منع ازدواج دختران کم‌سن با مردان مسن

طرح تغییر قانون ازدواج بعد از رأی اعتماد مجلسی‌ها به وزیران دولت روحانی از سوی فراکسیون زنان مجلس دوباره در دستور کار قرار خواهد گرفت تا آن‌طور که «فاطمه ذوالقدر» عضو این فراکسیون به روزنامه ایران می‌گوید: «در گام نخست راه ازدواج کودکان زیر 13 سال با مردان میانسال بسته شود.» فراکسیون زنان آن‌طور که «طیبه سیاووشی» عضو این فراکسیون به خبرنگار ما می‌گوید پیشتر حمایت مراجعی چون آیت‌الله مکارم شیرازی را برای تغییر سن ازدواج به دست آورده‌اند. به گفته ذوالقدر فراکسیون زنان بهارستان همچنان در حال رفت و آمد به دفتر مراجع هستند تا بتواند حمایت‌های بیشتری را برای افزایش سن ازدواج و جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی ازدواج در سن کودکی بیابند.

 

به گزارش روزنامه ایران، بررسی‌های جمعیت دانشجویی امام علی(ع) به گفته «زهرا کهرام» دبیر همایش ازدواج کودکان این جمعیت نشان می‌دهد بسیاری از ازدواج‌های کودکان که زیر 13 سال اتفاق می‌افتد درواقع فروش کودکان توسط خانواده به دلیل فقر وبیکاری است. ذوالقدر هم می‌گوید فراکسیون زنان درگام نخست به دنبال برداشتن دو تبصره است که به پدر کودک و دادگاه اجازه می‌دهد تا کودک را زیر 13 سال به عقد کسی درآورند. زنان مجلس به گفته ذوالقدر به دنبال جرم انگاشتن تفاوت نامتعارف در ازدواج کودکان با مردان میانسال و کهنسال هستند:«باید قانونی مصوب شود که دادگاه اجازه ندهد مثلاً یک دختر 13 یا 15 ساله بایک مرد میانسال 50-60 سال یا حتی بیشتر ازدواج کند. ما آمار داریم که یک کودک 10ساله با یک مرد 60-70 ساله ازدواج کرده است.» آمارهایی که از سمت سیستان وبلوچستان به پایتخت می‌رسد خبر از ازدواج دختران 5 ساله می‌دهد. ذوالقدر می‌گوید:«این ازدواج‌ها ثبت نمی‌شود اما ما در ازدواج‌های رسمی تفاوت سن بین 50تا60 سال را داریم که فراکسیون در وهله اول به دنبال جلوگیری از وقوع چنین ازدواج‌هایی است.»

 

آمارها نشان می‌دهد در سال ۹۴ تعداد دختران و پسران ۱۴-۱۰ ساله ازدواج کرده به ترتیب ۴۸۵۱۹ و ۱۴۰۷۱ نفر بوده و نیز ازدواج دختران زیر پانزده سال از ۴.۵۵ درصد در سال ۹۰ به ۵.۴۱ درصد در سال ۹۴ افزایش یافته که در بعضی استان‌ها مانند استان زنجان شیوع آن به ۱۲.۵ درصد رسیده است. همچنین جدیدترین آمار از ثبت ۲۹۷۱۰ مورد ازدواج دختران زیر ۱۵ سال در نه ماهه اول سال ۱۳۹۵ در سراسر ایران خبر می‌دهد.

 

به گفته «زهرا کهرام» دبیر همایش ازدواج کودکان این آمار درباره ازدواج هایی است که ثبت می‌شوند اما براساس موضوعاتی که این جمعیت دنبال می‌کند ازدواج‌های بسیاری در کشور زیر 13 سال اتفاق می‌افتد که ثبت نمی‌شود:«مثلا کودک در سن 7 سالگی ازدواج می‌کند اما در سن 13 سالگی ازدواج او را ثبت می‌کنند.» در همین ارتباط صدها کنشگر اجتماعی در بیانیه‌ای خواستار افزایش سن ازدواج به 18 سال شده‌اند. آنها در این بیانیه تأکید کرده‌اند که آسیب‌های جسمی و روانی مثل بارداری در سن کمتر از ۱۸ سال که خطر عفونت، خونریزی و مرگ‌ومیر مادران نوجوان را به دنبال دارد، اضطراب، افسردگی و اقدام به خودکشی؛ در کنار آسیب‌های اجتماعی همچون طلاق در سنین نوجوانی، محرومیت از تحصیل، افزایش خشونت خانوادگی و تداوم چرخه محرومیت از عمده‌ترین پیامدهای پدیده کودک-همسری هستند که سلامت و حیات فردی و اجتماعی کودکان را به خطر می‌اندازند.

 

 

او عدم تعریف «سن کودک» را از مشکلات پیشروی کنشگران و فعالان اجتماعی می‌داند و می‌گوید: «قانون هیچ تعریفی از سن کودکی ندارد الان معلوم نیست کودکی که در سن 7 سالگی ازدواج کرده است را باید در حوزه کودکان قرار داد یا در حوزه زنان.» جمعیت امام علی(ع) جلسات بسیاری با فراکسیون زنان داشته و تعریف «سن کودک» آن‌طور که کهرام می‌گوید یکی از برنامه‌های زنان بهارستان نشین است. کهرام اعتقاد دارد دستگاه‌های دولتی بسیاری در زبان دغدغه ازدواج کودکان را دارند اما هیچ کدام راه حلی ندارند.

 

«فاطمه قاسم زاده» مدیر شبکه یاری در حمایت از کودکان کار، ازدواج کودکان را بیش از هرچیزی ناشی از وضعیت اقتصادی خانواده‌ها می‌داند و می‌گوید: «سنت هم در این مسأله نقش دارد. مثلاً در سیستان وبلوچستان مجرد ماندن یک دختر 15-16 ساله قابل قبول نیست. این نگاه و فقر فزاینده باعث می‌شود که جامعه به سمت رفتارهای آسیب زا برود.»