کلیات

لاکهید مارتین اِف-۳۵ لایتنینگ ۲ (به انگلیسی: Lockheed Martin F-35 Lightning II)، یک خانواده آمریکایی از هواپیماهای جنگی چندمنظوره تک سرنشین، تک موتوره و رادارگریز در همه شرایط آب و هوایی است که برای انجام ماموریت‌های برتری هوایی و تهاجمی ساخته شده‌است. همچنین قادر به ارائه جنگ الکترونیک و قابلیت‌های اطلاعاتی، نظارتی و شناسایی است. لاکهید مارتین پیمانکار اصلی اف-۳۵ بوده و نورثروپ گرامن و بی‌ای‌ئی سیستمز شرکای اصلی آن هستند. اف-۳۵ سه مدل اصلی دارد: اف-۳۵ اِی با توان نشست و برخاست متعارف، اف-۳۵ بی با توان برخاست عمودی و نشست عمودی و اف-۳۵ سی با توان ناونشینی. در تاریخ ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۵ اولین اسکادران از جنگنده‌های اف-۳۵ پس از انجام آزمایش‌های بسیار برای به‌کارگیری در اختیار سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا قرار گرفت و همچنین در ۲ اوت ۲۰۱۶ اولین اسکادران از جنگنده‌های اف-۳۵ اِی (اسکادران۳۴) جهت حضور در میدان نبرد تحویل نیروی هوایی آمریکا شد.

پروژه طراحی و تولید اِف-۳۵ در نوع خود بزرگ‌ترین و پرهزینه‌ترین پروژه در تاریخ نظامی جهان است. دولت آمریکا هزینه نهایی این پروژه را یک تریلیون دلار برآورد کرده‌است. آمریکا تا اکتبر ۲۰۱۸ سفارش خرید ۳۰۰۰ فروند اِف-۳۵ را دریافت کرد و ارتش اسراییل و ارتش بریتانیا چند فروند آن را در اختیار دارند. علاوه بر اسرائیل و بریتانیا؛ ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و ایتالیا هم از آمریکا اِف-۳۵ خریداری کرده‌اند.

اف-۳۵ نوع توسعه‌یافته هواپیمای ایکس-۳۵ است. ایکس-۳۵ هواپیمایی بود که توسط لاکهید مارتین برای رقابت در پروژه «جنگنده تهاجمی مشترک» (JSF) ساخته شد و توانست بر رقیب خود در این پروژه هواپیمای ایکس-۳۲ شرکت بوئینگ پیروز شود. اف-۳۵ توسط یک تیم صنایع هوافضا به رهبری شرکت لاکهید مارتین طراحی شده و شرکت‌های آمریکایی نورثروپ گرومن و پرت اند ویتنی و بریتانیایی بی‌ای‌ئی سیستمز از شرکای ارشد این پروژه محسوب می‌شوند.

اف-۳۵ که گفته شده می‌تواند از رادارها بگریزد و شناسایی نشود در سه مدل ساخته شده‌است. ارزش هر جنگنده اِف-۳۵ بالغ بر تقریباً ۱۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود.

ایالات متحده قصد دارد تا سال ۲۰۴۴ تعداد ۲۴۵۶ فروند اف-۳۵ خریداری کند که بخش عمده نیروی هوایی تاکتیکی خدمه نیروی هوایی، نیروی دریایی و سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا را تشکیل خواهد داد. پیش‌بینی می‌شود این جنگنده تا سال ۲۰۷۰ در خدمت باشد.