کلیات
اردن کشوری در غرب آسیاست که در شرق رود اردن قرار دارد و پایتخت آن شهر اَمّان است. جمعیت این کشور حدود ۱۰ میلیون نفر است و ۹۸ درصد مردم آن عرب هستند. نوع حکومت آن پادشاهی مشروطه و پادشاه کنونی آن ملک عبدالله دوم است. واحد پول اردن دینار اردن است.
جغرافیا
اردن از شمال با سوریه، از شمال شرقی با عراق، و از شرق و جنوب با عربستان سعودی و از غرب با اسرائیل و کرانه باختری رود اردن همسایهاست، که مجموع خطوط مرزی اردن با این کشورها به ۱۶۱۹ کیلومتر میرسد. این کشور از جنوب به خلیج عقبه مماس است و از آن رو حدود ۲۶ کیلومتر نیز مرز آبی دارد؛ و این در میان کشورهای عربی کمترین مرز آبی بهشمار میرود. از آنجا که بخش بزرگی از اردن صحراست آب و هوای آن نیز خشک و بیابانی است. این در حالی است که نواحی غربی کشور در طول سال، (از نوامبر تا آوریل) شاهد بارش نسبی است.
تقسیمات کشوری
اردن از لحاظ اداری و اجرایی به ۱۲ استان تقسیم میشود. کشور اردن به دوازده استان (به عربی: محافظة) تقسیم میشود: هر یک از استانهای دوازدهگانه تحت هدایت و رهبری استانداری است که توسط پادشاه منصوب میشود. همچنین برای هر یک از استانها و پروژههای توسعه و آبادانی در مناطق متبوع آنها مقامات خاصی نیز در نظر گرفته میشوند. استانهای اردن/ استانها به حدود ۵۲ ناحیه تقسیم میشوند.
ساختار سیاسی
در این کشور ملک عبدالله دوم پس از فوت پدرش در فوریه ۱۹۹۹ جانشین وی شد. عبدالله به سرعت به تأیید مجدد پیمان آشتی اردن-اسرائیل با اسرائیل و تقویت روابط اردن با ایالات متحده آمریکا پرداخت. عبدالله در اولین سال حکومتش ایجاد اصلاحات اقتصادی را در دستور کار خود قرار داد. تداوم مشکلات ساختاری اقتصاد اردن، جمعیت روبه رشد و بازتر شدن فضای سیاسی، باعث شدهاست احزاب سیاسی گوناگونی در این کشور تشکیل شوند. در عین حال که شاه عبدالله همچنان قدرت مطلقه را در اردن در اختیار دارد، پارلمان نیز در این کشور نقش مهمی ایفا میکند.
قانون اساسی
اردن یک کشور پادشاهی مشروطهاست که قانون اساسی آن در ۸ ژانویه ۱۹۵۲ به تصویب رسیدهاست. قوه مجریه در اختیار پادشاه اردن و هیئت وزیران وی است. شاه کلیه قانونها را امضاء و تصویب میکند. دوسوم از هر دو مجلس مجلس ملی اردن میتوانند رای وتو پادشاه را لغو کنند. پادشاه میتواند با ارائه حکم کلیه قضات را نصب و خلع کند، اصلاحیه قانون اساسی را تصویب کند، اعلام جنگ نماید و به نیروهای مسلح فرمان بدهد. تصمیمات کابینه، احکام دادگاهها و واحد پول ملی به نام وی صادر میشوند. هیئت وزیران به ریاست نخستوزیر، توسط شاه تعیین میشود، او همچنین میتواند بنا به درخواست نخستوزیر هر کدام از اعضای کابینه را اخراج کند. کابینه باید در مورد موضوعات مربوط به سیاست کلی، در برابر مجلس نمایندگان اردن پاسخگو باشد و این مرجع میتواند با رای «عدم اعتماد» دوسوم از اعضایش، کابینه را ناچار به استعفاء کند.
در قانون اساسی سه دسته دادگاه پیشبینی شدهاست دادگاه مدنی، مذهبی و ویژه. اردن از نظر اجرایی به دوازده حوزه فرمانداری تقسیم میشود که هر یک از این حوزهها توسط یک فرماندار منصوب از طرف پادشاه اداره میشود. آنان در کلیه ادارات دولتی و طرحهای توسعه مناطق تحت اختیار خود، قدرت انحصاری را دارند. نیروهای مسلح سلطنتی و اداره کل اطلاعات اردن تحت کنترل پادشاه هستند.
وضعیت اقتصادی
اردن کشوری کوچک با منابع طبیعی محدود است. این کشور در حال حاضر راههایی برای گسترش تأمین آب محدود خود مییابد و به ویژه از راه همکاریهای منطقهای از منابع موجود خود استفاده بهتری میبرد. همچنین اردن در تأمین بخش اعظمی از نیازهای انرژی خود به منابع خارجی وابسته است. در خلال دهه ۹۰، نیازهای نفت خام این کشور از وارداتی که از عراق و دیگر کشورهای همسایه میشد تأمین میگردید. از اوایل سال ۲۰۰۳، نفت مورد نیاز اردن توسط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تأمین میشده است. علاوه بر آن، خط لوله انتقال گاز عرب از مصر به شهر بندری عقبه واقع در جنوب اردن در سال ۲۰۰۳ تکمیل شد. دولت اردن در حال حاضر در نظر دارد این خط انتقال گاز را به شمال و تا منطقه امان و مناطق ورای آن گسترش دهد.
میزان رشد جمعیت اردن بالاست که البته در سالهای اخیر با کاهشی مواجه شده و در حال حاضر به ۸/۲٪ رسیدهاست. یکی از مهمترین فاکتورها در ارتباط با تلاش دولت برای بهبود رفاه اجتماعی شهروندان، ثبات اقتصاد کلان این کشور است که از دهه ۹۰ به این سو محقق و میسر شدهاست. با وجود این، میزان بیکاری در این کشور بالاست. رقم رسمی اعلام شده برای بیکاری در اردن ۵/۱۲٪ و رقم غیررسمی آن حدود ۳۰٪ است. میزان تورم قیمتها پایین است و در سال ۲۰۰۳ به ۳/۲٪ رسید. گردش پول نیز در اردن با ثبات بوده و نرخ ارز آن از سال ۱۹۹۵ با دلار آمریکا تعیین میشدهاست.
هر چند که اردنیهای در صدد انجام اصلاحات اقتصادی و افزایش میزان بازرگانی کشور خود هستند، با این حال اقتصاد اردن کماکان در برابر شوکهای خارجی و ناآرامیهای منطقهای آسیبپذیر است. اگر در منطقه آرامش نباشد، چنین به نظر میرسد که رشد اقتصادی محکوم به قرار گرفتن زیر ظرفیت و توان بالقوه آن است. اما در خصوص جنبه مثبت و خوشبینانه اردن میتوان از گنجایش و توانایی آن در انرژی خورشیدی یاد کرد که مرهون صحراهای این کشور است. این انرژی خورشیدی نه تنها برای تولید الکتریسیته عاری از آلودگی، بلکه برای انجام کارهای جانبی از قبیل: شیرینسازی آب دریا تعاونی فرامدیترانهای انرژی قابل تجدید (TREC). به کار میآید.
سیاست خارجی
اردن همواره سیاست خارجی هواداری از غرب را اتخاذ کرده و از دیر باز پیوند نزدیکی با آمریکا و بریتانیا داشتهاست. این روابط نزدیک در خلال جنگ خلیج فارس اول به سبب بیطرفی اردن و حفظ روابط آن با عراق به هم خورد. اردن به سبب اتخاذ سیاست خارجی پراگماتیستی و مبتنی بر اجتناب از درگیری و برخورد شهرت یافته و در نتیجه روابط خارجی خوبی با کشورهای همسایه داشتهاست. حاکمان اردن اکنون به دلیل وابستگیهای شدید جغرافیایی و نیز محدودیتهایی که در تأمین امنیت خود دارد، به شدت به کشور آمریکا و نیز عربستان سعودی در استمرار حاکمیت نیازمند هستند. بر این اساس همراهی آنها با این بازیگران جنوب غرب آسیا در شکل دهی به هر نوع ائتلافی چندان عجیب به نظر نمیرسد.
«ایمن الصفدی» وزیر امور خارجه اردن بامداد سه شنبه گفت: نتانیاهو توافق آتش بس را به خطر می اندازد.
کد خبر: ۱۲۳۵۹۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۸
«آنتونی بلینکن» وزیر امور خاجره آمریکا ظهر امروز (۱۱ اردیبهشت) در هفتمین سفر منطقهای پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ و پس از پایان سفر یک روزه خود به عربستان سعودی وارد اردن شد.
کد خبر: ۱۲۳۴۸۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۱
وزیر خارجه اردن در تماس تلفنی با وزیر امور خارجه کشورمان، گفت: اردن مصمم است که در تحولات غزه، آسمان این کشور مورد سوءاستفاده اسراییل قرار نگیرد.
کد خبر: ۱۲۳۲۸۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۰۱
فرانسه با اعلام اینکه در رهگیری تعدادی از پهپادها و موشکهای ایران علیه رژیم صهیونیستی در آسمان اردن در عملیات تنبیهی «وعده صادق» نقش داشته است، اعلام کرد که این اقدام به درخواست امان انجام شد.
کد خبر: ۱۲۳۲۷۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۱
نبض خبر
در جریان حمله موشکی و پهپاد ایران به اسرائیل، یکی از کشورهایی که هم از پایگاههای نظامی و هم از حریم هواییاش برای مقابله با پرندههای ایران استفاده شد، اردن بود. ملک عبدالله دوم پادشاه در گفت وگویی با فرید زکریا تاکید کرد فناوری موشکهای بالستیک ایران به طور چشمگیری پیشرفته کرده و وحشتنش از موشکها و پهپادهای ایران بروز داد. این بخش را با زیرنویس فارسی میبینید.
کد خبر: ۱۲۳۲۶۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۳۰
چشمانداز مناسبات منطقهای پس از عملیات «وعده صادق»
در شرایطی که ناظران تحولات منطقه معتقدند عملیات «وعده صادق» علیه اهداف نظامی در سرزمینهای اشغالی را باید بهمثابه آغاز فصل نوینی در مناسبات خاورمیانه بهحساب آورد، موضع برخی دولتهای عربی درباره تحولات اخیر، انتقادهایی را در افکارعمومی جهانعرب به همراه داشته است.
کد خبر: ۱۲۳۲۳۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۸
وزیر خارجه اردن بامداد سهشنبه با تائید این موضوع که کشورش در رهگیری تعدادی از پهپادهای پرتاب شده توسط ایران علیه رژیم صهیونیستی در عملیات تنبیهی «وعده صادق»، به این رژیم کمک کرده است، گفت: با هرچیزی که وارد آسمان ما شود، مقابله میکنیم.
کد خبر: ۱۲۳۲۱۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۸
«ایمن الصفدی» وزیر امورخارجه اردن یکشنبه شب گفت: مشکل اصلی، جلوگیری از افزایش تنش در منطقه است که بار و مسوولیت این مسأله بر دوش اسرائیل قرار دارد.
کد خبر: ۱۲۳۱۹۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
استفان سژورنه وزیر خارجه فرانسه یکشنبه شب اذعان کرد که پاریس در حمایت از رژیم صهیونیستی در مقابل حمله تنبیهی ایران مشارکت داشت اما به جزئیات آن اشاره نکرد.
کد خبر: ۱۲۳۱۹۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
پادشاه اردن درباره طرح جداسازی کرانه باختری از نوار غزه هشدار داد.
کد خبر: ۱۲۲۵۲۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۱۴
نبض خبر
هواپیماهای سی 130 بستههای کمک به مردم غزه را با چتر روی دریا رها کردند و مردم غزه برای یافتن چندین جعبه مواد غذایی که رها شده بود، به دریا زدند. این کمکها در پروژه مشترک قطر، مصر، اردن ، امارات و فرانسه به این شیوه عجیب برای مردم غزه ارسال شده است. این تصاویر را میبینید.
کد خبر: ۱۲۲۴۳۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۹
نبض خبر
تصاویری منتشر شده که نشان میدهد برای جلوگیری از حمله یمنیها به کشتیهای با مقصد فلسطین اشغالی، اسرائیل با کمک عربستان و امارات متحده عربی، دریای سرخ و تنگه باب المندب را دور زده است. بر اساس این تصاویر، محمولههای با مقصد اسرائیل در بنادر امارات و عربستان سوار تریلر میشوند و از میان عربستان عبور میکنند و سپس با عبور از اردن به سمت بندر حیفا برده میشوند. روند دور زدن این تنگه را میبینید.
کد خبر: ۱۲۲۱۸۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۵
کد خبر: ۱۲۲۱۰۸۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
کد خبر: ۱۲۲۱۰۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۲
سوت
در فینال جام ملتهای آسیا 2024، تیم فوتبال قطر به مصاف تیم اردن رفت و با نتیجه 3 بر یک بار دیگر قهرمان آسیا است. اکرم عفیف در دقیقه 22 روی ضربه پنالتی قطر را پیش انداخت اما یزان النعیمات تک گل اردن را زد و بازی را به تساوی کشاند. اکرم عفیف دو گل دیگر در دقایق 73 و 95 از روی نقطه پنالتی زد و بدین ترتیب هت تریک کرد و قطر با سه پنالتی قهرمان شد. خلاصه این بازی را میبینید.
کد خبر: ۱۲۲۱۰۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۱
کد خبر: ۱۲۲۰۷۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۲۰
تلفات نظامیان آمریکایی در پی حملات گروههای مقاومت از زمان آغاز تهاجم رژیم صهیونیستی به نوار غزه تاکنون به سه کشته و ۱۴۳ زخمی رسیده است.
کد خبر: ۱۲۲۰۴۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۸
حمایت التعمری از قطر مقابل ایران
از اینکه بهعنوان یک کشور عربی به فینال جام ملتهای آسیا میرویم احساس غرور میکنم. به همه عربزبانان تبریک میگویم. امیدوارم قطر هم فردا پیروز شود و به فینال بیاید تا یک فینال تمام عربی را شاهد باشیم.
کد خبر: ۱۲۲۰۳۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۸
کد خبر: ۱۲۲۰۳۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۷
سوت
دیوید بکام که این روزها در سئول کره جنوبی به سر میبرد، امشب در ورزشگاه بازی اردن و کره جنوبی به تماشای بازی از نزدیک نشست و شکست کره جنوبی را به نظاره نشست. لحظاتی از حضور او را میبینید.
کد خبر: ۱۲۲۰۳۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۷