با ملایمت و از روی میل و رضا و برادری انجام گیرد. از جمله ارکان انقلاب ما، اگر واقعاً ماهیت اسلامی دارد، معنویت است. یعنی مردم به حکم بلوغ روحی، به حکم عاطفه انسانی، به حکم اخوت اسلامی، خود برای پر کردن شکاف‌ها و فاصله‌ها طبقاتی و اقتصادی پیش قدم می‌شوند.
کد خبر: ۷۷۱۶۹۵   تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۱۱/۱۷

بازخوانی یک پرونده ترور بعد از ۳۳ سال
در حین فعالیت ما البته گروه فرقان ترورهای دیگری هم انجام داد، اما بیشتر این ترور‌ها از نظر عملیاتی علیه افرادی انجام می‌شد که به دلیل مردمی بودن سهل‌الوصول بوده و به عبارت دیگر از ارزش عملیاتی کمی برخوردار بودند. ما از اردیبهشت‌ماه تا مردادماه، حدود ۸۰ درصد اعضای گروه را دستگیر کرده بودیم و این قبیل اقدامات آخرین نفس‌های باقیمانده فرقانیان بود.
کد خبر: ۲۴۱۶۷۸   تاریخ انتشار : ۱۳۹۱/۰۲/۱۲

استاد شهيد آيت الله مطهري در 13 بهمن 1298 هجري شمسي در فريمان واقع در 75 کيلومتري شهر مقدس مشهد در يک خانواده اصيل روحاني چشم به جهان گشود.
کد خبر: ۱۶۱۹۶۰   تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۲/۱۰

nabzefanavari
ostanha
bato
farhangi
jahan
economic
sport
social
parliment
نبض بورس - داخلی - ستون چپ