کلیات
احمد سعید حق‌پرست راد مشهور به سعید راد متولد ۴ آبان ۱۳۲۳ در تهران، بازیگر و نمایشنامه نویس ایرانی است. راد پس از اینکه در اواسط دهه ۱۳۶۰ ممنوع التصویر شد، ایران را ترک کرد و در سال ۱۳۷۸ پس از سال‌ها دوری از سینما به وطن خود بازگشت و حرفه خود را تاکنون ادامه داده‌است.
زندگی‌نامه
وی در محله بخشِ چهار، هشت‌گنبزونِ حسن‌آباد چشم به جهان گشود و بعد از پنج سالگی به همراه خانواده به محله‌ای جدید در شمیران (تجریش) درون کوچه‌ای به نام فردوسی سکنی گزید، کوچه‌ای مشهور که به انتهای آن نامِ «کوچه روشنفکران» اطلاق می‌شد و در آنجا خانه جلال آل‌احمد، نیما یوشیج، علی آزاد و داریوش رفیعی نیز قرار داشت. به گفته خودش او و «شراگیم یوشیج» پسر نیما، دوست بوده‌اند.
دوران تحصیلات ابتدایی را در مدرسه نیکی علاء آغاز نمود. سپس در مدرسه شاپور تجریش (نام دیگر رشید یاسمی) که محل کنونی موزه سینما است، دوران دبیرستان خود را شروع کرد.
جلال مقدم دبیر انشاء او در مقطع اول دبیرستان بوده‌است. همچنین در ادامه می‌گوید با توجه به دوستی‌اش با فرخ ساجدی و متناسب با آن، بازیِ ساجدی در فیلم پنجره (ساختهٔ جلال مقدم، ۱۳۴۹) توانسته در صحنهٔ فیلم‌برداری فرصت دیدار او را دوباره بدست بیاورد. با او گفتگو می‌کند و به خاطرش می‌اندازد که او دبیر انشاء وی بوده‌است و مقدم در جواب به طنز پاسخ می‌دهد: "حالا خُب که چی؟! ".
از تفریحاتش در دوران دبیرستان از بسکتبال یاد می‌کند. از افتتاح سینما بهار در زمانی یاد می‌کند که او یک جابجایی در دوران تحصیل متوسطه (از کلاس هشتم) داشته و به مدرسه اندیشه (مدرسه ایتالیایی‌ها) منتقل شد و از احمد نجفی و برادرانش به عنوان شاگردان درس‌خوانِ و دوست خود در آن مدرسه یاد می‌کند.
رشته تحصیل او طبیعی (تجربی) بود. پس‌از پایان تحصیلات متوسطه، مقطع دانشگاهی را در دانشگاه کشاورزی کرج (پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران) ادامه داد.
در ادامه جوانی از جذب خود به رشته بولینگ می‌گوید و در این رشته به قهرمانی نیز رسید. از اساتیدش در این رشته از کامبیز کیانی و محمد شهریاری یاد می‌کند. پاتوق او در مجموعه فرهنگی ورزشی شهید چمران (بولینگ پرسپولیس: علی عبدُه) بوده‌است. از خاطراتش در این مجموعه پیرامونِ دیدار علی زرین‌دست می‌گوید که از طرف او به سعید راد پیشنهاد بازیگری شده‌است که در جواب نه می‌گوید.
همچنین به حضور برادر علیرضا زرین‌دست، محمد زرین‌دست (تونی) در آنجا اشاره می‌کند که هاشم خان (محمد زرین‌دست) را در آنجا به نمایش گذاشته‌است.
از سال ۱۳۴۷ به فعالیت در سینما پرداخت. در سال ۱۳۵۰، با بازی در فیلم فاتحین صحرا بازیگری را آغاز کرد.
سعید راد در گفتگو با فریدون جیرانی در برنامه آپارات شماره ۱۱ به این نکته اشاره می‌کند که عباس شباویز به دلیل همزمانی ساخت فیلم همای سعادت (تاپی چاناکیا، ۱۳۵۰)، این پروژه باعث شد مدتی متوقف بشود که در نهایت سعید راد به دلیل همذات‌پنداری بسیار با کلیت و سوژهٔ فیلم سهم خود را در یک آژانس تبلیغاتی فروخت و در این کار تزریق کرد. اما باز در نهایت کار به اتمام نرسید و مجدداً فیلم دچار وقفه شد. این‌بار باربد طاهری (داماد عباس شباویز) به پروژه اضافه می‌شود و سهم راد را تسویه می‌کند و تهیه‌کنندگیِ دوم را برعهده می‌گیرد.
در فیلم هزار بار مردن (جلال مهربان) او با علی آزاد و مهدی فخیم‌زاده همبازی بوده‌است.
سعید راد، پس از اینکه در اواسط دهه ۱۳۶۰ ممنوع‌التصویر شد، ایران را ترک کرد و مدتی در لاهور پاکستان، هند، کانادا و ایالات متحده آمریکا به‌سر برد. وی در سال ۱۳۷۸ به وطن بازگشت و پس از سال‌ها دوری از سینما، در دوئل به کارگردانی احمدرضا درویش ایفای نقش کرد. او همچنین پدربزرگ آدام همتی بازیکن فوتبال ایران می‌باشد.
آثار
از جمله آثار سعید را می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سینمایی
عشق و جنون (۱۳۹۲)
پایان خدمت (۱۳۹۲)
چ (۱۳۹۱)
گیرنده (۱۳۹۰)
پروانگی (۱۳۸۹)
دوئل (۱۳۸۲)
عقاب‌ها (۱۳۶۳)
دادشاه (۱۳۶۲)
عبور از میدان مین (۱۳۶۲)
برزخی‌ها (۱۳۶۱)
خط قرمز (۱۳۶۰)
فرمان (۱۳۶۰)
مرز (۱۳۶۰)
با عشق مردن (۱۳۵۷)
ساخت ایران (۱۳۵۷)
گدای اشراف‌زاده (۱۳۵۷)
آقای لر به شهر می‌رود (۱۳۵۶)
خاکستری (۱۳۵۶)
سفر سنگ (۱۳۵۶)
سکوت بزرگ (۱۳۵۶)
هزار بار مردن (۱۳۵۶)
همراهان (۱۳۵۶)
جدال (۱۳۵۵)
قاصدک (۱۳۵۵)
دزد سوم (۱۳۵۴)
دو آقای با شخصیت (۱۳۵۴)
شرف (۱۳۵۴)
کمین (۱۳۵۴)
هدف (۱۳۵۴)
آب (۱۳۵۳)
خشم و خون (۱۳۵۳)
کنیز (۱۳۵۳)
مرد شب (۱۳۵۳)
مسلخ (۱۳۵۳)
تنگنا (۱۳۵۲)
تیغ آفتاب (۱۳۵۲)
خروس (۱۳۵۲)
خورشید در مرداب (۱۳۵۲)
سالومه (۱۳۵۲)
صادق کرده (۱۳۵۱)
صبح روز چهارم (۱۳۵۱)
طغرل (۱۳۵۱)
کافر (۱۳۵۱)
مردی در طوفان (۱۳۵۱)
الکلی (۱۳۵۰)
خداحافظ رفیق (۱۳۵۰)
فاتحین صحرا (۱۳۵۰)
مجموعه تلویزیونی
دل (۱۳۹۸ منوچهر هادی) - شبکه نمایش خانگی
ترور خاموش (۱۳۹۷ احمد معظمی)
زنده به گور (۱۳۹۴ علی جناب) - فیلم ویدیوئی
سرزمین کهن (۱۳۹۲ کمال تبریزی)
در چشم باد (۱۳۸۹–۱۳۸۸ مسعود جعفری جوزانی)
تله‌فیلم (فیلم تلویزیونی)
ساعت به وقتِ صفر (۱۳۹۰)
جوایز
برنده تندیس سپاس بهترین بازیگر نقش اول مرد در ششمین دوره جشنواره سپاس در سال ۱۳۵۳، برای فیلم تنگنا
برنده دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد در بخش نگاه نو سی‌امین جشنواره فیلم فجر، برای فیلم گیرنده، سال ۱۳۹۰
در مورد سعید راد در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
