تورم
تورم یا Inflation در دانش اقتصاد ناظر بر افزایش سطح عمومی تولید پول، در آمدهای پولی یا قیمت است. معنای دیگر تورم افزایش غیرمتناسب سطح عمومی قیمتها در یک جامعه است. به روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمتها در اقتصاد جامعه نیز تورم گویند.
هر چند بر پایه نظریههای گوناگون، تعریفهای متفاوتی از تورم ارائه میشود، اما، تمامی آنها به روند فزآینده و نامنظم افزایش در قیمتها اشاره دارند. مفهوم امروزی تورم، در سده نوزدهم میلادی رواج یافت. پیش از آن، مفهوم دیگری از تورم وجود داشت که جهت نشان دادن افزایش حجم اسکناسهای غیرقابل تبدیل به طلا به کار برده میشد. به صورت کلی نرخ تورم را میتوان به تغییر در یک شاخص قیمت که معمولاً شاخص قیمت مصرفکنندهاست، مرتبط دانست.
زمینه ایجاد تورم
تورم در شرایطی ایجاد میشود که تقاضای پولی برای محصول نسبت به تولید رشد میکند، وضعیتی که، در نبود کنترلی مؤثر، به صورت افزایش بهای یک واحد از کالای تولید شده آشکار میشود. تورم معمولاً با افزایش واقعی یا بالقوه سطح عمومی قیمتها، یا به سخن دیگر، با کاهش قوه خرید واحد پولی همراه است.
ایران و تورم
گزارشهای صندوق بین المللی پول حکایت از آن دارد که در سطح خاورمیانه تورم در ایران بالاترین میزان ممکن را دارد و در سطح جهان نیز تورم ایران پس از ونزوئلا در رتبه دوم قرار دارد.
دلایل وقوع تورم
از جمله عواملی که کارشناسان برای بروز تورم مطرح میکنند، عبارتند از:
۱-تأمین کسری بودجه از طریق استقراض دولت از بانک مرکزی و یا از طریق فروش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت به بانک مرکزی باعث افزایش پایه پولی و نقدینگی میگردد و افزایش نقدینگی در افزایش سطح عمومی قیمتها (تورم) ظاهر میشود.
۲-عوامل ساختاری ناشی از عدم هماهنگیهای بخشی، تنگناهای زیرساختی و چسبندگی عرضه در بخشهای کلیدی مانند صنعت و کشاورزی که باعث کششناپذیری عرضه در این بخشها گردیده است؛ به طوری که که در شرایط رشد سریع تقاضا، امکان افزایش متناسب وهمزمان عرضه وجود ندارد و منجر به تورم میشود.
راهکار مقابله با تورم
همچنین کارشناسان عقیده دارند، یکی از راههای مهار تورم اتخاذ صحیح سیاستهای پولی مناسب است؛ یعنی رشد باثبات و پیشبینی شده حجم پول. بسیاری از کشورها مانند کره جنوبی، مکزیک، نیوزیلند و انگلستان بااعمال سیاستهای پولی اصولی، موفق به کاهش تورم به ارقام یکرقمی (معمولاً زیر ۵ درصد) شدهاند که یکی از دلایل عمده آن استقلال بانک مرکزی در این کشورها برای پیشبرد سیاستهای پولی بوده است.
نرخ تورم
براساس استانداردهای جهانی، مرجع محاسبه و اعلام
نرخ تورم بانک مرکزی است. در بانک مرکزی ایران اداره آمارهای اقتصادی مسوول این امر است. نرخ تورم از طریق محاسبه قیمت هفتگی، ماهانه و سالانه یک سبد کالای پایه حاصل میشود. این سبد که به عنوان سبد پایه و شاخص کالا شناخته میشود، هر چند سال یک بار مورد بازنگری قرار میگیرد. تدوین این سبد از سال ۱۳۳۸ آغاز شد و آخرین بار در سال ۱۳۸۳ با دربرداشتن ۳۵۹ قلم کالا و خدمات در ۷۵ شهر منتخب کشور و در ۱۲ گروه کالایی مورد استناد قرار گرفت.
با این حال، ارقام به دست آمده از حاصل این سبد کالایی در ۳ شیوه که هر کدام یک مقطع زمانی خاص را نشان میدهند، مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرند و اتفاقا اختلافات ارقامی و گزارشگری رقم تورم دقیقا از همین نقطه آغاز میشود؛ چرا که هر کس یک روش از این روشهای محاسباتی را که واجد و بیانگر کمترین نرخ تورم است، انتخاب و به مخاطبانش اعلام میکند.
روشهای محاسبه نرخ تورم
برای محاسبه نرخ تورم ۳ روش کلی وجود دارد. روش اول، محاسبه تغییر نقطه به نقطه
نرخ تورم است. یعنی مثلا گفته میشود نرخ تورم در اردیبهشت ماه ۹۶ در مقایسه با اردیبهشت ماه ۹۷ چه تغییری کرده است.
روش دوم محاسبه تغییر ماه به ماه است یعنی نرخ تورم اردیبهشت ماه ۹۶ در مقایسه با فروردین ۹۶ چگونه بوده است.
روش سوم متوسط ۱۲ ماه سال است. به این صورت که گفته شود نرخ تورم در ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ۹۶ در مقایسه با ۱۲ ماهه منتهی به اردیبهشت ۹۷ چقدر بوده است.
متداولترین روش محاسبه نرخ تورم
در علم اقتصاد، متداولترین و در عین حال صحیحترین راه محاسبه
نرخ تورم متوسط ۱۲ ماهه است؛ چرا که شاخصهای دیگر، چون یک مقطع زمانی خاص و کوتاه در حد یک ماه را میبینند، قابل تعمیم به یک سال نیستند و نمیتوان کل ۱۲ ماه را با آن نگاه کرد.
اکوایران ادعای خود مبنی بر تورم ۵۴ درصد در مهر سال جاری را نتیجه بیاطلاعی از تغییر روش نحوه محاسبه جدول محاسبه میزان مهریه و تأخیر تأدیه عنوان کرد.
کد خبر: ۱۲۰۴۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۵
مرکز آمار ایران اعلام کرد تورم سالانه بخش صنعت در تابستان ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۹.۲ درصد شد که نسبت به بهار امسال ۲.۲ درصد افزایش دارد.
کد خبر: ۱۲۰۴۴۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۲۲
مرکز آمار ایران اعلام کرد که نرخ تورم سالانه و نقطه به نقطه در مهر امسال کاهشی شده است. این در شرایطی است که پیش از این بانک مرکزی، مرکز آمار ایران و سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده بودند که اقتصاد کشور در چهار ماه ابتدای امسال رشد قابل توجه بین حدود شش تا هشت درصد را به ثبت رسانده، اما بسیاری از مردم کشور معتقد هستند که این اعداد و ارقام روی کاغذ، نمودی در زندگی واقعی آنها نداشته است.
کد خبر: ۱۲۰۱۶۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۸
شروع پاییز با عقب گرد نرخ تورم؛
مرکز آمار در هفتمین روز آبان، با چند روز وقفه، سرانجام گزارش شاخص قیمت مصرف کننده را منتشر کرد. گزارشی که در یک کلام خبر از تداوم افت نرخ تورم در شروع پاییز دارد. اما سوال اساسی اینجاست که دلیل اصلی این روند چیست؟
کد خبر: ۱۲۰۱۴۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۷
بانک مرکزی ژاپن اعلام کرد که به سیاست پولی خود پایبند است.
کد خبر: ۱۱۹۹۸۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۲۹
معاون سیاسی امنیتی استاندار قم با اشاره به تلاشهای انجام شده برای تنظیم بازار استان گفت: قم دارای پایینترین نرخ تورم در کشور است و به همین علت شهرهای اقماری بخشی از نیاز خود را از این استان تامین میکنند.
کد خبر: ۱۱۹۷۲۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵
رئیس کل بانک مرکزی درخصوص وضعیت اقتصاد کلان کشور گفت: فشارهای اقتصادی ناشی از تحریمها مدیریت شده و در حال برگشت به روند بلندمدت متغیرهای کلان اقتصادی هستیم.
کد خبر: ۱۱۹۴۱۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۹
کد خبر: ۱۱۹۲۱۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۸
تورم روسیه از ۲۹ آگوست تا چهار سپتامبر ۲۰۲۳ به ۰.۱۱ درصد رسیده است.
کد خبر: ۱۱۹۱۷۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۶
کد خبر: ۱۱۸۶۰۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۱
تورم نقطهای با ادامه روند نزولی در تیرماه، به زیر ۴۰ درصد رسید، آرامتر شدن روند تورم ماهانه خوراکیها در این زمینه موثر بوده اگرچه تورم در گروههای «بهداشت و درمان» و «هتل و رستوران» چشمگیر است.
کد خبر: ۱۱۸۵۰۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۰۴
تورم در افغانستان به منفی یک درصد کاهش یافت.
کد خبر: ۱۱۸۱۵۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۱۲
هر گاه نرخ تورم پایین آمده و مثل سال های ۹۵ و ۹۶ حتی تک رقمی هم شده میزان سرقت هم کاهش یافته است و به عکس هر گاه نرخ تورم افزایش یافته سرقت هم بیشتر شده است.
کد خبر: ۱۱۸۰۲۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۳
در پایان بهار ۱۴۰۲؛
مرکز آمار جزئیات تغییرات تورم در پایان خرداد را اعلام کرد؛ گزارشی که در نگاه اول، از کاهش چشمگیر نرخ تورم نقطه به نقطه و افت نسبی تورم سالانه خبر می دهد. این در حالی است که رئیس شورای پول و اعتبار معتقد است، یکی از مهمترین عوامل تورم، بی ثباتی نرخ ارز است.
کد خبر: ۱۱۸۰۲۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۳
تورم نقطه به نقطه خرداد ماه ۱۴۰۲ در مقایسه با ماه قبل، ۱۲ واحد درصد و تورم سالانه خرداد نسبت به ماه قبل ۰.۶ درصد کاهش داشته است.
کد خبر: ۱۱۸۰۲۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۴/۰۲
مرکز آمار ایران با تاکید بر اینکه ادعای محاسبه دقیق نرخ تورم بدون دسترسی به دادههای خام به لحاظ فنی و کارشناسی غیرممکن است، اعلام کرد: ادعای محاسبه نرخ تورم ۷۲.۲۴ درصدی برای اقتصاد ایران، کارشناسی نیست و بیشتر جنبه سیاسی دارد.
کد خبر: ۱۱۷۸۵۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۲۰
فرزین بخشی از کاهش تورم تولیدکننده را ناشی از مدیریت منابع و مصارف ارزی و جلوگیری از درگیر شدن نظام تولیدی با تنشهای ارزی دانست و پیشبینی کرد، با تداوم سیاستهای حمایتی بانک مرکزی، شاهد کاهش هزینههای تولیدکنندگان در ماههای آینده خواهیم بود.
کد خبر: ۱۱۷۸۳۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۱۸
تابناک اقتصادی بررسی کرد؛
اردیبهشت ماه سال گذشته بود که رئیس جمهور در گفتوگو با مردم، از سازوکار جدید پرداخت یارانه نقدی ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی در راستای مردمی سازی و توزیع عادلانه یارانهها خبر داد. حال با گذشت یک سال از آن زمان، نرخ تورم سالانه کشور به نزدیکی ۵۰ درصد رسیده است.
کد خبر: ۱۱۷۶۸۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۳/۰۶
رونمایی مرکز آمار از جزئیات تورم فروردین
تورم یا همان افزایش سطح عمومی قیمتها در اقتصاد، شاخصی است کـه همه افـراد جامعـه مستقیم آن را حس میکنند و ارتباط مستقیمی با سطح رفاه مردم و فعالیتهای اقتصادی دارد؛ حال این شاخص برای روستاییان بیشتر از مناطق شهری، قد کشیده است.
کد خبر: ۱۱۷۵۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۳۰
یاسر جبرائیلی خطاب به رئیسی نوشت: آقای رئیسی بزرگوار وعده نصف شدن نرخ تورم خاطرتان هست؟
کد خبر: ۱۱۷۵۷۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۸