بازدید 136985
تفسیر دکتر ربیعا اسکینی، استاد دانشگاه و مولف کتب حقوق تجارت از یک سوال مهم؛

دارنده چک تا چه تاریخى می‌تواند علیه صادر کننده چک طرح دعوى کند؟

از زمان پیدایش چک به عنوان یک ابزار برای مبادله‌های تجاری و اقتصادی، آن چنان مورد استفاده قرار گرفته که تاکنون درباره آن مقالات و قوانین متعددی نگاشته شده است. قانونگذار ایران هم به پیروی از قوانین جهانی، از سال‌ها پیش، قوانینی را درباره این ابزار مهم و پرکاربرد وضع کرده است.
کد خبر: ۹۵۱۵۰۲
تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۳۹۸ - ۰۷:۱۰ 14 January 2020
دارنده چک تا چه تاریخى میتواند علیه صادر کننده چک طرح دعوى کند؟از زمان پیدایش چک به عنوان یک ابزار برای مبادله‌های تجاری و اقتصادی، آن چنان مورد استفاده قرار گرفته که تاکنون درباره آن مقالات و قوانین متعددی نگاشته شده است. قانونگذار ایران هم به پیروی از قوانین جهانی، از سال‌ها پیش، قوانینی را درباره این ابزار مهم و پرکاربرد وضع کرده است.
 
به گزارش «تابناک»؛ در آخرین مورد در سال گذشته، آخرین اصلاحات بر قانون چک اعمال شد که به دنبال آن، برخی مواد دچار تغییر ماهیت و برخی ابداعات جدید هم توسط قانونگذار در این قانون دیده شد. درباره این موضوع که با توجه به تحولات جدید بانکی و تغییر شیوه‌های پرداخت از شیوه‌های سنتی به شیوه‌های الکترونیکی اختلاف نظر‌های زیادی در بین حقوقدانان وجود داد؛ اما آنچه همیشه مهم بوده این است که «چک» به عنوان یک ابزار، آنقدر در میان عموم مردم مورد استفاده قرار می‌گیرد که باید همچنان به ابهامات و سوالات مرتبط با آن پاسخ داد. در میان این پرسش ها، همیشه یک سوال اساسی که مطرح بوده این است که دارنده «چک» تا چه تاریخى می‌تواند علیه صادر کننده چک طرح دعوى کند؟
 
دارنده چک تا چه تاریخى میتواند علیه صادر کننده چک طرح دعوى کند؟

دکتر ربیعا اسکینی، استاد دانشگاه و مولف کتب حقوق تجارت در پاسخ به این سوال اظهار می‌دارد: تا زمانی که چک از امتیازات قانون تجارت استفاده می‌کند، می‌تواند علیه صادر کننده مستند به چک به عنوان سند تجارى طرح دعوى کند و هم در صورت تقاضاى تامین خواسته از پرداخت خسارت احتمالى معاف باشد و هم خسارت تاخیر تادیه را با توجه به تبصره الحاقى به ماده ٢ قانون صدور چک از «تاریخ چک» مطالبه کند و نه بر اساس ماده ٥٢٢ قانون آیین دادرسى مدنى از تاریخ مطالبه.

ذکر این مهم لازم است که مجمع تشخیص مصلحت نظام در یک استفساریه اعلام کرده است: منظور از عبارت «کلیه خسارات و هزینه‌های لازم از قبیل: هزینه‌های دادرسی...» مذکور در تبصره الحاقی به ماده ۲ قانون اصلاح موادی از قانون صدور چک مصوب ۱۰ / ۰۳/ ۱۳۷۶ مجمع تشخیص مصلحت نظام، خسارات تاخیر تأدیه بر مبنای نرخ تورم از تاریخ چک تا زمان وصول آن که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام شده و هزینه دادرسی و حق‌الوکاله بر اساس تعرفه‌های قانونی است.

وی با بیان اینکه شرط استحقاق دارنده به استفاده از مزایاى فوق آن است که دارنده ظرف مهلت قانونى به بانک رجوع کرده باشد و ظرف پنج سال از تاریخ صدور گواهى عدم موجودى طرح دعوى کند، می‌افزاید: دلیل تکلیف دارنده به رجوع به بانک ظرف یک سال، این است که چک مشابه برات به رویت است و از جهات عدیده از مقرات قانون تجارت راجع به برات تبعیت می‌کند (ماده ٣١٤ ق. ت) و از جمله ماده ٢٧٤ قانون تجارت.

این استاد پیشکسوت حقوق تجارت خاطرنشان می‌کند: هرگاه دارنده چک ظرف این مدت به بانک مراجعه نکند و گواهى عدم یا کسر موجودى نگیرد، دیگر سند او عنوان چک ندارد و بنابراین، هم باید خسارت احتمالی بدهد و هم خسارت تاخیر برای او باید با توجه به ماده ٥٢٢ قانون آیین دادرسی مدنی مورد حکم قرار گیرد و نه تبصره الحاقى به ماده ٢ قانون صدور چک.

ماده ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی می‌گوید: در دعاویی که موضوع آن دین و از نوع وجه رایج بوده و با مطالبه داین و تمکن مدیون، مدیون امتناع از پرداخت نموده، در صورت تغییر فاحش شاخص قیمت سالانه از زمان سررسید تا هنگام پرداخت و پس از مطالبه طلبه کار، دادگاه با رعایت تناسب تغییر شاخص سالانه که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعیین می‌گردد، محاسبه و مورد حکم قرار خواهد داد، مگر اینکه طرفین به نحو دیگری مصالحه کنند.

وی در پایان تصریح می‌کند: امتیازات مزبور در فرضى نیز برای دارنده وجود ندارد که او ظرف یک سال به بانک رجوع کرده، ولی ظرف پنج سال منعکس در ماده ٣١٨ قانون تجارت طرح دعوی نکرده است؛ در این فرض هم دارنده برای آن که بتواند قرار تامین مطالبه کند، باید خسارت احتمالی پرداخت کند و خسارت تاخیر تادیه برای او از تاریخ مطالبه احتساب می‌شود و نه از تاریخ چک.

سلام پرواز
خیرات نان
بلیط اتوبوس
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۷
انتشار یافته: ۴۱
این خبرها و کلا مطالب سایتهای خبری باید به گونه ای باشد که عموم مردم متوجه شوند. اینطوری که اینجا نوشته شده اصلأ واضح نیست و به نظرم خیلی‌های دیگر هم مثل بنده نتوانند از آن استفاده کنند.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۳۸ - ۱۳۹۸/۱۰/۲۴
دقیقا
درست و به زبان ساده بگویید از تاریخ صدور چک تا چه مدت میتوان طرح شکایت کرد. به زبان ساده بگویید
اینا که نوشتید آخرش ما چیزی ازش سر درنیاوردیم
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۳۸ - ۱۳۹۸/۱۰/۲۴
دقیقا
یه مشت کلمات عربی قلمبه سلمبه نامفهوم تو قوانین ما هس که فقط برخی آقایون... میفهمن
عمار
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۴۲ - ۱۳۹۸/۱۰/۲۴
به طور صریح بیان شده باید دقیق بخونید
این تحلیل به روز نیست زیرا قانون چک در همین اواخر اصلاح شده و در دستورالعمل های تهیه و ابلاغ شده توسط بانک مرکزی هم شرایطی جدید قرار داده شده است . این قوانین و استنادات خیلی قدیمی هستند.
پاسخ ها
هرمز
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۰:۴۲ - ۱۳۹۸/۱۰/۲۴
این تحلیل دکتر اسکینی هست ضمن اینکه در آخرین اصلاح به این موارد اشاره نشده
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۵۱ - ۱۳۹۸/۱۰/۲۴
قانون جدید اصلاح شده و موارد بیان شده بر اساس قانون قبلی هستش
میشه مطالب رو به انگلیسی بنویسد؟ آخه من عربی بلد نیستم،☹
دکتر اسکینی همشهری ماست و لری می نوشت بهتر بود تا این همه کلمات عجیب غریب عربی!اقای دکتر برادر من ساده بگو چند روز از تاریخ چک بره میشه شکایت کرد ؟اینکه میگن از فلان تاریخ کیفری یا حقوقی میشه یعنی چی؟
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۲۴ - ۱۳۹۸/۱۰/۲۴
ای قربون کلامت
این بدترین توضیحی بود که برای عنوان این مطلب بکار گرفته شد
مثلا این قسمت قابل فهم که کلمات حقوقی ندارد ولی باز هم مبهم است
مزایاى فوق آن است که دارنده ظرف مهلت قانونى به بانک رجوع کرده باشد و ظرف پنج سال از تاریخ صدور گواهى عدم موجودى طرح دعوى کند،خوب یعنی چی یعنی تا 5 سال فرصت دارد بره بانک و برگ عدم کسر موجودی بگیره یا در مهلتی که نگفته چقدر است 5سال فرصت دارد که طرح دعوی کند
پاسخ ها
کلیدساز
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۶:۲۰ - ۱۳۹۸/۱۰/۲۵
داداش یعنی یکسال وقت داری برگشت بزنی وازتاریخ برگشت چک 5سال وقت داری شکایت کنی,,افتاد
اگر شكايت هم بكنيم به جايي نميرسيم بدون حسال كتاب چك دست مردم دادن بايد هم اين مشكلات پيش بيايد
این قانون یک عیبی که داره، همین دوگانه بودنشه، لزومی نداره که دوگانه باشه، ظرف این مهلت مراجعه کرد بر اساس این قانون باشه و ظرف این مهلت مراجعه نکرد، به جهت عدم اطلاع و غیره، بر اساس اون قانون، بهتره رفع بشه و یکسان باشه.
با سلام و سپاس از توضیحاتی که موجب ایجاد ابهامات شد تا روشن شدن مطلب
برای مردم کوچه و خیابان این مطلب به اندازه سر سوزن قابل فهم نیست .
بهتر نیست به زبانی که قابل فهم و استفاده باشد صحبت کنیم
اولا من که کلا نفهمیدم 5 سال شد یا یکسال
ولی در کل خیلی چک چیز بدیه
من 5 میلیون چک داشتم
برای نقد شدنش دقیقا 2 سه ماه الاف شدم
تک تک بانکها رفتم که بماند بعضی ها همکاری نکردن و بعضی ها ترش رویی کردند و برخی به شعبه حقوقی و اصلی ارجاع دادند
یک بانکی هم که حساب داشت انقدر لفت داد و به طرف احیانا خبر داد که سریع حسابشو خالی کرد تا روند طولانی تر شه
دست اخر هم انقدر تو این دادگاه و شورای حل اختلاف انتظار کشیدم و هی کارت کشیدم و معطل موندم که احساس پشمونی کردم
گفتم ای کاش من جای متهم بودم
واقعا ارزش اینهمه گرفتاریو نداشت
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۵۱ - ۱۳۹۸/۱۰/۲۵
قوانین و مملکت ما دزد پرور هست. متاسفانه
این متن رو انگلیسی مینوشتید بهتر منوجه میشدیم
سلام تابناک ما نفهمیدیم چی گفته ازش بخواهید زیر دیپلم صحبت کنه
الان چند بار خوندم حقیقتا دقیق متوجهه نشدم
یه سوالی دیگه دارم اینکه اگر چک تاریخ نداشته باشه ولی امضا مبلغ داشته اونوقت حکم چیه
آقا بخدا من هم متوجه نشدم. اونوقت میگن چرا کلاهبرداری زیاده خوب بابا قانون برای مردم و حتی برخی وکلا هم گنگ است.
ما میدانیم شما با سوادید ما بی سوادیم خواهش می کنم اینقدر پیچیدش نکنید
من ضامم شدم سال ۹۲ ایشون چک داده تا الان نرفته قسط بده چندبار شکایت کردم نشده تکلیف من چیه حقوق منو بستن چک وچکار کنم
قانون جوری نوشته شده که بیچاره طلبکار باید دست اخر از خیر طلبش بگذرد....
سالها این عبارت روتوی مبایعه نامه ها می‌بینیم وفوری رومون رو برمیگردونیم (اسقاط کافه خیارت از طرفین به عمل آمد) من فکر میکردم یعنی طرفین یه معامله آب دوغ خیاری کردند جمعش کنید بابا این فرهنگستان بدو بدو اومد کامپیوتر رو فارسی سازی کرد که اونم مردم یارانه و رایانه رو جا به جا میگین برین این متون رو اصلاح کنید بعد به جای تاریخ جنگ جمل بدید توی مدارس تدریس کنند که دادگاه ها و زندونا خلوت بشه
پاسخ پاسخ جوابتون اینه
از تاریخ صدور چک باید همون موقع در روزی که میبری بانک و میبینی حساب خالی هست سرع فرم بزنی یا به به اصطلاح برگشت بزنی این باعث کیفری بودن چک میشه و از زمان برگشت زدن چک ۵ سال فرصت داری اونو ببری دادگاه و روش اقدام قضایی کنید که البته تو این مدت میتونی صادر کننده چک رو تحت فشار های دیگه بزاری و بگی در صورت عدم احقاق حق به دادگاه رجوع میکنید تمام
ب زبان شیرین ترکی بهتون بگم دو نفر زیادی حرف مفت میزنند ولی مفت حرف نمی‌زنن!
آقا... : یه پیشنهاد دارم...
قانون اینها همینجوری تصویب میکنند خودشان نمیفهمند من وشما اصلا یک چیزی برای خالی نبودن که بگن ما کار میکنیم
من درشهریور 96دسته جکم که یک ریال روش نبود از داخل ماشینم وبا کیف ووسایل همسرم بسرقط رفت وهمانساعت شکایت وازطریق صورتجلسه پاسگاه وقت .وپلیس 110.صوتحلسه شد وبه دادگستری مراجع کردم وفورا جلوی چکهام بسته شد.وتماما باطل شدن از طریق دادکستری محترم شهرم والان هم دنبال دزد .بی وجدان هستم شاید گرفته شود وبقیه مداراک وگوشیهایمان برگرداند ..خداوند لعنت کند هرچی دزد .نامرد وبی وجدان .
در قانون جدید که دقیقا یک ماه هستش از طرف بانک مرکزی ابلاغ شده گفته اگه یک نفر یه چک و برگشت بزنه و تا سه سال اقدام به وصولش نکنه یعنی سه سال فرصت داره شکایت کنه در غیر اینصورت صاحب چک میتونه بره بانک و چک رو بدون هیچ مانعی سو اثر کنه ابتدا بانک از دادگاه استعلام میگیره اگر هیچ شکایت حقوقی و کیفری بعد سه سال از اون چک نشده باشه سو اثر میکنند و صاحب چک دیگه هیچوقت به پولش نمیرسه .
بابا مافارسیم فارسی حرف بزنید بدانیم که چی شد
سلام خودت متوجه شدی حتما خودت کاندید بکن صدرصد
فقط میدونم دوساله دنبال نقد کردن یه چک هستم هیچی دستگیرم نشده تا الان هر شیش ماهی یه بار نوبت دادگاه میزنن...
وقتی دست چک کیلویی میدن تا راحت سر مردم کلاه بره بعد تمام دادگاهها پر بشه فقط بخاطر پول دادسری همینه من که فقط پول رایج مملکت قبول دارم خودمم باپول خریدم کالارو نه باچک
سلام اقایون قانون مدار چک ایا علت تاخیر دراقدام چک بررسی شده است من چکی ازسال۷۴ داشته ام در ان زمان برگشت چک نه کد ملی ونه ادرس درستی در برگشتی چک قید شده ونه ادرسی از صاحب چک پیدا بوده من چطوری وبایدازچی شخصی که هویت کامل نداشته شکایت میکردم .واز طرفی اون فرد با ان مبلغ بدهی بیشتراز چرخ زندگی اش راه افتاده وحالا مقدار طلب چک من باید به نرخ امروزکه ارزش ریالی نداره بگیرم.لطفا جواب سئوالم را بدهید.فقط این سئوال برایم پیش امده که باید مال باخته در همه جا ضرر نمایید این از انصاف بدور هست.
.
بابا زبون اینارو همون ادم هایی که چک بی محل میکشن میفهمن مانمیفهمیم زیاد زور نزنین همینی که میدونین یادتون میره
اینجا مگه عربستانه ...دست بر دارید .با سه هزار سال تمدن.
مشکل کتاب حقوق و است که با زبانی نگارش شده که جز معدود افراد آنرا متوجه نمی شوند و باید پول بدهی اونهم کلان مستقیم و غیر مستقیم هزینه کنی برای دفاع از خود ، این کتاب قانون و بندها وتبصره هاش مامن خوبی است برای پولداران وتضییع کنندگان حقوق عامه مردم. ای کاش کتاب قانون با فارسی ساده و روان نوشته می شد تا افراد متوسط و ناتون مالی هم بتوانند از حق خود دفاع کنند و این همه پرونده مجدد برای احقاق حق ، الان کتاب قانون چون مردم چیزی از اون سردر نمی آورن کارکردش برعکس عدالت اجتماعی و عدل و داده و باید بازنگری و باز نویسی بشه .
یک ساله دارم دنبال چک برگشتی میرم انقدر شورای حل اختلاف منو دوانده که دارم از خیر پولو میگذرم
برچسب منتخب
# ماه رمضان # عید نوروز # جهش تولید با مشارکت مردم # دعای روز هفدهم رمضان