دومین قدم ایران جزئی ، اما نتایج سنگینی دارد

تهران روز یکشنبه اعلام کرد غنی سازی اورانیوم را از حد ۳.۶۷ ٪ که توسط توافق هسته‌ای تعیین شده فراتر میبرد. در چند ماه گذشته ایران گفته بود که این افزار ممکن است به ۳.۷ ٪ برسد، در حالی که در روز شنبه به رقم ۵ ٪ اشاره شده است. اما روز یکشنبه اعلام شد که غنی سازی در هر سطحی میتواند افزایش یابد.

به گزارش «آزادی»، این اقدام در پی اعلام هفته گذشته بود مبنی بر اینکه ایران اورانیوم غنش شده با غلظت پایین را بدر حدی بیش از ۳۰۰ کیلوگرم که توسط توافق هسته‌ای مجاز شده ذخیره خواهد کرد. حرکت پیشین کاملا نمادین بود: نمتوان کار زیادی با چندین تن اورانیوم غنی شده ۳.۶۷ ٪، و یک راکتور آب سنگین برای مدت کوتاهی انجام داد؛ و این اورانیوم برای استفاده در بمب هم هیچ فایده‌ای ندارد. غنی سازی اورانیوم به ۳.۷ ٪ به همان اندازه بی فایده است و ۵ ٪ نیز به هیچ وجه کمک نمی‌کند.

با این حال مقامات ایرانی به شدت به این نکته اشاره کردند که میتوانند غنی سازی اورانیوم را برای استفاده در راکتور تحقیقاتی تهران که نیاز به غنی سازی ۲۰ درصد دارد صورت دهند. (این امر، به طرز شگفت انگیزی، توسط ایالات متحده به شاهزاده ایران در سال ۱۹۶۷ عرضه شد. چقدر زمان می‌تواند تغییر کند). این یک زنگ هشدار است: ۲۰ ٪ غنی سازی ۲۰% به سرعت میتواند به به ۹۰ ٪ لازم برای یک سلاح هسته‌ای تغییر یابد. با این حال تنها ۵ درصد غنی سازی برای راکتور نیروگاه غیر نظامی بوشهر، که روسیه در ابتدا سوخت آن را تامین می‌کرد، مورد نیاز است. ایران پس از آن قویا پیشنهاد کرد که به سطح غنی سازی ۵ درصد برسد.

پس چرا ایران غنی سازی ۵% را رسما اعلام نکرد؟

 

اولا، دولت ایران این رقم را در آینده، همچنان به عنوان یک گزینه در اختیار دارد. این رقم هم تهدید را اندک جلوه میدهد، زیرا فقط ۱.۳ ٪ بالاتر از حد فعلی است و هم نقض بیشتری از مفاد توافق را نشان میدهد. برای تندرو‌ها هم بسیار بهتر است که سطوح جدید غنی سازی مبهم به نظر برسد: آن‌ها می‌توانند در اعتراض خود بیشتر خودنمایی کنند، در حالی که از انجام هر کاری به شکل عمومی، که امضا کنندگان اروپایی بتتوانند در خصوص آن شکایت کنند، اجتناب ورزند.

اغلب این موضع گیری‌ها برای تحت فشار گذاشتن سه کشور اروپایی در راستای کمک به کاهش تحریم‌هایی است که مجددا توسط ایالات متحده پس از خروج دونالد ترامپ ازبرجام اعمال شده، است.

ایران می‌خواهد کشور‌های اروپایی را مجبور به ایجاد مکانیزمی کند که تاثیر محاصره ایالات متحده را کاهش دهد، حتی اگر اروپایی نتواند این اقدام را انجام دهند. شرکت‌های اروپایی نمی‌خواهند با انجام معامله با ایران و به نوبه خود نقض تحریم‌های ایالات متحده، کسب و کار خود در آمریکا را به خطر بیندازند.

اما ابهام در اقدام ایران هزینه دارد. این کار به منتقدان این کشور اجازه می‌دهد تا به شدت دست به حدسیات بزنند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، چند دقیقه بعد از اعلامیه ایران بیان کرد غنی سازی بیشتر برای پیگیری ساخت "بمب اتمی" است.
هیچ مدرکی برای این ادعا وجود ندارد و ایران همیشه اصرار کرده است که برنامه هسته‌ای اش صلح آمیز است. اما فقدان یک اعلامیه عمومی در مورد سطحی که ایران برای غنی سازی تعیین میکند، به این معنی است که این خلاء می‌تواند با سوء ظن پر شود. می‌توان انتظار ارزیابی‌های منفی بیشتری از سوی واشنگتن را هم داشت.

مقصد بعدی کجاست؟

ایران حجم صدای موسیقی را اندکی افزایش داده و سپس دکمه مکث را زده است. می‌گوید که قدم بعدی ۶۰ روز دیگر از راه میرسد. این بدان معناست که این تشدید تنش به طور چشمگیری آهسته است و واضح است که تهران واقعا امیدوار است تا از پایان ریاست جمهوری ترامپ فرا برسد و توافق هسته‌ای را دوباره با همراهی جانشینش ترمیم کند.

رئیس جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، روز یکشنبه پس از یک تماس طولانی با همتای ایرانی اش حسن روحانی گفت، ایران باید به متن توافق بازگردد. این اتفاق نخواهد افتاد و ایالات متحده هم از رفع تحریم‌ها خودداری خواهد کرد، در حالی که اروپایی‌ها نیز قادر به ارائه هیچ کمکی نخواهند بود.

اما این وضعیت ما را با شرایطی مواجه میکند که در آن تمامی طرف‌ها در یک بن بستی مشترک هستند، مثل اینکه در یک آسانسور گیر افتاده باشند و تنها کار ممکن این باشد که همگی با صدای بلند موسیقی سنگینی را فریاد بزنند، در حالی که درجه حرارت به آرامی افزایش می‌یابد.