در مورد تیم ملی فوتبال ایران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
کلیات
تیم ملی فوتبال ایران یک تیم فوتبال بینالمللی است که به نمایندگی از ایران به میدان میرود و زیر نظر فدراسیون فوتبال ایران فعالیت میکند.
مرکز ملی فوتبال ایران، میزبان تمرین این تیم و دیگر ردههای تیم ملی فوتبال ایران است. نخستین بازی رسمی تیم ملی نیز در ۳ شهریور ۱۳۲۰ در کابل و برابر افغانستان انجام شد که با تساوی به پایان رسید.
ورزشگاه امجدیه نخستین ورزشگاه خانگی این تیم بود و از سال ۱۳۵۳ و گشایش ورزشگاه آزادی برای میزبانی بازیهای آسیایی ۱۹۷۴، تیم ملی در این ورزشگاه از حریفان خود میزبانی میکند.
تیم ملی ایران از سال ۱۹۷۴ در رقابتهای مقدماتی جام جهانی فوتبال شرکت کرد و در دورههای ۱۹۷۸، ۱۹۹۸، ۲۰۰۶، ۲۰۱۴، ۲۰۱۸ و ۲۰۲۲ موفق به حضور در مرحلهٔ گروهی این بازیها شدهاست.
این تیم تا سال ۱۹۷۸ در مسابقات مقدماتی المپیک شرکت کرد و در المپیکهای ۱۹۶۴ توکیو، ۱۹۷۲ مونیخ و ۱۹۷۶ مونترال موفق به راهیابی به مرحلهٔ گروهی شد. از المپیک ۱۹۹۲ بارسلون، تیم امید ایران در این بازیها شرکت کرد.
تیم ملی فوتبال ایران از قدرتمندترین تیمهای آسیایی بهشمار میرود و تا کنون سه بار قهرمان جام ملتهای آسیا در سالهای ۱۹۶۸، ۱۹۷۲ و ۱۹۷۶ شدهاست. تیم ملی تا سال ۱۹۹۸ به عنوان نمایندهٔ ایران در بازیهای آسیایی شرکت کرد و سه بار در دورههای ۱۹۷۴ تهران، ۱۹۹۰ پکن و ۱۹۹۸ بانکوک موفق به گرفتن مدال طلا شد.
از سال ۲۰۰۲، تیم امید ایران به نمایندگی از ایران در این بازیها شرکت میکند که در دوره ۲۰۰۲ بوسان به مقام قهرمانی رسید. ایران از سال ۲۰۰۰ و با تشکیل فدراسیون فوتبال غرب آسیا به این فدراسیون پیوست و در بازیهای قهرمانی فوتبال غرب آسیا شرکت کرد. ایران توانست چهار بار و در سالهای ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ قهرمان این بازیها شود. ایران از سال ۲۰۱۴ به عنوان یکی از دو عضو بنیانگذار، فدراسیون فوتبال آسیای مرکزی را بنیان نهاد و با ترک کردن فدراسیون فوتبال غرب آسیا به این فدراسیون نوین پیوست.
تیم ملی ایران از سال ۱۹۴۱ تا کنون در ۳۵ تورنمنت غیررسمی و دوستانهٔ فوتبال شرکت کرده که میزبانی پانزدهتای آنها را بر عهده داشتهاست. در کل، ایران در هشت تورنمنت دوستانهٔ فوتبال موفق به قهرمانی شده که نخستین آنها جام عمران منطقهای ۱۹۶۵ و واپسین آنها نیز جام ال جی ۲۰۰۲ بودهاست.
تیم ملی فوتبال ایران در ۷ بهمن ۱۴۰۰ بعد از پیروزی ۱–۰ بر تیم ملی فوتبال عراق که گل ایران را مهدی طارمی زد، به عنوان نخستین تیم آسیایی راهی جام جهانی ۲۰۲۲ قطر شد.
ورود به عرصهٔ بینالمللی
در سال ۱۳۴۲، ایران برای نخستین بار در بازیهای مقدماتی المپیک تابستانی شرکت کرد و توانست جواز حضور در المپیک ۱۹۶۴ توکیو را به دست آورد. بازیهای مرحلهٔ مقدماتی المپیک به صورت حذفی و در سه مرحله برگزار شدند و ایران توانست در مجموع بازیهای رفت و برگشت به ترتیب بر پاکستان، عراق و هند چیره گردد. پیروزی ایران در برابر عراق، به گونهای جنبهٔ انتقامی نیز داشت؛ چرا که افزون بر حذف تیم عراق، انتقام شکست سال ۱۳۴۱ نیز گرفته شد. بازیهای مرحلهٔ مقدماتی المپیک به صورت رفت و برگشت در خاک دو تیم برگزار شدند.
ایران میزبان سه بازی مرحلهٔ مقدماتی بود و این نخستین بار بود که بازیهای بینالمللی رسمی در خاک ایران برگزار میشدند، ورزشگاه امجدیه در هنگام میزبانی هر سه بازی از تماشاگر پر شده بود و ایران سه پیروزی پر گل کسب کرد و پاکستان، عراق و هند را به ترتیب ۴–۱، ۴–۰ و ۳–۰ از پیشروی برداشت و بازی آخر ایران در این مرحله در برابر تیم هند که در کلکته برگزار شد، پخش زندهٔ رادیویی نیز داشت.
با وجود نتایج درخشان ایران در مرحلهٔ مقدماتی، تیم ملی در بازیهای المپیک با دو شکست برابر آلمان شرقی و رومانی و یک تساوی برابر مکزیک در همان مرحلهٔ گروهی حذف شد.
زنندهٔ تنها گل ایران در آن بازیها کرم نیرلو بود؛ گل وی از روی نقطهٔ پنالتی و در تساوی ۱–۱ برابر مکزیک زده شد. بازی برابر آلمان شرقی نخستین بازی رسمی ایران با یک تیم اروپایی و بازی با مکزیک نخستین رویارویی رسمی با یک تیم از ناحیهٔ کونکاکاف بود. بدین ترتیب، ایران برای نخستین بار در تاریخش با تیمهای غیر آسیایی رو در رو شد. چند ماه پیش از آغاز بازیهای المپیک ایران برای چند بازی تدارکاتی به شوروی و مجارستان سفر کرد. فدراسیون فوتبال علیاکبر محب بنیانگذار و مالک باشگاه دارایی را به عنوان سرپرست تیم ملی برای این سفر انتخاب کرد. این کار با مخالفت شش بازیکن ملیپوش تیم شاهین مواجه شد و آنان از همراهی تیم ملی، سر باز زدند. فدراسیون فوتبال نیز آنان را به مدت یک سال محروم ساخت و ایران بدون این شش بازیکن که بازیکنان اصلی تیم ملی نیز بودند، پای به رقابتهای المپیک گذاشت. بسیاری از کارشناسان، این رخداد را چرایی اصلی نتایج نسبتاً ضعیف تیم ملی در المپیک میدانند.
در آذر ۱۳۴۵، ایران در بازیهای آسیایی ۱۹۶۶ بانکوک شرکت کرد. در این زمان، گئورگی سوچ جای حسین فکری را به عنوان سرمربی گرفته بود. وی با حفظ بازیکنان حاضر در تیم المپیک ۱۹۶۴ و شماری از بازیکنان محروم که در آن زمان بخشیده شده بودند، تیم قدرتمند و هماهنگی را به بازیها فرستاد. با وجود کسب نتایج خوب و صعود تا فینال تیم ملی در گام آخر مغلوب تیم برمه شد و به مدال نقره بازیها قناعت کرد. در دیدار نهایی تنها گل حریف روی اشتباه عزیز اصلی دروازهبان تیم ملی ثبت شد و سپس بازی دفاعی و وقتکشی بازیکنان حریف باعث شد تا ایران با همان یک گل مغلوب رقیب شد و باز هم از دستیابی به مدال طلا بازماند. این دوره از بازیها با حواشی بسیاری برای تیم ملی همراه بود؛ به عنوان مثال در بازی با ژاپن که با شکست تیم ملی همراه شد، حسینعلی مبشر رئیس وقت فدراسیون فوتبال و شماری از ملیپوشان از جمله عزیز اصلی و همایون بهزادی، مورد حمله و ضرب و شتم پلیس و هواداران تایلندی حاضر در ورزشگاه قرار گرفتند.
مجموع این رویدادها، باعث شدند که کمیتهٔ ملی المپیک ایران، تصمیم به خروج از بازیها و ترک تایلند در میانهٔ برگزاری بازیها بگیرد و تنها با رایزنی و تماس بومیپول آدولیاده، شاه تایلند با محمدرضا پهلوی، کاروان ایران در تایلند ماند و به بازیها ادامه داد.
دو سال بعد و در بهار ۱۳۴۷ در جام ملتهای ۱۹۶۸، تیم ملی، موفق شد نخستین مقام قهرمانی رسمی تاریخش را به دست آورد. ایران که میزبان بازیها نیز بود با مربیگری محمود بیاتی که سرمربی تیم ملی شده شده بود در ورزشگاه امجدیه همهٔ بازیهایش را با برد پشت سر گذاشت و حسن حبیبی، کاپیتان تیم ملی به عنوان نخستین کاپیتان تاریخ ایران موفق شد یک جام قهرمانی رسمی را بالای سر ببرد. بازی آخر ایران که در برابر اسرائیل انجام شد، به دلایل سیاسی حساسیت ویژهای یافت و پیروزی ایران باعث محبوبیت فراوان فوتبال در جامعهٔ ایران شد.
موفقیتهای تیم ملی در دو سال آخر دههٔ ۱۳۴۰ ادامه پیدا نکرد. ایران در المپیک ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی حاضر نبود و در بازیهای مقدماتی جام جهانی ۱۹۷۰ نیز شرکت نکرد و در بازیهای آسیایی ۱۹۷۰ بانکوک در آذر ۱۳۴۹ نیز در همان مرحلهٔ مقدماتی حذف شد. مربی ایران در بازیهای آسیایی ایگور نتو اهل شوروی بود که به دنبال این عدم موفقیت، جای خود را به پرویز دهداری داد.
رنگ لباس تیم ملی ایران
تیم ملی ایران بهطور سنتی لباس، شرت و جوراب سفید میپوشد و رنگ دوم این تیم، سرخ است اما در گذشته و در رقابتهای گوناگون، با پیراهن سبز رنگ نیز به میدان رفتهاست. لباس اصلی ایران همواره سفید ساده بوده اما از بازیهای مقدماتی المپیک ۱۹۶۴ در سال ۱۳۴۳ واژه لاتین ایران بر روی پیراهن این تیم نقش بست و این سنت تا سال ۱۳۷۵ با تغییراتی در رنگ و اندازه نام ایران ادامه یافت. از سال ۱۳۷۵ و مسابقات مقدماتی جام ملتهای آسیا ۱۹۹۶ واژه ایران با سه رنگ اصلی پرچم ایران نوشته شد و تیم ملی تا بازیهای آسیایی ۱۹۹۸ با همین طرح به میدان رفت اما پس از آن واژه ایران از پیراهن تیم ملی حذف شد. تیم ملی ایران در تعدادی از مسابقاتش همانند بازیهای مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۰ با پیراهن سبز رنگ به عنوان پیراهن اصلی به میدان رفت.
رنگ دوم پیراهن تیم ایران بهطور سنتی، سرخ است اما در برخی مسابقات از جمله جام ملتهای ۲۰۰۴ ایران با پیراهن سبز رنگ به میدان رفتهاست. آبی تنها رنگ دیگریست که به غیر از این سه رنگ بر تن تیم ملی نشستهاست؛ در مسابقات جام کوروش در سال ۱۳۵۰، تیمی که به نمایندگی از ایران به میدان رفت پیراهن آبی رنگ بر تن داشت.
در مسابقات جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل، تیم ایران برای پشتیبانی از پروژهٔ احیای یوز آسیایی با افزودن طرحی از یوزپلنگ بر پیراهن خود، به میدان رفت. این کار با حمایت سپ بلاتر، رئیس وقت فیفا، روبرو شد و بلاتر قول داد که از تلاشهای ایران برای حمایت از این پروژه، پشتیبانی کند. این طرح نوین، در جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵ نیز تکرار شد اما پس از آن، بهرهگیری از این طرح، برای مدتی متوقف شد تا آنکه در جام جهانی ۲۰۱۸ با شکل و اندازهای دیگر، تکرار شد.
لقب های تیم ملی ایران
لقبها تاکنون، تیم ملی فوتبال ایران توسط رسانهها و مردم، لقبهای فراوانی گرفتهاست. «تیم ملی»، اصلیترین لقب تیم ملی فوتبال ایران است و این تیم حتی در رسانههای بینالمللی نیز با این لقب شناخته میشود.
«ستارههای پارسی» لقب دیگری است که از زمان جام جهانی ۲۰۰۶ بدین سو به تیم ملی ایران داده شدهاست.
«شیرهای ایران»، «شیردلان» و «شاهزادگان پارس» که این آخری در جام ملتهای ۲۰۱۱ لقب رسمی تیم ملی بود، دیگر لقبهای تیم ملی فوتبال ایران در رسانههای بینالمللی هستند. «یوزهای ایرانی» نیز آخرین و تازهترین لقب تیم ملی ایران است که در ادامهٔ تلاش برای حمایت از پروژهٔ احیای یوز آسیایی به دیگر لقبهای تیم ملی افزوده شدهاست.
هواداران
ورزشگاه آزادی در هنگام برگزاری بازیهای حساس تیم ملی ایران از ساعتها پیش از آغاز بازی، پر از تماشاگر میشود و حتی در بسیاری از وقتها، بسیار بیشتر از ظرفیت ورزشگاه تماشاگران وارد ورزشگاه میشوند و بر روی پلهها مینشینند یا ایستاده در راهروهای ورزشگاه به تماشای بازی میپردازند. بازی رفت ایران و استرالی در مرحله پلیآف آسیا و اقیانوسیه مقدماتی جام جهانی ۱۹۹۸ با حضور حدود ۱۲۸۰۰۰ تماشاگر، یکی از پرتماشاگرترین بازیهای تاریخ تیم ملی بهشمار میرود. ایران به کمک حضور پرشمار تماشاگرانش در بازیهای مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۸، پس از تیمهای ملی انگلستان و جمهوری کنگو عنوان سومین تیم ملی پرتماشاگر را از آن خود کرد.
افتخارات تیم ملی فوتبال ایران
بینقارهای
- قهرمان: ۲۰۰۳
- نایب قهرمان: ۱۹۹۱
قارهای
- قهرمان: ۱۹۶۸، ۱۹۷۲، ۱۹۷۶
- مقام سوم: ۱۹۸۰، ۱۹۸۸، ۱۹۹۶، ۲۰۰۴
- نیمه نهایی: ۲۰۱۹ (بازی ردهبندی انجام نشد)
- مدال طلا: ۱۹۷۴، ۱۹۹۰، ۱۹۹۸
- مدال نقره: ۱۹۵۱، ۱۹۶۶
† از بازیهای آسیایی ۲۰۰۲ تیم زیر ۲۳ سال در بازیها شرکت میکند.
منطقهای
- قهرمان: ۲۰۰۰، ۲۰۰۴، ۲۰۰۷، ۲۰۰۸
- نایب قهرمان: ۲۰۱۰
- مقام سوم: ۲۰۰۲
بازیکنان تیم ملی ایران در جام جهانی قطر
اسامی بازیکنان تیم ملی ایران در مسابقات جام جهانی قطر به شرح زیر است:
*دروازهبانها
۱- علیرضا بیرانوند (پرسپولیس)
۲- سیدحسین حسینی (استقلال)
۳- امیر عابدزاده (پونفرادینا اسپانیا)
۴- پیام نیازمند (سپاهان)
*دفاع راست
۵- صادق محرمی (دینامو زاگرب کرواسی)
۶- رامین رضاییان (سپاهان)
*دفاع وسط
۷- شجاع خلیلزاده (الاهلی قطر)
۸- محمدحسین کنعانیزاده (الاهلی قطر)
۹- سیدمجید حسینی (کایسری ترکیه)
۱۰- مرتضی پورعلیگنجی (پرسپولیس)
*دفاع چپ
۱۱- احسان حاج صفی (آ اک آتن)
۱۲- میلاد محمدی (آ اک آتن)
۱۳- ابوالفضل جلالی (استقلال)
*هافبک دفاعی
۱۴- روزبه چشمی (استقلال)
۱۵- سعید عزتاللهی (وایله دانمارک)
۱۶- احمد نوراللهی (شباب الاهلی امارات)
۱۷- علی کریمی (کایسری ترکیه)
*وینگرها
۱۸- وحید امیری (پرسپولیس)
۱۹- مهدی ترابی (پرسپولیس)
۲۰- علیرضا جهانبخش (فاینورد هلند)
۲۱- علیقلیزاده (شارلوا بلژیک)
۲۲- سامان قدوس (برنتفورد انگلیس)
*مهاجمان
۲۳- سردار آزمون (بایر لورکوزن)
۲۴- مهدی طارمی (پورتو پرتغال)
۲۵- کریم انصاریفرد (اومونیا قبرس)
در مورد تیم ملی فوتبال ایران در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
تیم ملی امروز به سمت تهران پرواز میکند و هیچ یک از لژیونرها در این سفر حضور ندارند.
کد خبر: ۱۲۲۰۶۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۹
روزنامه الکاس قطر ترکیب احتمالی تیم ملی فوتبال ایران و قطر را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۲۲۰۴۳۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۸
از تیم جمهوری اسلامی به تیم ملی فوتبال ایران! / شبکه اینترنشنال همزمان با پیروزی تیم ملی ایران در اظهاراتی عجیب و غیر منتظره شروع به تعریف و تمجید از بازیکنان تیم ملی ایران پرداخت و بر خلاف تمام سمپراکنیهایی که این سالهای اخیر علیه تیم ملی فوتبال داشت، این تیم را متعلق به ایران توصیف کرد./تسنیم
کد خبر: ۱۲۲۰۲۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۷
مهمترین جوایز و پاداش این دوره به دو تیم راهیافته به دیدار نهایی تعلق دارد. بر این اساس قهرمان جام ملتهای آسیای ۲۰۲۳ مبلغ پنج میلیون دلار و نایبقهرمان سه میلیون دلار را به دست خواهند آورد.
کد خبر: ۱۲۱۹۷۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۵
داور بازی ایران و سوریه در یک هشتم نهایی جام ملت های آسیا مشخص شد.
کد خبر: ۱۲۱۸۶۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
مسئولان هتل الریان قطر کیکی را برای ورود ملیپوشان کشورمان تدارک دیده و قهرمان هجدهمین دوره جام ملتهای آسیا را پیشبینی کردند.
کد خبر: ۱۲۱۴۶۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۰/۱۸
بازی دوستانه تیم ملی فوتبال ایران و کلن باعث توجه مطبوعات به نام کریم باقری شد.
کد خبر: ۱۱۹۶۰۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۹
یک رسانه روس معتقد است که والری کارپین برای هدایت تیم ملی فوتبال روسیه مناسب نیست.
کد خبر: ۱۱۶۸۸۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۱/۰۴
مدافع مورد اعتماد کارلوس کی روش در لیست جدید تیم ملی حضور ندارد.
کد خبر: ۱۱۶۸۳۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۲/۲۷
هواداران تیم ملی فوتبال ایران با اتحادی مثال زدنی با هر سلیقه و نگاه به سمت استادیوم الخلیفه قطر حرکت کردند و موجی عظیم را برای حمایت از یوزهای ایرانی در مقابل تیم فوتبال انگلیس شکل دادند.
کد خبر: ۱۱۵۱۳۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۳۰
روزنامه پرتغالی:
مهدی طارمی مهاجم تیم فوتبال پورتو برای حضور در اردوی تیم ملی ایران مستقیم به قطر خواهد رفت.
کد خبر: ۱۱۴۹۸۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۲۰
پیشتر برخی رسانهها شایعاتی مبنی بر تصمیم فیفا برای بررسی حذف تیم ملی فوتبال ایران از جام جهانی مطرح کرده بودند،
نشست فدراسیون جهانی فوتبال(فیفا) برگزار شد و هیچ بحثی درباره حذف ایران از جام جهانی ۲۰۲۲ در آن مطرح نشد.
کد خبر: ۱۱۴۶۵۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۳۰
داود پرهیزکاری، سرپرست دبیرکلی فدراسیون فوتبال ایران در خصوص برنامه تیم ملی پیش از حضور در جام جهانی اطلاعرسانی کرد.
کد خبر: ۱۱۴۳۳۰۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۱۱
سرمربی پرسپولیس به هیچ وجه حاضر به هماهنگی تمرینات این تیم برای ادامه بازیهای لیگ برتر با کی روش نیست
کد خبر: ۱۱۴۲۷۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۰۷
انتقال مهاجم تیم ملی فوتبال ایران به تیم گراسهاپرز سوئیس بینتیجه ماند.
کد خبر: ۱۱۳۱۴۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۵/۰۲
مدیر رسانهای تیم ملی فوتبال ایران خبرهای منتشرشده درباره درگیری لفظی میان سرمربی تیم ملی و سرپرست فدراسیون را تکذیب کرد.
کد خبر: ۱۱۲۵۰۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۲۷
نخست وزیر کانادا در خصوص وضعیت ویزای بازیکنان تیم ملی و پرداخت پول به ایران ابهاماتی را مطرح کرد.
کد خبر: ۱۱۲۰۷۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۴
دومین بازی تدارکاتی تیم ملی فوتبال ایران در کانادا لغو شد.
کد خبر: ۱۱۲۰۲۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۳/۰۱
با اعلام حمید استیلی احتمال دارد دیدار دوستانه ایران و اکوادور بعد از مسابقه با کانادا لغو شود.
کد خبر: ۱۱۱۹۹۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۲/۳۰
بدهی های اعلام شده ۸۰ میلیارد تومان عنوان شده هر چند که فدراسیون نشین ها مبلغ را کمتر از این ها عنوان کرده اند.
کد خبر: ۱۱۱۳۴۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۲۳